Doğum izinleri sonrası annelere tanınan yarı çalışma ödeneği ve izinlerle ilgili yasadan sonra yönetmelikler de çıkartıldı ve uygulama başladı. Özel sektörde uygulanan sistemle anneler çocuk sayısına göre yarım gün çalışırken maaşlarının eksik kalan kısmını İŞKUR tamamlayacak. Anneler çocuk sayısına göre analık izinleri bittikten sonra birinci çocuk için 60, ikinci çocukta 120 ve üçüncü çocukta 180 gün yarım çalışma yapabiliyor.
Çoğul doğumlarda bu sürelere 30 gün ekleniyor. Çocuğun engelli doğması hâlinde bu süreler 360 gün olarak uygulanıyor. Bu sürelerde işveren yarım maaş öderken, anneye İŞKUR tarafından yarım çalışma ödeneği de veriliyor. Böylece ödemeler birinci çocukta 30 gün, ikinci çocukta 60 gün ve sonraki doğumlarda 90 gün olarak yapılıyor.
* Kimler yarım çalışma ödeneğinden faydalanabilir?
Doğum sonrası analık hali izni bitiminden itibaren kadın işçi ile üç yaşını doldurmamış çocuğu evlat edinen kadın veya erkek işçiler.
*Şartları nelerdir?
1) İşçinin adına doğum veya evlat edinme tarihinden önceki son üç yılda en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi bildirilmiş olması,
2) Haftalık çalışma süresinin yarısı kadar fiilen çalışılması,
3) Analık hali izninin bittiği tarihten itibaren 30 gün içerisinde en yakın İŞKUR birimine doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma belgesi ile başvuruda bulunulması gerekiyor.
*Hangi belgeler ile nereye başvuru yapılabilir?
Analık hali izninin bittiği tarihten itibaren 30 gün içerisinde en yakın İŞKUR birimine doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma belgesi ile başvuruda bulunulması gerekiyor.
*Yarım çalışma yapılacak süre ne kadar?
Yarım çalışma süresi birinci doğumda 60 gün, İkincide 120, sonraki doğumlarda ise 180 gün. Çoğul doğumlarda bu sürelere 30 gün ekleniyor. Çocuğun engelli doğması hâlinde bu süreler 360 gün olarak uygulanıyor.
*En fazla ne kadar süreyle ödenir?
Birinci doğumda en fazla 30 gün, ikinci doğumda en fazla 60 gün, sonraki doğumlarda en fazla 90 gün, çocuğun engelli doğması hâlinde en fazla 180 gün, yarım çalışma ödeneği ödeniyor.
*Hesaplama nasıl yapılıyor?
Yarım çalışma ödeneğinin günlük miktarı, kişinin çalıştığı işte aldığı ücret ne olursa olsun, günlük asgari ücretin brüt tutarı kadardır. Yarım çalışma ödeneği, damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmamaktadır.
*Nereden, nasıl ve ne zaman alınabilir?
Yarım çalışma ödeneği, çalışılan aya ait aylık prim ve hizmet belgesinin ilişkin olduğu aydan sonraki ikinci ay içinde aylık olarak ödenmektedir. İlgililer ödemelerini TC Kimlik Numaralı Nüfus Cüzdanı ile birlikte herhangi bir PTT şubesine başvurarak alabilmektedir.
*Hangi hallerde kesilmektedir?
Geçici iş göremezlik ödeneği almaya hak kazananlara, bu durumun devamı süresince, - Çocuğun hayatını kaybetmesi ve/veya evlatlık halinin ortadan kalkması durumunda. - Haftalık çalışma süresinin yarısı kadar ücretsiz izin verilen kişinin, bu süre zarfında başka bir işte çalışması halinde, - İlgilinin çalıştığı işyerinden ayrılması halinde.
*Hangi primler yatırılmaktadır?
Yarım çalışma ödeneği ödenen dönem için, asgari ücret üzerinden yüzde 20'si tutarında malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, yüzde 12.5'i tutarında genel sağlık sigortası primi işçi ve işveren payları olarak toplam yüzde 32.5 oranında prim ilgili sosyal güvenlik kurumlarına yatırılmaktadır.
*Hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde ödenir mi?
Yarım çalışma yapan kişinin çalışılmayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günlerine ilişkin ücret ve yarım çalışma ödeneği, yarım çalışılan süreye orantılı olarak işveren ve İŞKUR tarafından paylaşılarak ödenmektedir.
2021 YILI İÇİN ÖRNEK HESAP
* Brüt ücret: 3.577,50 TL
*Net ücret: 2.825,90 TL
* Çocuk sayısı: 1
*Yarı çalışma: 60 gün
* İşyerinden alınacak 2 aylık maaş: 2.825,90 TL ( 1.415,95 x 2)
*İŞKUR'dan alınacak ödenek: 3.577,50 TL (1.788,75 X 2)
*Damga vergisi: 27,15 TL
*Toplam maaş: 6.376,25 TL
