Papa Francis, iddiaların 100. Yıl dönümü olan 24 Nisan öncesi 'soykırım' çıkışıyla tüm dikkatleri Ermeni meselesine çekti. Peki iddialara Türkiye'nin yaklaşımı nasıl, ABD başta olmak üzere İsrail ya da Avrupa ülkeleri bu konuda ne düşünüyor, işte yanıtları. Taha Dağlı/sabah.com.tr ERDOĞAN GEÇEN YIL BİR İLKİ GERÇEKLEŞTİRMİŞTİ Cumhurbaşkanı Erdoğan, 24 Nisan 2014'te Başbakanlığı döneminde ilk kez Ermenilerle ilgili mesaj yayınlamış ve 1915'te ölen Ermenilerin torunlarına taziyelerimizi iletiyoruz. Birinci Dünya Savaşı sırasında yaşanan hadiseler hepimizin ortak acısıdır' demişti. ERDOĞAN'I ELEŞTİRMİŞLERDİ Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın geçen yılki taziye mesajı muhalefetin tepkisine neden olmuştu. Ermenice dahil 9 dilde yapılan açıklamaya MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, 'bunun değerlendirecek bir tarafı yok, bu millete bu kadar eziyet fazla' sözleriyle tepki göstermişti. TÜRKİYE-ERMENİSTAN İLİŞKİLERİ NE DURUMDA? 10 Ekim 2009'da iki ülke arasında normalleşme süreciyle ilgili protokol imzalandı ancak 2010'da Ermenistan yönetimi protokolü dondurdu sonrasında ise meclisten geri çekti. ERDOĞAN'IN ÇAĞRISINA NE YANIT VERDİLER? Cumhurbaşkanı Erdoğan, 24 Nisan'da Çanakkale Savaşlarının 100. Yıldönümü nedeniyle bir çok ülkeye olduğu gibi Ermenistan'a da davet gönderildiğini ancak geçen yılki taziye mesajı ve Çanakkale daveti sonrası Türkiye'nin bu adımlarına karşılık gelmediğini söyledi. 11 Şubat'ta Kolombiya ziyaretinde konuşan Erdoğan 'nezaket kurallarını çiğneyen açıklamalarla, bir kez daha barışın, diyaloğun önünü kapattılar' dedi. OBAMA'NIN ERMENİ İDDİALARINA YAKLAŞIMI NASIL? Amerika Başkanı Obama, 2009 öncesi Ermeni iddialarıyla ilgili ABD'deki Ermeni lobisine yakın duruyordu hatta Obama'nın Başkanlığı döneminde en çok merak edilen 24 Nisan'da 'soykırım' ifadesini kullanıp kullanmayacağıydı ancak Obama yıl dönümlerde yayınladığı yazılı mesajlarda 'soykırım' demedi onun yerine 'büyük felaket' ifadesini kullandı. BUSH'UN ERMENİ İDDİALARINA YAKLAŞIMI NASILDI? Obama'dan önceki ABD Başkanı Bush da ABD'deki Ermeni lobisinin yoğun baskılarına maruz kalıyordu ancak Bush da 24 Nisanlarda yaptığı açıklamalarda soykırım ifadesini kullanmadı, onun yerine 'korkunç trajedi' demeyi tercih etti. FRANSA'DA DURUM NASIL? Fransa'da soykırımı reddedene ceza verilmesini öngören yasa tasarısı Parlamento'da kabul edilmişti ancak bu durum 2011'de Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi, mahkeme yasayı ifade özgürlüğüne engel oluşturduğu gerekçesiyle iptal etmişti. İSRAİL ERMENİ İDDİALARINA NASIL YAKLAŞIYOR? İsrail, soykırım iddialarını desteklemiyor bunun en büyük nedeni İsrail için dünyada tek soykırımın Yahudilere yönelik yapılmış olduğu iddiası, İsrail bu nedenle başka bir soykırıma destek vermiyor. SURİYE'DEKİ ERMENİ MESELESİ NEDİR? Geçen yıl bu süreçte Suriye-Türkiye sınırında Lazkiye'ye bağlı Kesep köyünde Ermenilere yönelik saldırılar yapıldığı iddia edilmiş ve bazı çevreler DAİŞ'in saldırılarıyla ilgili Türkiye'yi suçlamışlardı. Oysa Beşar Esad kontrolündeki Keseb'de saldırı ya da savaş nedeniyle hiçbir Ermeni'nin hayatını kaybetmediği anlaşılmıştı üstelik Keseb'in çevresindeki onlarca Türkmen köyü her gün katliamlara hedef olurken, Ermenilere her hangi bir saldırı gerçekleşmemişti. DÜNYADA KAÇ MİLYON ERMENİ VAR? Yaklaşık 10 milyon civarında Ermeni var, bunların 3,5 milyona yakını Ermenistan'da yaşıyor, Rusya'daki nüfusları 2,5 milyon, ABD'de ise 1,5 milyon civarında Ermeni bulunuyor.