SORU: Ev hizmetlerinde yabancı çalıştırılacaklar için hangi şartlar aranıyor? Çalışma izni ikamet izni sayılır mı? Çalışma izni başvurusu yapılır? Çalışma izni başvurusu yurt içinden nasıl yapılır? Çalışma izni başvurusu yurt dışından nasıl yapılır? Çalışma izin başvurusu reddedilince ne yapılmalı? Çalışma izni uzatımı nasıl yapılır? Yabancı çalışma izni aldığında hastalığında veya iş kazası geçirirse hakları neler? İşveren yabancı çalıştırmadan vazgeçerse bildirim yükümlülüğü nedir?
CEVAP: Çalışma izni, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca resmî bir belge şeklinde düzenlenen ve geçerlilik süresi içinde yabancıya Türkiye'de çalışma ve ikamet hakkı veren belgedir. 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu'na göre, bu Kanun kapsamında olan yabancının, Türkiye'de çalışmaya başlamadan önce çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti alması zorunludur. Geçerli çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti olmadan çalışan yabancılar hakkında cezai ve idari işlem uygulanır.
ÇALIŞMA İZNİ İKAMET İZNİ SAYILIR MI?
6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu'na göre verilen çalışma izni veya çalışma izni muafiyeti, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu'nun 27'nci maddesi uyarınca ikamet izni yerine geçer. Ancak, uluslararası koruma başvuru sahibi, şartlı mülteci ve geçici koruma sağlanan yabancılara düzenlenen çalışma izinleri ikamet izni yerine geçmez.
ÇALIŞMA İZNİ BAŞVURUSU NASIL YAPILIR?
Çalışma izni başvurusu yurt dışından ve yurt içinden olmak üzere iki farklı şekilde Yabancıların Çalışma İzinleri Başvuru Sistemi (e-İzin) üzerinden yapılabilir.
ÇALIŞMA İZNİ BAŞVURUSU YURT İÇİNDEN NASIL YAPILIR?
Çalışma izni başvurusu yurt içinde, doğrudan Bakanlığa yapılır. Adına Türkiye'de en az altı ay süreyle düzenlenmiş ve çalışma izni başvurusu tarihi itibarıyla geçerliliği devam eden ikamet izni bulunan yabancılar için ilgili işverenlerce yurt içinden e-Devlet kapısı üzerinden (https://www.calismaizni.gov.tr) çalışma izni başvurusu yapılabilir. Ayrıca, Genel Müdürlükçe belirlenecek yabancılardan Türkiye'de yasal olarak bulunanlar, geçerli bir ikamet izni olmaksızın sistem üzerinden başvuru yapabilir.
ÇALIŞMA İZNİ BAŞVURUSU YURT DIŞINDAN NASIL YAPILIR?
Yurt dışından yapılacak çalışma izni başvurusu iki aşamada tamamlanır. İlk aşamada yabancı, vatandaşı olduğu veya yasal olarak bulunduğu ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti büyükelçiliğine veya başkonsolosluğuna şahsen giderek çalışma izni başvurusu yapar ve bu başvuruya istinaden kendisine büyükelçilik veya başkonsolosluk tarafından 16 haneli referans numarası verilir. İkinci aşamada, yabancının verilen referans numarasını Türkiye'deki işverenine bildirmesi, işvereninin ise bu referans numarasını kullanarak Bakanlığa e-Devlet kapısı üzerinden (https://www.calismaizni.gov.tr) çalışma izni başvurusu yapması gerekmektedir.
ÇALIŞMA İZNİ BAŞVURUSU REDDEDİLİNCE NE YAPILMALI?
Çalışma izni verilmesi ya da çalışma izni süresinin uzatılması talebinin reddedilmesi, çalışma izninin iptal edilmesi ya da çalışma izninin sonlandırılmasına ilişkin Bakanlıkça verilecek kararlara karşı ilgililer, tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde itiraz edilebilir. Çalışma izni başvurusunun reddedilmesine ilişkin itirazlar sistem üzerinden çevrim içi olarak yapılmakta olup, itiraza ilişkin açıklamalı dilekçe ve belgelerin Yabancıların Çalışma İzinleri Başvuru Sistemine (e-İzin) sisteme yüklenmesi gerekmektedir. İtirazın Bakanlıkça reddedilmesi halinde idarî yargı yoluna başvurulabilir.
Çalışma izni talebi reddedilen yabancılar için, ret işlemine konu olan eksikliğin giderilmesi halinde yeniden çalışma izni başvurusu yapılması mümkündür. Çalışma izni başvurusunun reddedilmesi, yeni bir çalışma izni başvurusu yapılmasına mani olmaz.
ÇALIŞMA İZNİ BELGESİ KAYBEDİLİNCE NE YAPILMALI?
Geçerliliği devam eden çalışma izni belgesinin kayıp/çalıntı veya kullanılamayacak şekilde tahrip olması durumunda; e-Devlet üzerinden e-İzin sistemine girilerek ''Başvuru İşlemleri"-"Sonuçlanmış Başvurular"-"İzin Sonrası İşlemler" sekmesinden "Yeni Kart Talebi" butonuna tıklanarak çalışma izni belgesinin yeniden basılması talep edilebilmektedir. Talebin uygun görülmesi halinde yabancıdan değerli kâğıt bedeli ve çalışma izni harcının yarısı kadar harç yatırması e-posta ile talep edilecektir. Belirtilen tutarların yatırılması halinde yeni çalışma izni belgesi bastırılarak işyeri adresinize gönderimi sağlanacaktır. e-İzin sisteminde kayıtlı bulunmayan çalışma izinleri için Bakanlığa yazılı dilekçe ile müracaat edebilmektedir.
ÇALIŞMA İZNİ UZATIMI NASIL YAPILIR?
Çalışma izni süre uzatma başvurusu, çalışma izni süresinin dolmasına altmış gün kalmasından itibaren ve her halükârda çalışma izni süresi dolmadan sistem üzerinden yapılır.
ÇALIŞMA İZNİ OLAN YABANCI HER İŞTE ÇALIŞABİLİR Mİ?
Bağımlı-süreli çalışma izni olan yabancıya, gerçek veya tüzel kişiye ya da kamu kurum veya kuruluşuna ait belirli bir işyerinde veya bunların aynı işkolundaki işyerlerinde belirli bir işte çalışmak şartıyla çalışma izni verilir.
Ev hizmetlerinde yabancı çalıştırılacaklar için hangi şartlar aranmakta.
Ev hizmetlerinde; yaşlı, engelli, veya çocuk bakımı ile hasta refakati için yabancı çalıştırmak üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına çalışma izni başvurusu yapılabilmektedir.
YABANCI ÇALIŞMA İZNİ ALDIĞINDA HASTALIĞINDA VEYA İŞ KAZASI GEÇİRİRSE HAKLARI NELER?
Çalışma izni sahibi olan bir yabancının hastalanması ya da iş kazası geçirmesi durumunda ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.
YABANCILAR ÇALIŞMA İZNİ ALDIĞINDA SENDİKA ÜYESİ OLABİLİR Mİ?
Türkiye'de çalışan yabancı işçilerin sendika üyesi olmalarında herhangi bir engel bulunmamaktadır.
İŞVEREN YABANCI ÇALIŞTIRMADAN VAZGEÇERSE BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ NEDİR?
yabancı çalıştıran işverenler ile bir işverene bağlı olmaksızın düzenlenen çalışma izinlerinde adına çalışma izni düzenlenen yabancılar, çalışma izninin veya çalışma izni muafiyeti kapsamında çalışmanın başlamasını ve sona ermesini, çalışma izni veya çalışma izni muafiyetinin iptalini gerektirecek hâlleri on beş gün içinde Bakanlığa bildirmekle yükümlüdür.
