Türkiye, savunma sanayiindeki yükselişini küresel çapta tescilleyen tarihi bir anlaşmaya imza attı. Endonezya ile imzalanan 10 milyar dolarlık mutabakat kapsamında, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) tarafından geliştirilen 48 adet beşinci nesil savaş uçağı KAAN'ın ihracatı gerçekleştirilecek. Bu anlaşma, Türkiye'nin şimdiye kadar yaptığı en büyük savunma ihracatı olmasının yanı sıra KAAN'ın yurt dışına yapılan ilk satışı olarak da dikkat çekiyor.
Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın geçtiğimiz gün duyurduğu ve Endonezya'nın 48 adet KAAN savaş uçağı satın almasını öngören bu anlaşma, dünya basınında geniş yankı uyandırdı.
ABD merkezli Bloomberg, anlaşmanın ardından Endonezya Cumhurbaşkanı Prabowo Subianto'nun ofisinin mutabakat zaptını doğruladığını aktardı. Haberde, Güneydoğu Asya'nın en büyük ekonomisinin, Batılı savunma ortaklarının dışına çıkarak Türkiye ile yeni bir savunma ilişkisi kurma çabasının altı çizildi. Bloomberg, Türkiye'nin savunma harcamalarını 2023'e göre %12 artırarak 25 milyar dolara çıkardığını, bu artışın da Ukrayna ve Orta Doğu'daki çatışmalarla küresel eğilimlere paralellik gösterdiğini yazdı.
İspanya'nın savunma ve askeri haber siteleri, Türkiye'de üretilecek 48 adet KAAN 5. nesil savaş uçağının Endonezya'ya satışının "Türk savunma sanayi açısından tarihi ve önemli bir gelişme olduğunu" belirtti.
İspanya merkezli "Zona Militar" sitesi, "Türkiye, KAAN'ın Endonezya'ya satışıyla tarihi bir anlaşma sağladı" ifadesini başlığına çıkararak, "KAAN, 21 Şubat 2024'te ilk uçuşunu başarıyla tamamlayarak ülkenin askeri havacılığında bir dönüm noktası oluşturdu. İkinci uçuşu 6 Mayıs 2024'te gerçekleşti ve 2028'e kadar operasyonel uygulamasını hedefleyen bir test aşamasına devam etti." diye yazdı.
KAAN'ın hem havadan havaya hem de havadan karaya görevlerde etkili bir şekilde çalışmak üzere tasarlandığı belirtilen haberde, "Bu savaş uçağı, Türkiye'nin savunma teknolojilerinde tam özerkliğe yönelik stratejik vizyonunu temsil ediyor. Geliştirilmesi, yalnızca yabancı tedarikçilere olan bağımlılığı azaltmayı değil, aynı zamanda Türkiye'yi gelişmiş savaş sistemleri için küresel pazarda rekabetçi bir oyuncu olarak güçlendirmeyi de amaçlıyor." ifadesi kullanıldı.
"Türkiye, beşinci nesil Kaan savaş uçağı için Endonezya'ya 48 adet satış yaparak ilk uluslararası müşterisini buldu" başlığını atan bir diğer İspanya merkezli "Info Defensa" da, TUSAŞ, Airbus ve İspanya Savunma Bakanlığı arasında geçtiğimiz mayıs ayında Madrid'de imzaları atılan mutabakat anlaşmasıyla İspanya'nın Türk eğitim uçağı HÜRJET'i envanterine katmaya hazırlandığını hatırlattı.
Diğer yandan İspanya merkezli "Aviacionline" sitesi ise "Türk savaş uçağı KAAN, Endonezya'ya ilk ihracatını gerçekleştirdi" başlığı altında "Türkiye, Endonezya ile tarihinin en büyük savunma ihracatını gerçekleştirdi."değerlendirmesini yaptı.
Haberde, "Bu, yalnızca Türkiye tarihinin en büyük askeri ihracat sözleşmesi değil, aynı zamanda Şubat 2024'te ilk uçuşunu gerçekleştiren ve şu anda altı prototiple test ve doğrulama aşamasında ilerleyen KAAN programı için de bir dönüm noktasıdır." yorumunda bulunuldu.
İngiltere merkezli Middle East Eye, anlaşmayı "çığır açıcı" olarak tanımlarken, Türkiye'nin bugüne kadar yaptığı en büyük savunma ihracat anlaşması olduğuna dikkat çekti. Haberde, anlaşmanın 2025 yılında Jakarta'da düzenlenecek Indo Defence fuarında imzalanacağı, bazı uçak parçalarının ise Endonezya'da üretileceği bilgisine yer verildi. Haberde, sipariş sayısının artmasının maliyetleri düşüreceği ve bu satışın diğer ülkelerdeki tedarik süreçlerini hızlandırabileceği öne sürüldü.
Fransa merkezli haber kanalı BFM TV, KAAN'ın F-35 benzeri özellikler taşıdığına ve Türkiye'nin beşinci nesil savaş uçağı üretme çabasının uluslararası alanda büyük ilgi gördüğüne dikkat çekti. Erdoğan'ın açıklamalarına yer verilen haberde, projenin ciddiyeti ve ölçeği "sürpriz" olarak nitelendirildi.
KAAN'ın sadece bir savaş uçağı değil, aynı zamanda Türkiye'nin küresel savunma endüstrisinde yükselen bir aktör olarak konumunu pekiştiren stratejik bir hamle olduğuna yönelik değerlendirmeler artarken, uçağın ilk teslimatlarının 2028 yılında başlaması planlanıyor. Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ), uçağın tam kapasiteyle seri üretime geçebilmesi için 2030 yılını hedefliyor.
Hindistan merkezli The Economic Times, Türk savunma sanayiinin yükselişine dikkat çekerek, Türkiye'nin 2024 yılında savunma ihracatından 7,1 milyar dolar gelir elde ettiğini yazdı. 2023'te bu rakamın yalnızca 1,6 milyar dolar olduğu vurgulanarak, KAAN ve Bayraktar gibi yerli üretim sistemlerin bu artıştaki kilit rolü öne çıkarıldı.
