Hicri takvime göre Muharrem ayı, İslam dünyasında önemli bir yere sahiptir. Bu ayın 10. günü ise Aşure Günü olarak kabul edilir ve hem dini hem kültürel açıdan anlamlı bir gündür. "Aşure Günü ne zaman başlar, ne zaman biter, kaç gün sürer?" gibi sorular Müslüman aleminin bugün en çok araştırdığı konular arasında yer alıyor. Peki, bugün aşure günü mü?
2025 yılında Aşure Günü, 5 Temmuz Cumartesi gününe denk geliyor. Bu tarih, Hicri takvime göre Muharrem ayının 10. günüdür. Hicri ve miladi takvim arasındaki farklılıklar nedeniyle her yıl farklı bir tarihe denk gelen Aşure Günü, bu yıl temmuz ayının ilk haftasında idrak edilecek.
Aşure Günü, esasen yalnızca bir gün olarak kabul edilir ve Muharrem'in 10. günüdür. Ancak bazı İslam âlimleri, Muharrem'in 9, 10 ve 11. günlerinde oruç tutulmasını da tavsiye ettiği için, aşureyle ilgili dini uygulamalar bu üç güne yayılabilir. Yani manevi havası 3 gün boyunca yaşanabilir.
Aşure Günü; Hazreti Nuh'un gemisinin karaya oturduğu, Hazreti Musa'nın Firavun'dan kurtulduğu, Hazreti Hüseyin'in Kerbela'da şehit edildiği gibi birçok önemli olayın gerçekleştiğine inanılan özel bir gündür.
Bu nedenle hem oruç tutmak hem de aşure pişirerek paylaşmak, birlik ve beraberliğin simgesi olarak görülür. Ancak hadis kaynaklarından alınan bilgilere göre bugünde oruç tutmanın ortaya çıkışı şöyle ifade ediliyor:
Muharrem" hürmet edilen anlamındadır. Bu ay Hz. Peygamber (s.a.s.) tarafından Allah'ın ayı diye nitelendirilmiştir (Müslim, Sıyâm, 202-203 [1163]). Bu niteleme Muharrem ayının faziletine, ilahî feyz ve bereketinin bolluğuna işarettir.
Resûlullah (s.a.s.), bir hadisinde şöyle buyurmuştur: "Ramazan'dan sonra en faziletli oruç, Allah'ın ayı olan Muharrem'de tutulan oruçtur. Farz namazlardan sonra en faziletli namaz da gece namazıdır." (Müslim, Sıyâm, 202-203 [1163]).
Muharremin onuncu günü âşûrâ günüdür. Bugün oruç tutmak da bazı âlimlere göre sünnettir (Serahsî, el-Mebsût, 3/92). Zira Resûlullah (s.a.s.), âşûrâ gününde oruç tutmuş ve bunu Müslümanlara tavsiye etmiştir (Buhârî, Savm, 69 [2004]). Hz. Peygamber (s.a.s.) Medine'ye gelince, Yahudilerin âşûrâ gününde oruç tuttuklarını görmüş ve "Bugün niçin oruç tutuyorsunuz?" diye sormuştu. "Bu, hayırlı bir gündür. Allah, o günde İsrâiloğulları'nı düşmanlarından kurtardı. Hz. Mûsâ o gün (şükür olarak) oruç tuttu" dediklerinde Resûlullah da (s.a.s.) "Ben Mûsâ'ya sizden daha layığım (yakınım)." buyurup o gün oruç tuttu ve Müslümanlara da tutmalarını tavsiye etti (Buhârî, Savm, 69 [2004]; Müslim, Sıyâm, 127-128 [1130]). Hz. Peygamber'in (s.a.s.) bu günde oruç tutulmasını teşvik eden başka hadisleri de vardır. Bir hadiste, "Âşûrâ günü orucunun önceki yılın günahlarına keffâret olacağını zannederim." (Müslim, Sıyâm, 196-197 [1162]) buyurmuştur.
Hz. Peygamber'in (s.a.s.) Yahudilere muhalefet için ertesi sene âşûrâ orucunu Muharremin dokuzuncu günü de tutacağını söylemesi (Müslim, Sıyâm, 133-134 [1134]); bu orucun Muharrem ayının dokuzuncu ve onuncu veya onuncu ve on birinci günlerinde tutulmasının daha doğru olacağına işaret etmektedir (bkz. Ahmed b. Hanbel, el-Müsned, 1/241 [2154]).
Şu da bilinmelidir ki, Ramazan orucu farz kılınınca Hz. Peygamber (s.a.s.), isteyenlerin âşûrâ orucu tutup isteyenlerin tutmayabileceğini belirtmiştir (Buhârî, Savm, 69 [2001]; Müslim, Sıyâm, 113-126 [1125-1129]).
