Memur ve emekli maaşlarına yapılacak Temmuz zammı açısından belirleyici olacak Haziran 2025 enflasyon verisi bugün açıklanacak. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), her ay olduğu gibi bu ay da Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) verilerini 3 Temmuz'da kamuoyuyla paylaşacak. Şu ana kadar kesinleşen 5 aylık enflasyon farkı yüzde 15,09 seviyesinde bulunuyor. Gözler şimdi, 6 aylık enflasyon oranıyla birlikte netleşecek zam oranlarında. Peki, Haziran ayı enflasyon verisi ne zaman açıklanacak ve beklentiler ne yönde?
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), haziran ayına ilişkin enflasyon verilerini 3 Temmuz 2025 Perşembe günü saat 10.00'da kamuoyuyla paylaştı. Milyonlarca memur ve emeklinin maaş zammını belirleyecek kritik veri, TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) kapsamında %1,37 olarak belirlendi.
2025 yılının ilk beş ayına ait enflasyon verileri doğrultusunda, SSK ve Bağ-Kur emeklileri için yüzde 15,09 oranında enflasyon farkı kesinleşti. Bu fark, Temmuz zammı için şimdiden hak edilmiş oldu. Memur ve memur emeklileri ise toplu sözleşme zammına ek olarak yüzde 14'lük artışı kesin olarak alacak. Haziran ayı verisinin açıklanmasıyla birlikte 6 aylık zam oranı da netleşmiş olacak.
AA Finans'ın Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 3 Temmuz Perşembe günü açıklanacak haziran ayı enflasyon verilerine ilişkin beklenti anketi, 24 ekonomistin katılımıyla sonuçlandı.
Ankete katılan ekonomistlerin haziranda aylık enflasyon beklentilerinin ortalaması yüzde 1,53 oldu. Ekonomistlerin haziran ayı için enflasyon beklentileri yüzde 1,30 ile yüzde 2 aralığında yer aldı.
Ekonomistlerin haziran ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına göre (yüzde 1,53), bir önceki ay yüzde 35,41 olan yıllık enflasyonun yüzde 35,26'ya ineceği öngörülüyor.
Öte yandan, ekonomistlerin 2025 sonu enflasyon beklentisi haziran ayı itibarıyla yüzde 30,41 oldu.
2025 yılında TBMM'den geçen İklim Kanunu, Türkiye'nin ilk kapsamlı çevre yasası olarak dikkat çekiyor. Kanunun temel hedefi, 2053 Net Sıfır Emisyon ve Yeşil Büyüme stratejisi doğrultusunda iklim değişikliğiyle etkin mücadele sağlamak. Yasada, sera gazı emisyonlarının azaltılması, iklim değişikliğine uyum süreçleri, planlama, uygulama, gelirler, izinler ve denetim mekanizmaları yer alıyor. Ayrıca, ithal ürünlerin karbon salınımını kontrol altına almak amacıyla Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması kurulması öngörülüyor. Peki, İklim Kanunu nedir, maddeleri ve içeriği nelerdir? İşte detaylar...
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu, İklim Kanunu Teklifi'ni onayladı. Bu kanun, yeşil büyüme hedefi ve net sıfır emisyon stratejisi kapsamında iklim değişikliğiyle mücadeleyi hedefliyor. Taslak metin, sera gazı salınımının azaltılması ve iklim değişikliğine uyum sağlanması için planlama, uygulama araçları, gelir kaynakları, izin süreçleri ve denetim mekanizmalarını içeren yasal ve kurumsal çerçeveyi belirliyor. Peki, İklim Kanunu maddeleri neler?
Türkiye'nin ilk "İklim Kanunu Teklifi", TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı.
İklim Kanunu Teklifi ile ilgili merak edilen 14 soru ve cevapları şöyle:
1- İklim Kanunu'na neden ihtiyaç duyuldu?
"İklim Kanunu'nun temel amacı, 2053 Net Sıfır Emisyon Hedefi ve Yeşil Büyüme'dir. İklim Kanunu, iklim değişikliği kaynaklı krizlerin ve zararların olumsuz etkilerini en aza indirmeyi hedefleyen yasal bir düzenlemedir. Kanun, iklime dirençli şehirlerin oluşturulması ve afet risklerinin azaltılmasında kritik bir öneme sahiptir. Biyoçeşitlilik ve doğal kaynakların korunmasında, su ile gıda güvenliğinin sağlanmasında, ormanların ve yeşil alanların artırılmasında, yenilenebilir enerji kapasiteleri artırılarak enerjide dışa bağımlılığın azaltılmasında yol haritası oluşturacaktır."
2 - İklim Kanunu hangi sektörleri ilgilendirecek?
"Kanun teklifi şehirleri, altyapıyı, tarımı, hayvancılığı, yeşil alanları, su kaynaklarını koruyacak. Enerji, sanayi, ulaştırma gibi sektörleri teknolojik ve çevre dostu yapıya kavuşturacak bir yaklaşımla hazırlandı. Teklif ile çevrenin, ekonominin, toplumun ve halk sağlığının iklim bazlı olumsuz sonuçlara dirençli hale getirilmesi sağlanacak."
3 - Yerle düzeyde hangi adımlar atılacak?
"Her ilde vali başkanlığında, ilgili kurum ve kuruluşların temsilcileri ile yerel yönetimlerin temsilcilerinden oluşan İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulu kurulacak. Her ilin kendi şartları düşünülerek o ile özel eylem planları ilgili kurum ve kuruluşların katılımıyla hazırlanacak. İlgili kurumlar en geç 31 Aralık 2027 tarihine kadar kendi eylem ve strateji planlarını iklim değişikliği politikalarıyla uyumlu şekilde hazırlayacak."
4 - İklim kaynaklı afetlere karşı hangi tedbirler alınacak?
"İklim değişikliğine bağlı afetlerin neden olduğu kayıp ve zararların azaltılması amacıyla risk değerlendirme, izleme, bilgilendirme ve erken uyarı sistemleri, bütünleşik afet yönetimi esas alınarak geliştirilecek."
5 - Su yönetimi ve arazi tahribatının önlenmesi için neler yapılacak?
"Orman, tarım, mera ve sulak alanlarda iklim değişikliğinin etkilerini hafifletmek için ilgili kurumlarca hazırlanan strateji ve eylem planları doğrultusunda su kaynaklarının etkin yönetimi sağlanacak. Denizel ve karasal korunan alanların niteliği ve oranı yükseltilecek. Kuraklık, erozyon ve arazi tahribatının önlenmesi için ulusal düzeyde rehabilitasyon çalışmaları plan ve program çerçevesinde daha etkin bir şekilde yürütülecek."
6 - Temiz teknolojinin kullanımı nasıl yaygınlaştırılacak?
"Kanun teklifi, hidrojen teknolojisi gibi yenilikçi teknolojilerin geliştirilmesi ve kullanımının yaygınlaştırılması için kamu, özel sektör ve kurumlar arası iş birliğinin güçlendirilmesini, bu alanlarda çalışmalar yapılmasını teşvik edecek."
7 - İklim Değişikliği ve Yeşil Dönüşüm farkındalığı için neler yapılacak?
"Kamuoyu farkındalığının artırılması ve toplumun iklim değişikliğinin etkileri konusunda duyarlı hale getirilmesi için eğitim ve bilinçlendirme programları düzenlenecek. Tüm eğitim düzeylerinde müfredat ve öğretim programlarının güncellenmesi ve yeşil iş gücünün yetiştirilmesi için gerekli çalışmalar ilgili bakanlıklarla koordineli olarak Milli Eğitim Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurulu'nca yapılacak."
8 - Türkiye Yeşil Taksonomisi ne getirecek?
"Türkiye Yeşil Taksonomisi, yatırımın gerçekten çevreci ve iklim değişikliğini olumsuz etkilemeyen yatırım olup olmadığını belirleyerek, ulusal yatırım olanaklarını artıracak ve ülkemize uluslararası finans akışlarını hızlandıracak."
9 - Türkiye Emisyon Ticaret Sistemi ile ne sağlanacak?
"Ülkemizde ilk defa uygulanmaya başlayacak olan bu sistem sayesinde iklim değişikliğiyle mücadelede yıllar içerisinde sera gazı emisyonları maliyeti etkin bir şekilde azaltılacak. Böylece sanayi tesislerinin Yeşil Dönüşüm kapsamında daha verimli, daha temiz ve daha rekabetçi imalat imkanlarına ulaşmaları sağlanacak."
10 - İklim Kanunu sadece ticaret sistemine yönelik bir kanun mu?
"İklim Kanunu iklim kaynaklı afetlere dirençli şehirler kurmak, su ve gıda güvenliğini sağlamak, Sıfır Atık sistemini yaygınlaştırmak, yenilenebilir enerji ve temiz teknolojilerin kullanımını artırmak, gelecek nesillere yaşanabilir bir dünya ve daha sağlıklı bir çevre bırakmak, tarımsal alanları ve biyolojik çeşitliliği korumak için gerekli düzenlemeleri içeren bir kanundur. Ayrıca, emisyon ticaret sistemiyle sanayimizin daha rekabetçi, temiz ve verimli üretim yapmasını da sağlayacak nitelikte hazırlanmıştır."
11 - "İklim Kanunu tarımsal faaliyetleri bitirecek, yapar gıda getirecek" iddiası doğru mu?
"İklim Kanunu'nun hazırlık süreci, hazırlanma gerekçesi dikkate alındığında hiçbir şekilde hayvancılığın ortadan kaldırılacağı, sürdürülebilir protein adı altında böcek bazlı bir beslenme düzenine geçileceği gibi bir durum söz konusu olmayıp bu iddialar tamamen hayal ürünüdür. Kanun aksine, organik tarımı ve hayvancılığı desteklemekte ve bu yaklaşımı gıda güvenliği bağlamında öncelemektedir."
12- Kanunla vatandaştan karbon vergisi mi alınacak?
"Hayır. Kanunda vatandaştan vergi alınmasına ilişkin bir düzenleme asla yer almamaktadır."
13 - Kanunla kömür, petrol kullanımı tamamen kalkacak mı?
"Kanunla kömür, petrol kullanımının tamamen kaldırılacağı iddiası gerçeği yansıtmamaktadır. Kanun, çevre dostu temiz enerjiyi teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Kanundaki tüm maddeler ülkenin kalkınma önceliği ve toplumsal refahı dikkate alınarak hayata geçirilecektir."
14 - Kanunda yer alan karbon ayak izi ne getirecek?
"Karbon ayak izi, bir ürünün üretiminde ortaya çıkan emisyon faaliyetleriyle, çevreye verilen zararı ifade eden sera gazı emisyonunun karbondioksit karşılığıdır. Bu kapsamda, Kanun teklifinde de görüleceği üzere sadece üretim yapan kurum ve kuruluşların imalat sürecinde yeni ve temiz teknolojiler kullanarak karbon ayak izini azaltması yükümlülüğü söz konusudur. Bu noktada aynı ürünün üretim aşamasında daha az enerji ve maliyetle üretilmesi kastedilmektedir. Metinden de anlaşılacağı gibi bireysel, toplumsal ve sosyal açıdan özgürlüklerin kısıtlanmasına dair herhangi bir düzenleme, hüküm veya durum söz konusu değildir. Tamamen kurum ve kuruluşların özellikle ürünlerin sanayideki üretim aşamasında enerji verimliliği ile yeni teknolojilerin kullanılarak üretilmesi, doğal kaynakların ve çevrenin korunmasından bahsedilmektedir."
