Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, geçtiğimiz günlerde de beş senenin ardından Avrupa Birliği'nce dışişleri bakanlarının Gymnich adı verilen gayri resmi toplantısına davet edildi. Fidan'ın AB'nin ardından AL toplantısına davet edilmesi Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın liderliğinde ülkelerle normalleşme süreçlerine verdiği katkının bir sonucu olarak değerlendiriliyor.
Fidan, bu toplantılara katılım göstererek küresel şartları gözeterek alternatif kulvarlarda Türkiye'nin politikalarını ve tezlerini üst düzeyde dünyaya anlatıyor. Türkiye uyguladığı kapsayıcı ve çok boyutlu diplomasi ile dünya politikalarında etkisini günden güne artırıyor.
KURUMSAL İLİŞKİLERİN GELİŞTİRİLMESİ GÜNDEMDE
Konsey toplantıları Mart ve Eylül aylarında olmak üzere düzenli olarak yılda iki kez Kahire'de yapılıyor. Arap Ligi'nin gündeminde bulunan Filistin başta olmak üzere birçok başlık Türkiye'nin dış politika gündeminde öncelikli konular arasında yer alıyor.
Türkiye'nin Arap ülkeleriyle son yıllarda gelişen ve çeşitlenen ilişkileri, hem bölgedeki mevcut sorunlara çözüm arayışları hem de karşılıklı yarar temelinde geleceğe yönelik somut işbirlikleri bağlamında yeni fırsatlar sunuyor.Bu çerçevede, Arap Ligi'yle kurumsal ilişkilerin geliştirilmesi ve eşgüdümün artırılması gündemde.
ÜYE ÜLKELERLE GELİŞEN İLİŞKİLERİN YANSIMASI
Fidan'ın Arap Ligi Dışişleri Bakanları Konseyi toplantısına davet edilmesi de üye ülkelerle gelişen ikili ilişkilerin yanı sıra, Türkiye'nin bölgedeki rolüne duyulan ilginin yansıması olarak değerlendiriliyor.
SON DÖNEM TEMASLARDA ARTIŞ
AL Dışişleri Bakanları Konseyi (DBK) toplantılarında, 2018 yılından başlayarak Türkiye'nin Arap ülkelerinin içişlerine karıştığı iddiasıyla bazı aleyhte kararlar kabul edilmiş, ancak farklı seviyelerde gerçekleştirilen girişimler ve zaman içinde Mısır başta olmak üzere Arap ülkeleriyle gelişen ilişkiler neticesinde mezkûr kararlarda kullanılan dilin giderek yumuşatıldığı görüldü. Bu süre zarfında AL'yle gelişen temas ve ilişkilerimiz kapsamında, Fidan 13-14 Ekim 2023 tarihlerinde Kahire'ye gerçekleştirdiği ziyarette AL Genel Sekreteri (ALGS) Ahmed Aboul Gheit'le görüştü. Bakan Yardımcısı Büyükelçi Ahmet Yıldız ile AL Genel Sekreter Yardımcısı (ALGSY) Büyükelçi Hossam Zaki başkanlığında 28 Şubat 2024 tarihinde Ankara'da siyasi istişareler gerçekleştirildi, Hossam Zaki bilahare Antalya Diplomasi Forumu'na katıldı.
Ankara'nın girişimlerinin bir sonucu olarak, 16 Mayıs 2024 tarihinde Bahreyn'de düzenlenen 33. AL Zirvesi'nde "Türkiye'nin Arap Devletlerinin İçişlerine Müdahalesi Hakkında Arap Bakanlar Komitesi" lağvedildi, "Türkiye'nin Arap Ülkelerinin İçişlerine Müdahaleleri" kararı gündeme getirilmedi ve Zirve Bildirisinde Türkiye aleyhinde bir hususa yer verilmedi. Fidan 4-5 Ağustos 2024 tarihlerinde gerçekleştirdiği Mısır ziyareti sırasında 4 Ağustos'ta ALGS Aboul Gheit ile yeniden bir araya geldi, ayrıca 7 Ağustos'ta Ankara'da mukim AL üyesi ülkelerin Büyükelçilerine bir çalışma yemeği verdi.
TÜRKİYE- AL İLİŞKİLERİ
Türkiye'nin Arap Ligi'yle ilişkileri 2003'ten itibaren gelişmeye başladı. 2004 yılında "Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ile Arap Ligi Genel Sekreterliği Arasında Mutabakat Muhtırası" imzalandı. AL ile ilişkilerin çerçevesi 2007 yılında "Türk-Arap İşbirliği Forumu (TAF) Çerçeve Anlaşması"yla saptandı. 2010'da Ankara'da Arap Devletler Ligi Temsilciliği, Büyükelçi düzeyinde bir diplomatın başkanlığında faaliyete geçti. Arap Ligi ile koordinasyon Kahire Büyükelçiliği görev alanına giriyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Başbakanlığı döneminde 13 Eylül 2011 tarihinde Kahire'de gerçekleştirilen AL DBK toplantısı açılış oturumunda hitapta bulundu.
