Kurban bayramına sayılı günler kala kurban ibadeti hakkında sorular yanıt arıyor. Müslüman Alemi her yıl Kurban Bayramı ibadetini yerine getiriyor. Farz olan ibadetler Allah'ın kesin emirleridir, bu nedenle Kurban Kemsek farz mıdır, kimlere farz? sorusu yanıt arıyor. Peki, Kimler Kurban kesmekle yükümlü?
KİMLER KURBAN KESMEKLE YÜKÜMLÜDÜR?
Kurban kesmek, akıl sağlığı yerinde, büluğa ermiş, temel ihtiyaçları ve borçlarından başka nisap miktarı mala sahip olup seferi olmayan her Müslümanın yerine getirmekle yükümlü olduğu malî bir ibadettir. Bu malın artıcı (nâmî) olup olmadığına ve üzerinden bir yıl geçip geçmediğine bakılmaz. Buna göre yukarıda zikredilen şartları taşıyıp, temel ihtiyaçlarından ve borcundan başka 80,18 gr. altın veya değerinde para ya da eşyaya sahip olan kimselerin kurban kesmesi gerekir.
KURBAN KESMEK FARZ MIDIR?
Farz değildir; çünkü maddi yeterlilik gerektiren bir ibadettir. Gücü yeten ve dinen gerekli şartları karşılayabilen Müslümanlar kurban kesmekle yükümlüdür. Vacip, güçlü bir sünnet şeklinde adlandırılabilir; yerine getirilmesi gereken yükümlülükler olarak da tanımlanabilir. Kurban kesmek farz değil; ancak vaciptir.
Hanefi mezhebine göre kurban kesmek vaciptir; Hanefi dışındaki diğer mezheplerde (Şafii, Maliki) ise sünnet kabul edilir.
Kurban kesmek ile ilgili Din İşleri Yüksek Kurulu açıklaması aynen şu şekildedir:
KURBAN İBADETİNİN MAHİYETİ VE HÜKMÜ NEDİR?
Sözlükte yaklaşmak, Allah'a (c.c.) yakınlaşmaya vesile olan şey anlamlarına gelen kurban, dinî bir terim olarak, Allah'a yaklaşmak ve O'nun rızasına ermek için ibadet maksadıyla, belirli şartları taşıyan hayvanı usûlüne uygun olarak kesmeyi ve bu amaçla kesilen hayvanı ifade eder. Kurban Bayramı'nda kesilen kurbana "udhiyye", hacda kesilen kurbana ise "hedy" denir.
Akıl sağlığı yerinde, hür, mukim ve dinî ölçülere göre zengin sayılan mümin, İlâhî rızayı kazanmak gayesiyle kurbanını kesmekle hem Cenâb-ı Hakka yaklaşmakta, hem de maddî durumlarının yetersiz olması sebebiyle kurban kesemeyenlere yardımda bulunmaktadır. Bu ibadetin ruhunda Hakk'a yakınlık ve halka fedakârlıkta bulunma anlayışı vardır. Kurban, bir Müslümanın bütün varlığını, gerektiğinde Allah yolunda feda etmeye hazır olduğunun bir nişanesidir.
Mezheplerin çoğuna göre, udhiyye kurbanı kesmek sünnettir (İbn Rüşd, Bidâyetü'l-müctehid, 1/429). Hanefî mezhebinde ise tercih edilen görüş, kurbanın vacip olduğudur (Merğinânî, el-Hidâye, 8/146). Kurban, -fıkhî hükmü ne olursa olsun- Müslüman toplumların belirli simgesi ve şiarı sayılan ibadetlerden biri olarak asırlardan beri özellikle milletimizin dinî hayatında önemli bir yer tutmaktadır.
Kurban kesim vakitleri 2024 yılı için araştırılmaya başlandı. Yılın ikinci dini bayramı geldi çattı. 15 Haziran'da arefe günü idrak edilecek. Bu sebeple Arefe günü kurban kesmenin hükmü ile ilgili araştırmalar hız kazandı. İbadetini yerine getirmek isteyen İslam alemi ''Arefe günü kurban kesilir mi kesilmez mi?'' diye merak ediyor. Kurban ibadetiyle ilgili sorular ayetler, hadisler ve din alimlerinin açıklamaları ile yanıt buluyor. Peki; Arefe günü kesilen kurban kabul olur mu, hükmü nedir? İşte cevabı.
2024 Kurban Bayramı geldi çattı. Haliyle kurban kesim vakitleri ile ilgili araştırmalar da hız kazandı. Bu yıl Arefe günü 15 Haziran'da, bayramın ilk günü ise 16 Haziran'da idrak edilecek. Kurban ne zaman kesilir diye merak edenler Arefe günü kurban kesilir mi sorusunu gündeme taşıdı. Diyanet İşleri Başkanlığı'nın konuya dair açıklamaları mercek altına alındı. Peki, Arefe günü kesilen kurban kabul olur mu, hükmü nedir? İşte detaylar…
KURBAN KESİM VAKTİ NE ZAMAN BAŞLAR VE BİTER? Kurban kesim vakti, bayram namazı kılınan yerlerde bayram namazı kılındıktan sonra; bayram namazı kılınmayan yerlerde ise, fecirden (sabah namazı vakti girdikten) sonra başlar. Hanefîlere göre bayramın 3. günü akşamına kadar devam eder (Merğînânî, el-Hidâye, VII, 154). Bu süre içinde gece ve gündüz kurban kesilebilir. Ancak kurbanların gündüz kesilmesi daha uygundur. Şâfiîlere göre ise 4. günü gün batımına kadar kesilebilir (Şirbînî, Muğni'l-muhtâc, IV, 383; İbn Rüşd, Bidâye, I, 436).
AREFE GÜNÜ KURBAN KESİLİR Mİ? Kurban Bayramı'nın bir gün öncesi olan Arefe Günü Kurban Bayramı için kesilecek vacip kurbanı için uygun değildir. Dinimize göre Kurban Bayramı için kesilen vacip kurbanı, Kurban Bayramı'nın ilk üç gününde, niyet edilerek kesilebilmektedir.
KURBAN NE ZAMAN KESİLİR? Kurban kesim günleri hakkında Diyanet'in cevabı şu yönde: Kurban kesim vakti, bayram namazı kılınan yerlerde bayram namazı kılındıktan sonra; bayram namazı kılınmayan yerlerde ise, fecirden (sabah namazı vakti girdikten) sonra başlar.
KURBAN BAYRAMIN SON GÜNÜ KESİLİR Mİ? Diyanet açıklamasına göre Kurban Bayramının son gününde kurban kesmek Hanefi mezhebi için uygun değil ancak Şafii mezhebine mensupsanız son günün gün batımına kadar ibadetini gerçekleştirebilirsiniz. Konuyla ilgili açıklama şöyle: "Hanefîlere göre bayramın 3. günü akşamına kadar devam eder (Merğînânî, el-Hidâye, VII, 154). Bu süre içinde gece ve gündüz kurban kesilebilir. Ancak kurbanların gündüz kesilmesi daha uygundur. Şâfiîlere göre ise 4. günü gün batımına kadar kesilebilir (Şirbînî, Muğni'l-muhtâc, IV, 383; İbn Rüşd, Bidâye, I, 436)."
KURBAN İBADETİNİN MAHİYETİ VE HÜKMÜ NEDİR? Sözlükte yaklaşmak, Allah'a yakınlaşmaya vesile olan şey anlamlarına gelen kurban dinî bir terim olarak, Allah'a yaklaşmak ve O'nun rızasına ermek için ibadet maksadıyla, belirli şartları taşıyan hayvanı usûlüne uygun olarak kesmeyi ve bu amaçla kesilen hayvanı ifade eder (İbn Âbidîn, Reddü'l-muhtâr, IX, 452). Kurban bayramında kesilen kurbana udhiyye, hacda kesilen kurbana ise hedy denir. Akıl sağlığı yerinde, hür, mukim ve dinî ölçülere göre zengin sayılan mümin, ilâhî rızayı kazanmak gayesiyle kurbanını kesmekle hem Cenab-ı Hakk'a yaklaşmakta, hem de maddi durumlarının yetersiz olması sebebiyle kurban kesemeyenlere yardımda bulunmaktadır (Serahsî, el-Mebsût, XII, 8; İbn Nüceym, el-Bahr, VIII, 197). Bu ibadetin ruhunda Hakk'a yakınlık ve halka fedakârlıkta bulunma anlayışı vardır. Kurban, bir müslümanın bütün varlığını, gerektiğinde Allah yolunda feda etmeye hazır olduğunun bir nişanesidir. Mezheplerin çoğuna göre udhiyye kurbanı kesmek sünnettir (İbn Rüşd, Bidâye, I, 429). Hanefî mezhebinde ise tercih edilen görüş, kurbanın vacip olduğudur (Merğînânî, el-Hidâye, VII, 146). Kurban, -fıkhî hükmü ne olursa olsun- müslüman toplumların belirli simgesi ve şiarı sayılan ibadetlerden biri olarak asırlardan beri özellikle milletimizin dinî hayatında önemli bir yer tutmaktadır.
