ERCAN ATALAY: Karşılaşma psikolojisi

Sporda başarılı olabilmek için birçok faktörün uyum içinde yönetilmesi gerekir. Başarılı bir antrenörlük için antrenman ve organizasyon yönetimi kadar maç günü yönetimi de büyük önem taşımaktadır. Çoğu antrenör, fiziksel teknik ve taktik hazırlıkları yerine getirirken, psikolojik hazırlığı göz ardı etmektedir. Psikolojik hazırlık fiziksel hazırlıkla birlikte bütünleştirilmediği sürece sporcu tüm potansiyelini ortaya koyamaz. Futbolda sezon sonu yaklaşırken sporcuların fiziksel kapasitesi kadar psikolojik kapasitesi de ön plana çıkmaktadır. Bu dönemde antrenörlerin ve sporcuların karşılaşma gününü (maç günü-final günü) psikolojik olarak nasıl yöneteceği, başarıda rol oynayacaktır. Çünkü sporcu ve antrenör maça psikolojik olarak yeterince hazırlanmadığı takdirde yapılan fiziksel hazırlıklar boşa gidebilmektedir. Psikolojik yorgunluk fizyolojik yorgunluktan çok daha önce ortaya çıkabilmekte ve performansı azaltabilmektedir. Bu nedenle sezon öncesi hazırlık döneminde fiziksel ve teknik hazırlık kadar psikolojik hazırlığa da önem verilmeli ve uzun süreli genel bir psikolojik bilgilendirme programı yapılmalıdır. Maçlara psikolojik hazırlıkta, birkaç gün önce birkaç seminer ve konferansla kısa bir süre içinde sonuç alınabileceğini düşünmek hayalperestlik olur. Sporcu fiziksel, teknik ve taktik becerilerini bir hafta içinde kazanamıyorsa, psikolojik becerileri de kısa sürede elde edemez. Bu anlamda uzun süreli psikolojik hazırlık süreci olmadan kısa süreli 'aslansın-kaplansın' tarzı coşkulu söylemlerin faydalı olacağını düşünmek gerçekten uzak kalır. Sezon öncesi veya sezon içinde psikolojik hazırlıkta, sporcuya motivasyon, kendine güven, hedef belirleme, stresle başa çıkma, konsantrasyon, saldırganlık vb. duyguları kontrol altına alabilme konuları anlatılmalıdır. Bu şekilde sporcu en uygun uyarılma düzeyini yakalayabilir, kendi becerilerini geliştirebilir. Sporcunun başarılı olması için duygu, düşünce ve davranışlarını normalleştirebilmek gerekir. Sporcunun uyarılma düzeyini bazen aşağı bazen de yukarıya çekebilme becerisini öğrenmesi gerekir. Bu konular bir çırpıda olacak işler değildir. Sportif başarıda sürekliliği yakalayabilmek için sporcuların ve antrenörlerin uzun süreli psikolojik yardım alması gerekir.