Ukrayna'nın Rusya'nın iç bölgelerindeki hava üslerine düzenlediği ve en az 40 Rus bombardıman uçağını vurduğu saldırıya ilişkin yeni detaylar ortaya çıkmaya devam ediyor.
"TİTİZLİKLE PLANLANDI"
CNN'e göre, Ukrayna'nın Rus üslerine yönelik İHA saldırıları cüretkardı ama en önemlisi, titizlikle planlanmış ve kusursuz bir şekilde yürütülmüştü.
CNN, Kiev'in kritik noktalara saldırdığını, Rusya'nın Ukrayna'ya hava saldırıları düzenlemek için kullandığı askeri uçaklara hasar verdiğini veya onları imha ettiğini bildirdi.
Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU), stratejik bombardıman uçakları ve gözetleme uçakları da dahil olmak üzere 41 Rus uçağının vurulduğunu, ancak kaçının tamamen devre dışı kaldığının henüz bilinmediğini belirtti.
"ÇARPICI BİR BAŞARI"
Londra'daki Royal United Services Institute'ta kıdemli araştırma görevlisi Justin Bronk, saldırının "Ukrayna'nın özel servisleri için çarpıcı bir başarı" olduğunu bildirdi.
Bronk, "toplam 41 uçağın hasar gördüğü veya imha edildiği iddiasının yarısı bile doğrulanırsa, bu durum Rus Uzun Menzilli Havacılık Gücü'nün Ukrayna şehirlerine ve altyapısına karşı füze saldırılarını sürdürme kapasitesi üzerinde önemli bir etki yaratacak." ifadelerini kullandı.
HEDEFTE 5 HAVA ÜSSÜ VARDI
Saldırılar, Rusya'nın iç kesimlerindeki hava üslerini hedef aldı. Bunlardan en uzak olanı, Ukrayna'nın Rusya sınırına yaklaşık 4 bin 500 kilometre uzaklıktaki İrkutsk bölgesindeki Belaya üssüydü.
Diğer hedefler arasında Ukrayna'ya 2.000 kilometreden fazla uzaklıkta, Kuzey Kutup Dairesi'ndeki Murmansk yakınlarındaki Olenya üssü, Ukrayna'ya yaklaşık 520 kilometre uzaklıkta, Ryazan bölgesindeki Diaghilev hava üssü ve sınırdan yaklaşık 800 kilometre uzaklıkta, Rus askeri nakliye uçaklarının üssü olan Ivanovo hava üssü yer aldı.
SBU tarafından paylaşılan bir görselde, hedef olarak doğu Amur bölgesindeki başka bir üssün de gösterildiği belirtildi. Ancak bu üsse yönelik saldırının başarısız mı olduğu yoksa iptal mi edildiği henüz belli değil.
Belaya üssündeki en değerli uçaklar, hava üssünde görünür bir yere park edilmişti ve Google Haritalar da dahil olmak üzere kamuya açık uydu görüntülerinde açıkça görülebiliyordu.
Haber kuruluşuna göre, Moskova, mesafenin tek başına uçakları Ukrayna saldırılarından korumak için yeterli olduğuna inanıyordu.
UKRAYNA'DAN EZBER BOZAN PLAN
Rusya, Ukrayna'ya karşı hava üstünlüğünü sürdürüyor ve Kiev'in müttefikleri Ukrayna'ya ABD yapımı ATACMS ve İngiliz-Fransız yapımı Storm Shadows gibi bazı uzun menzilli füze sistemleri tedarik etmiş olsa da her ikisinin de Rusya'nın bu kadar derinlerine saldıracak menzili yok.
Ukrayna, Moskova da dahil olmak üzere Rusya içindeki hedeflere karşı İHA kullanıyor, ancak bunların seyahat hızları düşük olduğundan Rus hava savunma sistemlerinin bunları vurması nispeten kolay oluyor.
CNN'e göre saldırının cüretkarlığı tam da burada ortaya çıktı. Ukrayna, İHA'ları sınırdan uçurmaya çalışmak yerine, onları hedef almak istediği yerlerin hemen yakınına sokmayı ve oradan fırlatmayı başardı.
MOSKOVA HAZIRLIKSIZ YAKALANDI
Rusya'nın bu üslerdeki radar ve hava savunma sistemleri, böylesine alçak irtifada ve ani bir saldırıya hazırlıklı değildi.
Haber kuruluşu, böyle bir saldırıyı durdurmanın tek etkili yolunun ağır makineli tüfekler olduğunu belirtti. Rusya bunları Karadeniz'de Ukrayna deniz İHA'larına karşı kullanıyor.
CNN'e göre, saldırı sırasında bunlar ya mevcut değildi ya da hava üslerine yeterince hızlı bir şekilde konuşlandırılmadı ki büyük ihtimalle bunun nedeni Rusya'nın bu tür bir saldırıyı öngörememiş olmasıydı.
HAREKATIN ARKA PLANI
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, operasyonda 117 İHA'nın kullanıldığını açıkladı.
SBU'ya göre, İHA'lar Rusya'ya, Ukrayna istihbarat personeli tarafından sokuldu.
Haber kuruluşuna göre bir noktada, muhtemelen Rusya'dayken, İHA'lar mobil ahşap kulübelerin içine saklandı.
CNN'in ele geçirdiği fotoğraflarda, İHA'ların barakaların metal çatılarının hemen altına ve yalıtım boşluklarına yerleştirildiği görüldü.
Daha sonra bu ahşap kulübeler kamyonlara yüklenerek üslerin yakınlarına götürüldü.
KAMYON SÜRÜCÜLERİNE PARA ÖDENDİ
Ukrayna, kamyonların tespit edilmeden yüksek profilli askeri hedeflerin yakınlarına nasıl ulaştırıldığını tam olarak açıklamadı ancak Rus medyasındaki haberler bunun nispeten basit olduğunu öne sürüyor.
Rus Telegram kanalları Baza ve Astra'nın haberine göre, kamyonların Rusya'da yaşayan Ukraynalı bir adam tarafından satın alındığını ve daha sonra kamyonları ihtiyaç duyulan yere götürmeleri için dört şoföre para ödendiğini belirtti.
SBU, operasyonda yer alan personelin saldırılar başladığında güvenli bir şekilde Ukrayna'ya döndüğünü aktardı.
"OLDUKÇA SIRA DIŞI BİR SALDIRI"
SBU tarafından paylaşılan görüntülerde, bir deponun içindeki ahşap kabinlere özenle saklanmış onlarca küçük İHA görüldü.
İngiliz İHA uzmanı Dr. Steve Wright, BBC'ye yaptığı açıklamada, Rus uçaklarını vurmak için kullanılan İHA'ların nispeten ağır yükler taşıyan basit dört pervaneli uçaklar olduğunu belirtti.
Wright, bu saldırıyı "oldukça sıra dışı" yapan şeyin, bunları Rusya'ya gizlice sokma ve ardından uzaktan fırlatıp komuta etme yeteneği olduğunu bildirdi. Wright, bunun bir uydu veya internet üzerinden iletilen bir bağlantı aracılığıyla başarıldığı sonucuna vardı. Zelenskiy, fırlatılan 117 İHA'nın her birinin kendi pilotu olduğunu açıkladı.
İHA'LARI UZAKTAN KONTROL ETTİLER
Ukrayna'nın İHA geliştirme programından üst düzey bir kaynak CNN'e yaptığı açıklamada, söz konusu İHA'ları uçuran pilotların hava üslerine yakın bir yerde olmadıklarını bildirdi.
Kaynak, "Muhtemelen pilotlar İHA'ları uzaktan kontrol edebilmelerine olanak tanıyan bir internet merkezi kurdu, her biri hızla her bir İHA'yı yöneterek hedefleri vurdu." ifadelerini kullandı.
RUS TELEKOMÜNİKASYON AĞLARI KULLANILDI
Kaynak, iletişim merkezinin, Ukrayna'da yaygın olarak kullanılan Starlink gibi diğer sistemlerden daha zor takip edilebilen "basit bir Rus cep telefonu" olabileceğini belirtti.
Konuya yakın bir kaynak, saldırının Rus telekomünikasyon ağları üzerinden gerçekleştirildiğini doğruladı.
Kamyonlar üslere yaklaşıp İHA'lar fırlatılmaya hazır hale getirildikten sonra kabin tavanları açıldı ve İHA'lar hedeflerine doğru uçmaya başladı.
"RUS HAVA FİLOSU İÇİN TRAJİK BİR KAYIP"
Rusya'nın tanınmış askeri blog yazarlarından Rybar, saldırının "tüm Rus hava filosu için trajik bir kayba" yol açtığını ve "cezai ihmal" sonucu gerçekleştiğini bildirdi.
SBU, saldırıların yaklaşık 7 milyar dolarlık hasara yol açtığını ve Rusya'nın ana hava üslerindeki stratejik seyir füzesi taşıyıcılarının %34'ünü vurduğunu belirtti.
Batı basını, bu saldırının Rusya'ya "ağır bir darbe" vurduğunu belirtti.
