Cuma günü ABD Başkanı Donald Trump ile Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy Oval Ofis'te tartıştı. Cumhuriyetçi liderin sert tavırları Avrupa'yı şoke etti. AB liderleri birer birer Zelenskiy'e desteklerini sunarken, ABD'siz bir Avrupa için hazırlıklara başladılar.
AVRUPA EN KÖTÜ SENARYO İLE KARŞI KARŞIYA
ABD basınında çıkan haberlere göre Trump'ın son Ukrayna hamleleri, Avrupa için kabus günlerin başlangıcı. Bloomberg, Avrupalı liderlerin en kötü senaryoyla karşı karşıya olduklarını ve Rusya ile tek başlarına başa çıkmak zorunda kalacaklarını bildirdi.
OLAN BİTENİ DEHŞET İÇİNDE İZLEDİLER
Bloomberg'e göre, ABD, bu hafta başında Moskova'nın yanında yer alarak Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırılarını kınayan Birleşmiş Milletler önergesine karşı çıktığında, bazı Avrupalı yetkililer transatlantik ittifakın derin bir sıkıntı içinde olduğunu anladı. Avrupalı yetkililer, Trump'ın Oval Ofis'te Zelenskiy'i alenen azarladığını ve bir şeylerin artık eskisi gibi olmayacağını dehşet içinde izledi.
TRANSATLANTİK İTTİFAK SARSILDI
Avrupalı yetkililer, Bloomberg ile yaptıkları röportajlarda, mevcut duruma içgüdüsel bir öfkeyle tepki gösterdi. Yetkililere göre, yaşanan son gelişmeler 2. Dünya Savaşı'nın sonundan bu yana Avrupa ve ABD'yi bir arada tutan güven ve değerlerin artık paylaşılmadığını gösterdi.
"TRUMP AVRUPALI LİDERLERE MEYDAN OKUDU"
Hem Clinton hem de Reagan yönetimlerinde görev almış Harvard Üniversitesi siyaset bilimi profesörü Graham Allison, "Trump ve yönetimi, transatlantik ittifakına onlarca yıldır karşı karşıya kaldıklarından daha güçlü bir meydan okuma yöneltti" ifadelerini kullandı.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İngiltere Başbakanı Keir Starmer ve Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, mevcut durumu bölge için nesiller boyu sürecek bir meydan okuma olarak tanımladı.
Macron, Starmer ve von der Leyen, pazar günü Londra'da Zelenskiy ve diğer Avrupa liderleriyle bir araya gelerek bir sonraki adımlarının ne olması gerektiğini belirleyecek. Liderler daha sonra perşembe günü de Brüksel'de, Avrupa Konseyi'nin özel zirvesinde bir araya gelecek.
İNGİLTERE "YENİ BİR İTTİFAK" PEŞİNDE
ABD ile yaşanan kriz, Brexit konusunda yıllardır yaşanan tartışmalardan sonra İngiltere'yi tekrar AB'ye yakınlaştırdı. Salı günü, Starmer değişen jeopolitik manzaranın İngiltere ile Avrupa arasında "yeni bir ittifak" gerektireceği anlamına geldiğini söyledi.
Starmer, Trump ve Ukrayna'ya yönelik yaklaşımlarını koordine etmek ve kıtanın daha geniş güvenlik mimarisini güçlendirmek amacıyla diğer Avrupa liderleriyle yakın temas halinde bulunuyor.
ABD DESTEĞİ OLMADAN AVRUPA'NIN DURUMU SIKINTILI
New York Times'a göre, Avrupa'nın askeri açıdan gerçekten bağımsız olması için ihtiyaç duyacağı silah sistemlerini ve kabiliyetlerini inşa etmesi yıllar alacak. Ve Ukrayna'yı desteklerken yerel savunmalar inşa etmek, AB'nin sıklıkla başarmakta zorlandığı türden hızlı bir eylem ve birleşik siyasi irade gerektirebilir.
AB KENDİ İÇİNDE BİRLİK SAĞLAYAMIYOR
Avrupa ayrıca kendi içinde de tam bir birlik sağlayamadı. Avrupalı yetkililer, Ukrayna için onlarca milyar avroyu bulabilecek bir yardım paketini AB'den geçirmek istiyor. Ancak Macaristan'ın Ukrayna'ya yönelik yeni yardım paketine karşı çıkması bekleniyor.
Ayrılığın açık bir işareti olarak, Macaristan Başbakanı Viktor Orban, birçok Avrupalı liderden farklı bir tavır sergileyerek Trump'a, Zelenskiy ile yaptığı görüşme için teşekkür etti. Orban sosyal medyada, "ABD liderinin birçok kişi için hazmedilmesi zor olsa bile barış için cesurca durduğunu" ifade etti.