Dünya genelinde salgın oluşturarak çok sayıda insanın hayatını kaybetmesine neden olan covid-19 pandemisine ilişkin "son dakika koronavirüs" başlığı altında gelişmeler duyuruluyor. Sağlık Bakanlığı tarafından ilk vaka tespitinden bu yana güncel koronavirüs tablosu son dakika haberi olarak duyuruluyor. Öte yandan (31 Mart 2021) bugünkü corona virüsü vaka, ölüm ve hasta sayısı verileri kamuoyu tarafından merak edilerek son dakika 31 Mart koronavirüs tablosu açıklandı mı? sorusuyla araştırılıyor.
Sağlık Bakanlığı resmi internet sitesi ile son dakika 31 Mart koronavirüs tablosu ile birlikte bugünkü Türkiye'de corona virüsü vaka sayısı - vefat sayısı verileri şöyle;
İşte son 5 günün koronavirüs tabloları ve salgının seyri...
ÖNEMLİ INTRANAZAL AŞI AÇIKLAMASI! VİRÜSÜ GİRİŞ KAPISINDA ÖLDÜRECEK...
Türkiye, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank'ın duyurduğu Intranazal aşı modelni konuşuyor. Burundan kullanılacak aşı ile ilgili dünyada İngiltere ve ABD'de benzer çalışmalar yürütülüyor. Grip üzerine de bu model aşı üzerinde çalışmalar devam ediyor. Konuya ilişkin merak edilenleri Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Uzmanı Prof.Dr. Gülgün Dilek Arman'a sorduk. Arman, aşı ile ilgili dikkat çeken bilgiler paylaştı. İşte Intranazal aşı ile ilgili çarpıcı detaylar...
Intranazal aşı ile ilgili İngiltere'de ve ABD'de çalışmalar olduğunu söyleyen Prof.Dr. Gülgün Dilek Arman, Hindistan'ın da iki ülke ile ortak bir çalışması olduğunu ifade etti.
Arman, "ABD ve İngiltere'deki çalışmalarda faz-1 aşamasına geçilmiş durumda. İngiltere'de 2 çalışma var. Firmalardan biri Oxford ile Astrazeneca." dedi.
Arman Intranazal Covid aşısının canlı virüs verme yöntemi ile olmayacağını, farklı bir teknik üzerinde çalışıldığını belirtti. Arman, "Hayvan deneylerinde maymunlar ve fareler tercih ediliyor. Hayvan deneylerinde önemli başarılar elde edildiği, virüsün engellendiği belirtiliyor." ifadelerini kullandı.
Intranazal aşının oldukça önemli bir yöntem olduğunu ifade eden Prof.Dr. Arman, "Intranazal aşı çalışmalarında tek hedef Covid-19 değil. Virüsün dışında grip için de aşı çalışmaları var. ABD, bu aşı yöntemini gripte de kullanmak istiyor. Bu yönde çalışmalar yürütülüyor" dedi.
Intranazal aşının en önemli özelliğinin virüsü giriş yolunda öldürmek olduğuna vurgu yapan Arman, "İnaktif aşılar üretimi en zor aşılardır. Çin'in ürettiği aşı bu anlamda en zor aşıdır. BionTech'in ürettiği aşı görece en hızlı üretilen aşıdır. Bu Intranazal denilen aşı yöntemi ise orta güçlükte üretimde bir aşıdır. Aşının en önemli özelliği virüsü giriş kapısında öldürmektir. Bu nedenle salgının sona ermesi için oldukça başarılı bir yöntem olarak görülüyor." dedi.
Dünyanın kitlesel aşılamada zorlandığı günlerde bu aşı yönteminin çare olabileceğini ifade eden Arman, "Uzmanlık gerektiren bir aşı değil. Bir hemşire ya da doktor gerekmiyor. Kitlesel aşılamaya büyük katkı sağlar. Kişiler evde aşıyı burun yolundan kendisi alabilir. Virüs giriş kapısında öldürüleceği için çok daha az doz ile başarı elde edilebilir diye düşünüyorum" diye konuştu.
Arman, aşının model olarak Astrazeneca'nın aşısı ile benzerlik gösterdiğini de sözlerine ekledi.
Burun yolundan tüketilmesi nedeniyle alerjik bir reaksiyonu olup olmayacağına da cevap veren Arman, "Aşının alerjik bir etkisinin olacağını sanmıyorum. Burundan alınması nedeniyle bir nebze hapşırık yapabilir. Belki bu nedenle dozun bir miktarının ziyan olması durumu olabilir. Ancak kullanım anlamında kolaylığı ile kitlesel aşılamaya büyük katkı sağlayacaktır. Daha az dozla daha büyük etki görülebilecektir." ifadelerini kullandı.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın Türk bilim insanlarının girişimiyle Faz-1 çalışmalarına başlanacağını duyurduğu burundan sprey olarak uygulanan 'İntranazal Covid' aşısıyla ilgili Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank açıklama yaptı.
Bakan Varank, tüm klinik aşamaların tamamlanması durumunda bu yeni aşı türünün yıl içinde kullanıma sunulmasını beklediklerini duyurdu.
Varank, Nanografi firmasının, nano teknoloji alanında başarılı çalışmalar yaparken pandemi döneminde aşı alanında da çalışmaya başladığını hatırlattı.
Varank, "Nanografi çatısı altında faaliyet gösteren bilim insanları, klasik aşılardan farklı olarak burundan sprey olarak uygulanacak yenilikçi bir aşı türü geliştiriyorlar. ODTÜ, Hacettepe, Gazi ve Ankara Üniversitelerinin altyapı, bilimsel beceri ve akademik tecrübelerinin katkılarıyla Türkiye'nin ilk intranazal yerli aşı geliştirme çalışmaları devam ediyor. Bu aşı mRNA ve inaktif aşı teknolojisinden farklı olarak protein temelli olarak tasarlandı. Burundan uygulanan aşı, virüsün insanları enfekte ettiği yolu takip ettiği için bu teknolojinin virüs ile daha etkin mücadele edeceği öngörülüyor. Bu aşı türü, mutasyon durumunda çok hızlı bir şekilde yeniden modelleme ve salgının olası ilerleyen seyirlerinde elimizi güçlendirme potansiyeline sahip" diye konuştu.
Varank, preklinik aşamaları başarıyla tamamlanan ilk intranazal yerli aşı adayı için çok kısa bir süre sonra Faz-1 insan denemelerine başlanacağını vurgulayarak, "Nisan ayında insan deneylerimize başlayacağız. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu'nun onayı bekleniyor. Tüm klinik aşamaların tamamlanması durumunda bu yeni aşı türünün yıl içinde kullanıma sunulmasını hedefliyoruz. Bu tür yenilikçi ve çözüm odaklı çalışmalar yürüterek ülkemize hatta tüm insanlığa katkı sağlama gayretinde olan Türk bilim insanlarımızı buradan tekrar tebrik ediyorum" diye konuştu.
Koronavirüs Bilim Kurulu, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca başkanlığında bugün saat 17.00'de toplandı. Video konferans yöntemiyle yapılan toplantının ardından Bakan Fahrettin Koca Twitter hesabında yazılı açıklama yaptı.
İşte yapılan açıklamadan satırbaşları;
"Bilim Kurulu'nun bugünkü haftalık toplantısında, virüsün yeni varyantları, aşı ile ilgili son gelişmeler ve Toplum Bağışıklığı konusu ile birlikte, bazı illerimizde artan risk düzeyi ele alınmıştır."
"Her şeyden önce kesinlik arz eden şudur: Toplum, her ne kadar bunu yeterince gündeme almamış olsa da, virüs gücünü korumaya devam ediyor. Artan vaka sayısı bunun kanıtıdır."
"Bugünlerde öne çıkan bir sorun var: Salgına karşı başarı için ihtiyaç duyduğumuz sabrı, aşı sayesinde Toplum Bağışıklığı sağlanana kadar gösterip gösteremeyeceğimiz. Bilimin attığı adımlarla aşı tedarikindeki önemli gelişmelerin hepimize tedbirli bir bekleyiş sorumluluğu yüklediğini düşünmeliyiz."
"Kısıtlamaların azaltıldığı 1 ayı geride bıraktık. Maalesef bu 1 ayda, İstanbul, Ankara, İzmir başta olmak üzere, nüfusumuzun yüzde 80'inin yaşadığı 58 il, kısa sürede, riskin çok yüksek olduğu iller arasına girdi. Buna rağmen başarıya inancımızı korumalıyız. Bize ve bilim insanlarımıza şimdi eskisinden daha fazla görev düştüğü bilinmeli ve bu bilgiyle de her birey direncini artırmalıdır. Kısa bir süre içinde aşı ile yaygın bağışıklık hedefinde başarılı olacağız. Bu hedef topluma bir güç kaynağıdır."
"COVID TESTİ POZİTİF KİŞİLERDE BİZİM YAPTIĞIMIZ ARAŞTIRMALARDA DA BU VARYANTLARA ÇOK SIK RASTLANMAKTA"
"Bilim insanlarımızın kamuoyuna aktarmak zorunda olduğum bir mesajı var: Mutasyona uğrayan virüslerin yayılım hızını artırdığı büyük bir ciddiyetle ele alınmaktadır. Covid testi pozitif kişilerde bizim yaptığımız araştırmalarda da bu varyantlara çok sık rastlanmaktadır."
"ÜLKEMİZDE TESPİT EDİLEN VARYANTLAR"
"Ülkemizde tespit edilen varyantlar dikkat çekicidir. İngiltere varyantı, 81 ilde 180.448 örnekte tespit edilmiştir. Güney Afrika varyantı, 11 ilde 169 örnekte tespit edilmiştir. Brezilya varyantı, 2 ilde 4 örnekte tespit edilmiştir. California-New York varyantı 1 ilde 2 örnekte tespit edilmiştir. Toplamda ortaya çıkan tablo, İngiltere varyantının ülkemizdeki vakaların %75'ini oluşturduğunu, klasik tip Koronavirüsün yerini aldığını ortaya koymaktadır."
"10 GÜN İÇİNDE BİONTECH AŞISI SAYI 4,5 MİLYON DOZA ULAŞACAK"
"Aşı tedariki sürecini toplum yakından izliyor. Aşılamayı hızlandırmak için Sinovac, Biontech gibi aşıların yanı sıra artık yeni tedarik kaynaklarımız var. Farklı üreticilerle görüşmelerimiz sonucunda, yakında daha büyük alım potansiyeline sahip olacağız."
"2 milyon 800 bin doz Biontech aşısı elimizde. 10 gün içinde bu sayı 4,5 milyon doza ulaşacak. Bu aşı her ilde belli hastanelerde uygulanacak. Mevcut aşılardan hangisini tercih edeceği kişiye bağlıdır. Aşı sırası gelenler, söz konusu hastanelerden randevu alırken aşı tercihini belirterek randevu almalıdır. Şu anda 2 Nisan Cuma günü için randevu verilmeye başlanmıştır."
"Hedefimiz en geç Haziran sonuna kadar nüfusun büyük çoğunluğunu aşılamaktır. Bu hedefe ulaşmak için gereken gayreti ve kararlılığı kesinlikle göstereceğiz."
"Türkiye, yakın bir zamanda aşı ihtiyacını kendi üretimiyle karşılayacak. Faz 2 aşaması tamamlanmak üzere olan, uygulamaya en yakın inaktif aşımızın yanı sıra, başka inaktif aşıların da gönüllüler üzerinde çalışmaları sürmektedir. İnovatif aşı adaylarından, VLP dediğimiz virüs benzeri parçacık aşısının Faz 1 çalışmaları da başlamıştır."
"BURUN SPREYİ ŞEKLİNDE UYGULANACAK AŞININ FAZ 1 ÇALIŞMALARINA BAŞLAMAK ÜZEREYİZ"
"Bakanlığımıza bağlı bir kurum olan TÜSEB'in desteklediği intranazal yani burun spreyi şeklinde uygulanacak aşının Faz 1 çalışmalarına başlamak üzereyiz. Özel girişim tarafından başlatılan, Ankara Üniversitesi başta olmak üzere, dört üniversitenin katkılarıyla yürütülen çalışmanın ilk deneyleri olumlu sonuçlar verdi. İntranazal aşının gönüllüler üzerindeki sonuçları beklediğimiz gibi olursa, bu aşı, dünyada örneği bulunmayan bir COVID aşısı olacaktır."
Haftalık verilere göre, her 100 bin kişide en az Kovid-19 vakası görülen iller Şırnak, Siirt, Şanlıurfa, Mardin ve Van, en çok vaka görülen iller ise Samsun, İstanbul, Yalova, Giresun ve Sinop oldu.
İllerin her 100 bin kişide haftalık (20-26 Mart) Kovid-19 vaka sayısı şöyle:
"Şırnak (13,57), Siirt (22,65), Şanlıurfa (28,98), Mardin (31,24), Van (31,58), Muş (33,57), Hakkari (35,65), Diyarbakır (36,28), Bitlis (37,04), Uşak (38,71), Batman (46,11), Kars (55,8), Ağrı (59,02), Denizli (68,4), Bingöl (69,56), Afyonkarahisar (70,43), Manisa (82,72), Burdur (82,74), Tunceli (86,29), Adana (86,95), Kahramanmaraş (89,03),
Hatay (89,13), Kırşehir (95,87), Karabük (106,32), Aydın (109,11), Mersin (110,66), Muğla (112,81), Isparta (112,88), Sivas (114,33), Kırıkkale (114,46), Elazığ (117,87), Erzurum (118,95), Düzce (123,33), Gümüşhane (124,2), Nevşehir (124,28), Zonguldak (126,01), Artvin (131,56), Ardahan (134,15), Gaziantep (134,16), Bartın (136,2), Niğde (140,58), Antalya (143,86), Iğdır (145,05), Kütahya (153,12), Karaman (154,95), İzmir (156,48), Bursa (159,68), Bayburt (161,15), Yozgat (169,17),
Sakarya (181,17), Bolu (183,61), Ankara (184,29), Adıyaman (199,7), Erzincan (200,06), Bilecik (227,69), Aksaray (231,44), Çorum (232,77), Eskişehir (235,25), Osmaniye (244,1), Çankırı (247,88), Rize (250,03), Kayseri (260,16), Kocaeli (262,11), Edirne (265,84), Tekirdağ (273,06), Tokat (273,47), Trabzon (278,24), Amasya (279,89), Malatya (283,32), Kırklareli (298,28), Ordu (322,96), Kilis (324,25), Kastamonu (329,19), Konya (334,97), Balıkesir (344,84), Çanakkale (348,81), Sinop (354,8), Giresun (397,57), Yalova (400,65), İstanbul (401,62), Samsun (586,84)."
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, yaklaşan Ramazan ayında teravih namazlarının tedbirlerle kılınabileceğini ifade etti.
Koca, şöyle konuştu:
Teravih namazları yasak olmayacak ama özellikle bu noktada hassasiyet gösterilerek tedbirler alınarak kılınmaya devam edilecek. Sayın Diyanet İşleri Başkanımızın da bu konuyla ilgili zaten açıklamaları olacak ama toplu organizasyonlar iftar ve sahur gibi dün Sayın Cumhurbaşkanımızın açıkladığı şekliyle yasaklandı.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank parlamentoda gazetecilerin sorularını yanıtladı. Varank, yerli aşı çalışmaları ile ilgili şu bilgileri paylaştı:
Bizim geliştirdiğimiz inovatif aşı hem bu teknolojinin yeni olması hem de virüsün 4 bölgesini de hedef alan protein tabanlı olması bakımından değişik bir aşı. Biz, tabii ki aşımızdan çok umutluyuz. Hocalarımız, bir senedir insanüstü bir gayretle bu işi götürüyorlar. İnsan üzerindeki çalışmaların cumartesi sabahı itibarıyla başladı.
Bu aşıları üretecek tesislerimiz de hazır. Bütün aşamalar başarılı bir şekilde tamamlanırsa sene sonunda 50 milyon doz kapasiteye sahip bir aşı adayımız elimizde olacak. Faz-1 ve Faz-2 çalışmalarını bitirmek 4 aydan önce mümkün olmayacaktır.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay başkanlığında gerçekleştirilen Yerli Aşı Çalışmaları Değerlendirme Toplantısı'nda, ilk aşama klinik çalışmaların yapıldığı merkez sayısının 9'dan 20'ye çıkarılmasının kararlaştırıldı. Bu süreçleri hızlandırmak için Sağlık Bakanlığımız, klinik çalışmaların yapıldığı merkez sayısını 20'ye çıkaracak. Böylece önümüzdeki dönemlerde de bu çalışmaları yapmak çok daha kolay hale gelecek.
Nazal aşı da protein tabanlı bir aşı çeşidi. Burundan uygulanacak bir aşı çalışması bu. ODTÜ'deki bir hocamız bunun liderliğini yapıyor. Arkadaşlarımız bütün toksik testlerini gerçekleştirdiler, hayvan deneylerini, diğer çalışmalarını tamamladılar. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumuna başvurularını yaptılar. Dosyaları değerlendirildikten sonra onay alırlarsa hemen çalışmalarına başlayabilecekler. İnsan deneylerine onlar da başlayacaklar.
Nazal aşının da inovatif aşının bir çeşidi. Arkadaşlarımızın ilk elde ettiği sonuçlar, laboratuvar deneyleri, hayvan deneyleri oldukça başarılı gözüküyor. İnşallah klinik çalışma da başarılı olur… Burada bütün yetki Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunda. Onların bu süreçlerde bir kere değil, 3, 4 kere onay vermesi gerekiyor. Tesis onayları, insan deneylerinin onayları var. Dolayısıyla burada bütün yetki onlarda olduğu için onlara tabi olarak süreçler işliyor
Hem burundan uygulanan aşı hem de VLP aşısı mutasyonlara çok kolay tasarlanabilen aşı tipleri. Tasarım değiştiriliyor. Dolayısıyla o süreçleri bir daha yapmıyorsunuz. Sadece tasarımı değiştirerek netice alabiliyorsunuz. VLP aşısını, 2. fazında İngiliz mutasyonuna karşı da kullanmak istiyoruz. Hemen o tasarımı şu anda yaptılar. Şu anda laboratuvarda testlerini yapıyorlar. Bu aşıların bir özelliği de mutasyonlara karşı çok hızlıca bunların tasarımını değiştirebilmeniz.
Varank, aşı konusunun tüm dünyanın gündeminde olduğunu belirterek, az gelişmiş ülkelerin neredeyse aşıya erişimlerinin hiç olmadığına dikkati çekti.