Türk sinemasının Fosforlu Cevriye'si
Neriman Köksal
Neriman Köksal 1928 yılında İstanbul'da dünyaya geldi. Türk sinemasının ilk ve en uzun süreli vamp kadını olarak kabul edilmektedir. Gerçek adı Hatice Kökçü'dür. Farsçada yiğit, cesur anlamına gelen Neriman ismini sahne adı olarak kullanmıştır. 1950'li yıllarda Fosforlu Cevriye isimli filmde elde ettiği başarı nedeniyle Fosforlu lakabıyla da anılır, bir diğer lakabı ise Afet-i Devran Neriman'dır.
Önder Somer
7 Mart 1937'de İstanbul'da Önder Döşer adıyla dünyaya geldi. Döşer soyadı baba mesleği olan döşemecilikten gelmekteydi. Zaten kendisi de sinemaya başlamadan önce Kapalıçarşı'da mobilya mağazası işletiyordu. Sinemadaki ilk filmi Türker İnanoğlu'nun yönettiği 1960 tarihli Senden Ayrı Yaşayamam olmuştur. Bu romantik dramda başrolde oynuyordu. 1962 yılında çevrilen İnsan Doğarken Ağlar, Harmandalı Efem Geliyor ve Dikmen Yıldızı adlı filmlerde de başrollerde oynadıktan sonra yavaş yavaş jön rollerinden yakışıklı kötü adam tiplemelerine kaydırıldı ve sinema kariyerine bu şekilde ikinci derece rollerle devam etti ve 100'ün üzerinde filmde oynadı.
Pervin Par
Mahir Özerdem'le bir süre evli kalmıştır. 1957 yapımı Bir Avuç Toprak filmi ile başlayan oyunculuk yaşantısı 1977 yapımı Çırılcıplak adlı film ile son bulmuştur. İzmir'e yerleşip bir çiçekçi dükkânı açmıştır.
Par, 2 yıl Lösemi tedavisi gördüğü Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde 76 yaşında hayatını kaybetti. Çeşme'de bulunan Dalyan Mezarlığında defnedildi.
Serpil Çakmaklı,
(19 Mayıs 1962)
Serpil Çakmaklı, Eskişehir'de doğdu. Gerçek adı Şener Dönmez'dir. Sinemadan önce mankenlik yaptı. 1980'li yılların başında TRT televizyonunda yayınlanan Alçaktan Uçan Güvercin adlı mini dizi filmle üne kavuştu. Birçok sinema filminde rol aldı. Sahnelerde solistlik de yapan sanatçı, 2000 yılında "Serpil Çakmaklı" isminde bir de albüm çıkardı.
Sezer Sezin
(d. 25 Ekim 1929 - ) ödüllü Türk sinema ve tiyatro oyuncusu. 1940'lı ve 1960'lı yıllar arasında sinemada aktif olarak çalıştı. Sinemaya yapımcı olarak da hizmet etti.
25 Ekim 1929 tarihinde İstanbul'un Eyüp semtinde Mesrure Sezer adıyla dünyaya geldi. İlkokul ve ortaokulu bu semtte tamamladı. Ortaokuldan sonra eğitimine devam etmedi. Küçük yaşta tiyatroya ilgi duymaya başladı ve bale dersleri aldı. İlk sahneye çıkışı 1940 yılında Eminönü Halkevi Tiyatrosu'nda Kral Oidipus adlı oyunla oldu, bu oyunda Kralın kızını oynadığında daha 11 yaşındaydı
Suzan Avcı
(d. 25 Eylül 1937, Bursa)
1956 yılında başladığı sinema kariyerinde özellikle Yeşilçam filmlerinde kötü karakteri canlandırdı. Filmlerinde iyi kadınlar kadar önemli rollere sahip olan Avcı Vamp kadın imajıyla bütünleşti. 1962 yılında Şehvet Uçurumları filmiyle büyük etki yaratır. 1966 yılında Turist Ömer filminde oynar. Bu filmin senaristi Erdoğan Tünaş ile 1970'de evlenir. Binnaz Avcı'nın annesi, Aydan Şener'in teyzesidir.
Yaprak Özdemiroğlu,
(d. 14 Ağustos 1963, Ankara),
İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Bale Bölümü mezunu olan Özdemiroğlu, profesyonelliğe tiyatro ile başladı. 1981 yılında Yeşilçam'a geçerek sinema ve dizi filmlerde rol aldı. Sanatçı, Attila Özdemiroğlu'nun kızıdır.
Zeynep Aksu
(asıl adı Füsun Demiroğlu, d. 1 Kasım 1949)
1960'ların sonlarıyla 1970'lerin başlarında oynadığı başrollerle tanınır. 5 yılın sonunda sinemayı bıraktı. 2003 yılında bir TV dizisiyle setlere döndü.
Sinemada Zeynep Aksu adını kullandı. Kısa bir dönem filmlerde oynamasına rağmen, oynadığı başrollerle akıllarda yer etti. O dönemde basın tarafından Türkân Şoray'a rakip gösterildi. 1972'de Üvey Ana filmindeki rolüyle, Antalya Altın Portakal Film Festivalinde En İyi Kadın Oyuncu ödülünü kazandı. 22 yaşındayken sinemayı bıraktı.
Zafer Önen
(d. 1921, Çorum - ö. 13 Aralık 2013, İstanbul)
Tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, seslendirme sanatçısı.Devlet Opera ve Balesi Şan bölümünde eğitim gören sanatçı, ilk oyununu 1942'de Ses Tiyatrosu'nda Ekrem Reşit Rey'in "Hava Cıva" operetinde oynadı. Önen, Muammer Karaca Tiyatrosu, İstanbul Tiyatrosu, Raşit Rıza Tiyatrosu, Mücap Ofluoğlu Tiyatrosu, Küçük Sahne, Dormen Tiyatrosu, Tevhit Bilge Tiyatrosu gibi tiyatrolarda çalıştı. Devlet Opera ve Balesi'nde, çeşitli sinema ve dizi filmlerde rol aldı, seslendirme yaptı. Özellikle çizgi film karakterlerine yaptığı seslendirmelerle tanınır. Ünlü oyuncu Mücap Ofluoğlu'nun bacanağı ve eski sanatkârlardan Operetçi Nıvart Hanım'ın damadı idi.
Çetin Başaran
'Çetin Başaran'ın Yeşilçam'la tanışmasının öyküsü: "13 yaşında Eminönü'nde işportacılık yapıyordum. O zaman zabıtalar olmadığı için polisler tezgahlarımızı kaldırıyordu. Beni de bir türlü y akalayamıyorlardı. Bir ay peşime düştüler ama yine başarılı olamadılar. Çok kızıp teşkilat kurmuşlar. O zamanlar tanesi beş liraya jarse gömlek satıyordum. Polisleri görünce koşmaya başladım, bu sefer hazırlıklı oldukları için beni iki koldan sardılar. Korku içinde Galata Köprüsü'nden aşağıya attım kendimi, bir buğday motorunun içine düştüm. Rastlantıya bakın, yönetmen Osman Seden oradan geçiyormuş, benim cesaretime hayran kalıp arkadaşlara kartını bırakmış. Önce önemsemedim. Daha sonra ekonomik sıkıntılar başlayınca, kapısını çaldım. İlk filmim Sadri Alışık'la çektiğim İftira'ydı."
Rıza Pekkutsal
İzmir Özel Tiyatrosu'nda eğitim gördü.Oynadığı ilk film Cibali Karakolu'dur. Bu filmden sonra 1971'den 1979 yılına kadar seslendirme sanatçılığı yaptı. Korkusuz Korkak filminde Memur rolünü canlandırdı. 1980'lerde çoğunlukla Kemal Sunal filmlerinde rol ve seslendirmeler yaptı. İlk dizi oyunculuğunu 1994 yılında Kaygısızlar dizisinde Hacı Gaffur rolüyle yaptı. En son oynadığı film 2007 yapımı Sıfır Dediğimde filmidir.
Renan Fosforoğlu
Amatör olarak sahneye çıktı; 1940'lardan başlayarak sanat yaşamını çeşitli tiyatro ve operet topluluklarında (Sadri Tek, Raşit Rıza, Ses Opereti, Muammer Karaca, Azak, vb.) sürdürdü. Bir süre İstanbul Şehir Tiyatrosu'nda çalıştı. 1950 yılında Ateşten Gömlek filmiyle sinemaya yönelen Fosforoğlu, bazı filmlerin (Köprüaltı Çocukları, Lokum Sultan, vb.) yönetmenliğini yaptı. İkimize Bir Dünya, Son Karar, Çalıkuşu, Küçük Hanımın Şoförü, Taşı Toprağı Altın Şehir vb. filmlerde yorumladığı karakter rolleriyle ün kazandı.
Yüksel Gözen
Yüksel Gözen (d. 5 Nisan 1938, İstanbul, 1 Mayıs 1991, İstanbul)), Türk sinema oyuncusu. Kemal Sunal komedilerinin vazgeçilmez oyuncusu. 01 Mayıs 1991 yılında İstanbul'da filmografisine tam 216 film sığdırarak aramızdan ayrılan sanatçı, Sekreter filminde sapık patronu, Garip filminde madur bakkalı, Pirtik ve Astronot Fehmi - O, Kadın Hamlet, Hüdaverdi rolleri ile bilinen bir aktör oldu.
Hüseyin Kutman (20 Ağustos 1930, Bursa - 16 Aralık 1988, İzmir) Türk tiyatro ve sinema sanatçısı
Hüseyin Kutman'ın sahne hayatı Kent Oyuncuları'nda "Gülerek Girin" piyesiyle başladı. Uzun süre Dormen Tiyatrosu'nda çalışmış ve "Bulvar", "Monserrat", "Üç Kuruşluk Opera", "Alamanya'dan Bir yar gelir Bizlere", "Dün Gece Yolda Giderken", "Çıplak Ayak", "Cengiz Hanın Bisikleti" oyunlarında oynamıştır. 1969 yılında Nisa Serezli ile Bizim Tiyatro'da unutulmaz "Tatlı Kaçık" ve "Sersem Kocanın Kurnaz Karısı" oyunlarında gösterdiği performansıyla efsaneleşen bir oyuncudur. Bazı kulüplerde takdimcilik de yapan Hüseyin Kutman bir dönem Perran Kutman ile evlenip, ayrılmıştır. Uzun süre Devekuşu Kabare Tiyarosu'nda da görev yapan Hüseyin Kutman Yeşilçam'da karakter rollerinde aranılan isimlerden olmuştur. Kalp krizi sonucu hayata veda etmiştir.
İsmail Hakkı Şen
(d. 1927 - Rize, Türkiye Cumhuriyeti, ö. 31 Ocak 2005 - İstanbul, Türkiye Cumhuriyeti), Tiyatro ve sinema sanatçısı.
Sanat hayatına 1958 yılında tiyatro ile başlayan İsmail Hakkı Şen'in asıl mesleği makine mühendisliği olmasına karşın; yaşamının büyük bir bölümünü sinema ve tiyatro dünyasında geçirdi. Ankara Sanat Tiyatrosu, Ankara Drama Tiyatrosu, Enis Fosforoğlu Sahnesi, Hadi Çaman Tiyatrosu ve Tiyatro İstanbul kadrolarında birçok oyunda rol alan sanatçı, 150 civarında filmde oynamıştır.Suç ve Ceza oyununun sergilenişi sırasında babasının ölüm haberini alan sanatçı, sahnede uzun bir tiradı okurken hıçkırarak ağlaması nedeniyle ayakta alkışlanmıştı.
Birçok film ve oyunda rol almasının yanı sıra, iki de senaryo eseri bulunan İsmail Hakkı Şen; 78 yaşındayken, yaşlılığa bağlı solunum problemleri nedeniyle yaşamını yitirdi. Cenazesi Ümraniye Hekimbaşı mezarlığına defnedilmiştir
Ünal Gürel
Sanat yaşamına tiyatro ile başlayan Ünal Gürel, çeşitli topluluklarda görev yaptı. Tiyatronun dışında, 1964 yılında kamera karşısına geçerek, sinema filmlerinde de rol alan sanatçı, aynı zamanda seslendirme çalışmaları yapmıştır. Özellikle Kemal Sunal ile birlikte rol aldığı Komedi ağırlıklı filmlerde yardımcı oyuncu olarak rol almıştır. Aynı yıl 1992 yılında Mahallenin Muhtarları dizileri Berber rol almıştır. 8 Nisan 2002 tarihinde kalp yetmezliği sonucu 67 yaşında vefat eden Gürel, Feriköy Mezarlığına defnedildi. Ayrıca Ünal Gürel izleyiciler tarafından Karamürselli Deli Hamdi ve Sakar Şakir filmindeki "Gardırop Fuat" rolleri ile bilinmektedir.
Mete İnselel
(d. 2 Aralık 1938, İstanbul - ö. 15 Mayıs 1981, İstanbul) Tiyatro ve sinema oyuncusu.
1970'li yılların seks filmleri furyasında ünlü olan Mete İnselel, sanat hayatına tiyatro ile başladı. Ferhan Şensoy'la birlikte Aya Maya Kumpanya Tiyatrosu adlı bir oluşumda yer aldılar. Şarkıcı Müfide İnselel'in babası olan sanatçı, daha sonra sinemaya geçti. "Sabun köpüğü" denen hafif filmlerde, yardımcı erkek oyuncu rollerinde, saf - aptal adam rollerini ustalıkla canlandırdı. Mete İnselel, geçinebilmek için seks filmlerinde oynamaktan gelen pişmanlığını dile getirmiş, bu filmlerden kazandığı parayı tiyatroya yatırmıştır. Mete İnselel kalp krizi nedeniyle genç yaşta hayata veda etti.
Reha Yurdakul
(d. 1 Nisan 1926, Burhaniye, Balıkesir - ö. 27 Aralık 1988, Bolu)[1][2] Türk sinema oyuncusu, yapımcı ve senaryo yazarı.
1926 yılında Burhaniye' de doğdu. İstanbul Pertevniyal Lisesi'nden mezun oldu. Sinemaya 1949 yılında Mümtaz Ener'in yönettiği, "Kanatlardan Türbe" adlı filmde rol alarak girdi. Türk sinemasının karakter oyuncularından olan Yurdakul, Karanfilli Naciye filminde yönetmenlik, Ana Hasreti, Kanlı Sevda, Kısmetin En Güzeli, Murada Ereceğiz, Ölüm Peşimizde, Yetim Ömer, Yetim Yavrular filmlerinde yapımcılık, Doktor Civanım filminde yapım sorumluluğu, Umudumuz Şaban filminde de senaristlik görevlerini üstlendi.
27 Aralık 1988 yılında Bolu' da gerçekleştirdiği film çekimleri sırasında kalp krizi geçirerek hayatını kaybetti
Kudret Karadağ
(d.16 Mayıs 1928, Balıkesir; ö. 23 Şubat 2004, İstanbul) Türk sinema ve dizi oyuncusu.
Türk sinemasının kötü adam rollerinin değişmez ismi olan Kudret Karadağ, Yüz Numaralı Adam, Gırgıriye, Babanın Evlatları, Hanzo ve Deli Yusuf'nda aralarında bulunduğu 350'nin üzerinde filmde yer almıştır. Genelde kavgacı ve kötü adam rollerini üstlenen Karadağ, Kemal Sunal, Cüneyt Arkın ve Tarık Akan gibi isimlerin birçok filminde yer aldı. Oyuncu, 23 Şubat 2004 tarihinde İstanbul'da hayatını kaybetmiştir.
Sami Hazinses
1925 yılında Diyarbakır'ın Hançepek mahallesinde doğan Hazinses, ilkokuldan sonra çalışmak için İstanbul'a geldi. 1953 yılında Mahir Canova'nın yönettiği, Cüneyt Gökçer, Atıf Kaptan ve Muhterem Nur'un oynadıkları Kara Davut filmindeki rolle sinema oyunculuğuna başladı. Sonraki yıllarda çevirdiği filmlerle rolleri büyüyen Hazinses, Türk sinemasının unutulmaz komedi sanatçıları arasına girmeyi başardı. Hazinses, oyunculuğunun yanı sıra güfte ve beste çalışmaları yaptı. Sanatçının, "Bir Dilbere Müpteladır Deli Gönlüm" adlı eserini Zeki Müren seslendirmişti. [kaynak belirtilmeli] En bilinen eserlerinden biridi de Müslüm Gürses ve İbrahim Tatlıses başta olmak üzere birçok sanatçının seslendirdiği "Derdimi Kimlere Desem" isimli klasikleşmiş şarkıdır.
23 Ağustos 2002'de vefat etti. Cenaze töreni Kadıköy Surp Takavor kilisesinde yapıldıktan sonra naaşı Hasanpaşa Ermeni mezarlığına defnedildi
Necdet Tosun
Necdet Tosun (3 Ağustos 1926, Balıkesir - 10 Mayıs 1975, İstanbul), Türk oyuncu.
Lokantacılık, leblebicilik yapan ve en son terzide çalışırken, çekim için Burhaniye'ye gelen bir film ekibinin dikkatini Tosun'un fiziği çeker, İstanbul'a davet edilmesi üzerine sanat hayatına başlar. Burhaniyeli olan sanatçı 400'e yakın filmde rol almıştır. Gürdal Tosun ve Erdal Tosun kardeşlerin babasıdır. Birçok filmde, şişman güleryüzlü "aşçı" rolünü canlandırdığı sevecen tipiyle izleyicinin sempatisini kazanmıştır.
Cevat Kurtuluş
(d. 20 Haziran 1922, Ankara - ö. 6 Eylül 1992, İstanbul), Türk tiyatro ve sinema oyuncusu.
Gençlik yıllarında Ankara'da Opera korosunda çalışmış, 1940'lı yıllarda gazinolarda taklit yaparak ünlenmiştir. 1947'de İstanbul'a gelerek filmlerde rol almaya başladı. İlk filmi 1947 yapımı Kerim'in Çilesi idi. Özellikle mimiklerle beslenen oyunculuğu ile, 1960'lı ve 1970'li yıllarda çok sayıda filmde irili ufaklı roller aldı. Yeşilçam filmlerindeki 'aptal uşak' kompozisyonunun yaratıcısı ve temsilcisi oldu. 80'lerde az sayıda filmde ve Gülünüz Güldürünüz gibi bazı TV programlarında yer aldı.
1992'de geçirdiği kalp krizi sonrasında 70 yaşında öldü. Mezarı Feriköy Mezarlığındadır.
Yıldırım Gencer
Yıldırım Gencer Gerçek adı Gencer Yıldırımgeç (d. 1936 - Adapazarı, ö. 17 Ocak 2005 - Kuzuluk, Akyazı) Tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu.
1936'da Adapazarı'nda doğdu.Ressam Sezgin - Ersin Burak kardeşler ve Faruk Geç (Geçoğlu) ile yakın akrabadır.Galatasaray Lisesi Orta Okul kısmından mezun oldu.Sinemaya 1963'de "Elalem Ne Der" filmiyle başladı.İlk filminin afiş resmini ressam akrabası Faruk Geç çizdi.Çok sayıda filmde başrol ve ikinci derece rollerde oynadı.Bazı televizyon dizilerinde de oynadı. Türk sinemasında "kötü adam karakteri" rollerinde tanınan sanatçı, alçakgönüllülüğü ve kendine özgü gösterişli yürüyüşüyle, duruşuyla tanınırdı. Sinema ve dizi filmlerde rol almıştır. Yıldırım Gencer son zamanlarında kardeşi Gündüz'ün Kuzuluk'taki evinde yaşamaktaydı. Bir filminde yönetmenlik de yapan sanatçı, 69 yaşında kalp rahatsızlığından yaşamını yitirdi.
Ayrıca kendisi Abhaz'dır. Geçba sülalesindendir.
Orçun Sonat
(d. 1941, Samsun - ö. 24 Şubat 2007, Ankara), Sinema ve tiyatro oyuncusu.
Orçun Sonat, Samsun'da doğdu. İlkokuldan sonra Ankara Devlet Konservatuvarı Piyano Bölümü'ne girdi. Kuleli Askeri Lisesi ve Kara Harp Okulu'nu bitirdikten sonra Üst Teğmen rütbesiyle görev yaptığı Türk Silahlı Kuvvetleri'nden 1969 yılında ayrıldı ve tiyatroya geçti. Lale Oraloğlu tiyatrosunda profesyonel sanat yaşamına başladı. 4 yıl süreyle aynı tiyatroda oynadı. 1971'de yapımcılığını Lale Oraloğlu'nun yaptığı "Bir Kadın Tuzağı" filmiyle sinemaya geçti. İlk önceleri ikinci derecede rollerde gözüktü, sonra baş rollere yükseldi. 1974'te yapılan Antalya Altın Portakal Film Yarışması'nda Hülya Koçyiğit ile baş rolleri paylaştıkları, Orhan Kemal'in romanından uyarlanan "Sokaklardan Bir kız" adlı filmdeki rolüyle, "En iyi yardımcı erkek oyuncu" ödülünü kazandı. 1980'de tekrar Oraloğlu Tiyatrosu'na ortak oldu. Sonraki yıllarında televizyon dizilerinde rol aldı