İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun skanda "Golan Tepeleri sonsuza kadar bizim kalacak" sözlerinden üç yıl sonra ABD Başkanı Donald Trump'ın Golan Tepeleri'ni İsrail'in toprağı olarak tanıması tüm dünya tarafından büyük tepkiyle karşılandı. Peş peşe gelen açıklamaların ardından Golan Tepeleri'nin neden önemli olduğu sorusu gündeme geldi. ABD ve İsrail Golan Tepeleri üzererinden ne planlıyor?İşte Golan Tepeleri'nin stratejik önemi…
NETANYAHU'NUN SKANDAL AÇIKLAMALARI!
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun "Golan Tepeleri sonsuza kadar bizim kalacak" açıklamasından üç yıl sonra ABD'nin burayı "İsrail toprağı" olarak tanıması bölgenin Tel Aviv yönetimi için neden bu kadar önemli olduğu sorusunu yeniden gündeme getirdi. Bakanlar Kurulunu 2016 yılında Golan Tepeleri'nde toplayan Netanyahu, İsrail ve Suriye'nin yanı sıra Lübnan ve Ürdün'le de sınır olan bu bölgenin "sonsuza kadar İsrail'e ait kalacağı" yönünde açıklama yapmış, dünyaya burayı "İsrail toprağı" olarak tanıma çağrısında bulunmuştu.
İSRAİL'İN KİRLİ İÇ SAVAŞTAN YARARLANMA HAMLESİ!
İsrail'in o dönemki Golan Tepeleri çıkışı, Suriye'de devam eden iç savaştan yararlanma hamlesi olarak değerlendirilirken, Netanyahu da bu konuda aradığı uluslararası desteği bulamamıştı.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, "İsrail'in Golan Tepeleri'ndeki egemenlik iddiaları yok hükmündedir" açıklamasında bulunmuş, Arap Birliği ile İslam İşbirliği Teşkilatı da Netanyahu'nun açıklamalarına tepki göstermişti.
TRUMP'TAN İSRAİL'E BİR "JEST" DAHA
Netanyahu'nun bu çağrısına aradığı olumlu yanıt tam üç yıl sonra Trump yönetimindeki ABD'den geldi.
Filistin ve İsrail politikasını neredeyse tamamen İsrail yanlısı Yahudi asıllı kişilere emanet eden ABD Başkanı Donald Trump dün bir tweet atarak, "(1967 işgalinden) 52 yıl sonra Amerika Birleşik Devletleri'nin, bölgesel istikrar ve İsrail'in güvenliği için kritik derecede stratejik öneme sahip olan Golan Tepeleri üzerindeki İsrail egemenliğini tam olarak tanımasının zamanı geldi." ifadelerini paylaştı.
İSRAİL'DE YAPILACAK SEÇİMLERDEN ÖNCE...
Böylece Kudüs'ü "İsrail'in başkenti" olarak tanıyan, İran'la yapılan nükleer anlaşmadan çekilerek Tahran yönetimini yeniden "düşman" ilan eden ve Filistinlilere yapılan yardımları kesen Trump'ın İsrail'e yaptığı bu "iyilikler" listesine şimdi bir de Golan Tepeleri eklenmiş oldu.
Trump'ın bu kararının Netanyahu'nun pazartesi günü yapacağı ABD ziyareti ve İsrail'de 9 Nisan'da yapılacak genel seçimler öncesine gelmesi de dikkati çekti.
ABD'nin bu kararının İsrail iç siyasetini de etkileyerek seçimlerde Netanyahu'nun elini güçlendirmesi öngörülüyor. Netanyahu da zaten seçim öncesi eline geçen bu fırsatı hemen değerlendirerek İsrail'i ziyaret eden ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile dün akşam kameraların karşısına geçti ve ikili etrafa gülücükler saçarak poz verdi.
İSRAİL'İN "GÜVENLİK VE SU" KAYNAĞI: İŞGAL ALTINDAKİ GOLAN TEPELERİ!
Golan Tepeleri'ni İsrail için önemli kılan etkenlerin başında güvenlik ve su geliyor. Bölge güvenlik açısından gözardı edilemeyecek kadar jeostratejik bir konumda ve zengin su yataklarına sahip. İsrail toplam su ihtiyacının üçte birini Şeria Nehri ve Golan Tepeleri'ndeki su kaynaklarından temin ediyor.
İŞGAL ALTINDAKİ GOLAN TEPELERİ'NİN STRATEJİK AVANTAJI
Bölgenin en yüksek noktalarından biri olan ve Şam'a sadece 60 kilometre uzaklıkta bulunan Golan Tepeleri'ni elinde tutan İsrail, bu sayede komşu ülkelere karşı büyük bir stratejik avantaj sağlıyor.
Uluslararası hukuka göre Suriye toprağı olan ancak fiilen İsrail'in işgali altında bulunan Golan Tepeleri'nin bu iki ülke dışında Lübnan ve Ürdün'le de sınırı bulunuyor.
KUTSAL METİNLERDE ADI GEÇİYOR
Yahudilere ait kutsal metinlerde birçok kez Golan bölgesine atıfta bulunulması da bölgeyi çoğu dindar Yahudi'nin gözünde kutsallaştırıyor. Bu tür nedenlerle İsrail iç siyasetinde de önemli bir yer tutan Golan Tepeleri, İsrail tarafından "ülkelerinin vazgeçilmez bir parçası" olarak görülüyor.
1967: İsrail, Altı Gün Savaşı olarak da bilinen Arap-İsrail Savaşı sırasında Suriye'ye saldırarak, stratejik öneme sahip Golan Tepeleri'ni ele geçirdi.
1973: Suriye, askeri harekat başlatarak İsrail'den Golan Tepeleri'ni geri almayı denedi ancak başarısız oldu.
1974: İsrail ve Suriye, Golan Tepeleri'ndeki kuvvetlerini geri çekerek askeri çatışmayı sonlandırmaya razı oldu. Aynı yıl barış gücü askerleri bölgeye konuşlandırıldı.
1981: İsrail, Golan Tepeleri'ni tek taraflı olarak ilhak ettiğini açıkladı, ancak uluslararası toplum bu kararı bugüne kadar tanımadı.
1999: Dönemin İsrail Başbakanı Ehud Barak ve Suriye Dışişleri Bakanı Faruk eş-Şara, iki ülke arasında başlatılan üst düzey görüşmeler kapsamında bir araya geldi.
2000: Golan Tepeleri'nin Suriye'ye iadesi hedefiyle, ABD'nin ara bulucuğunda başlatılan müzakereler başarısızlıkla neticelendi. Görüşmelerin başarısız olmasının nedeni ise İsrail'in, Celile Gölü yanında yer alan ve kilit öneme sahip su kaynağı olan bir toprak parçasını Suriye'ye bırakmaya razı olmamasıydı.
2008: Suriye ve İsrail, kapsamlı bir barış anlaşması sağlanması amacıyla Türkiye'nin ara buluculuğunda yeniden dolaylı görüşmelere başladı. İsrail'in Gazze'ye saldırmasının ve dönemin İsrail Başbakanı Ehud Barak'ın yolsuzluk davası nedeniyle istifa etmesinin ardından görüşmeler sonlandırıldı.
2009: İsrail Başbakanı Netanyahu, Golan Tepeleri ile ilgili daha sert bir politika izleyeceğinin sinyallerini verdi. Aynı yıl Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed de karşılarında "barış için görüşülecek bir muhatap olmadığını" söyledi.
2013: Mart 2011'de patlak veren Suriye iç savaşı 2013 yılında Golan Tepeleri'ne kadar ulaştı. İsrail, Golan Tepeleri'ne top ateşi açıldığını öne sürerek bu saldırılara karşılık verdi. İsrail ve Suriye orduları da aynı yılın mayıs ayında karşılıklı top atışlarında bulundu. Bu durum bugüne kadar aralıklarla devam etti.
2016: İsrail Başbakanı Netanyahu, Bakanlar Kurulunu Golan Tepeleri'nde toplayarak dünyaya burayı "İsrail toprağı" olarak tanıma çağrısında bulundu ancak uluslararası toplum buna olumlu yanıt vermedi, aksine tepki gösterdi.
2019: ABD Başkanı Trump işgal altındaki Golan Tepeleri üzerindeki "İsrail egemenliğini tanıdıklarını" açıkladı.