Efendim internetin hayatımızdaki rolü arttıkça, mevcut sosyo-ekonomik yapıda da irili ufaklı pek çok değişiklik meydana geliyor. Bunun en belirgin örneklerinden biri, internet destekli paylaşım ekonomisinin gözle görülür biçimde yükselmekte olması.
What's Mine is Yours: How Collaborative Consumption is Changing The Way We Live (Benim Olan Senindir: Ortak Kullanım Yaşam Şeklimizi Nasıl Değiştiriyor) kitabının yazarı Rachel Botsman'a göre, paylaşım ekonomisinin dünya genelindeki değeri 26 milyar dolara ulaştı bile. Ünlü televizyoncu ve kişisel finans uzmanı Farnoosh Torabi ise bu yükselişte son zamanlarda pek de parlak olmayan küresel ekonomik koşulların etkili olduğunu söylüyor. Tabii bu kavrama yabancı olanlar için, paylaşım ekonomisinin ne ifade ettiğini de anlatalım. Bu kavram, internet kullanıcılarının kendilerine ait mal ve hizmetleri yine kendi belirledikleri bedeller üzerinden paylaşmalarını esas alan bir sistemi ifade ediyor. Örneğin Airbnb aracılığıyla hiçbir turizm şirketiyle muhatap olmadan 194 ülkede hesaplı bir şekilde ev kiralayabiliyor, EatWith ile gittiğiniz ülkeden seçtiğiniz kişilerin evinde yemek davetine katılabiliyorsunuz. DogVacay ile tatile giderken köpeğinizi ücreti dahilinde bir hayvansevere bırakabiliyor, RelayRides ve Getaround ile kendi şehrinizdeki veya gittiğiniz şehirlerdeki kişilerin otomobillerini kiralayabiliyorsunuz. Ayrıca TaskRabbit ile taşınırken size yardımcı olacak veya evinizdeki musluğu tamir edecek birini bulup, Poshmark ile gözden çıkardığınız kıyafetleri satabileceğinizi de hatırlatalım. Diğer yandan bir ücret talep etmeden paylaşım yapılan veya takas esasıyla işleyen çok sayıda site de mevcut. Bu siteler hakkında detaylı bilgiye www.ortakkullanimhareketi. com adresinden ulaşabilirsiniz. Peki paylaşım sitelerini en çok kim, hangi amaçlarla kullanıyor? Bu soruların yanıtları, uluslararası araştırma şirketi Ipsos'un Airbnb adına yaptığı araştırmanın sağ tarafta yer verdiğimiz sonuçlarında gizli.
Kim paylaşıyor?
En çok paylaşım yapanlar, 35 yaş altındaki bireyler. Yaş arttıkça, paylaşım oranı da düşüyor. Erkekler, kadınlara göre yüzde 7 daha fazla paylaşım yapıyor. Çocuklu ailelerin paylaşım ekonomisine katkısıysa, çocuksuzlardan yüzde 8 fazla.
Paylaşım kültürüne aidiyet gösteren bireylerin yüzde 50'si, yoğun şekilde internet kullanan üniversite mezunları.
Başkalarının evlerinde kalmayı tercih eden seyahat severlerin yüzde 77'si, internet üzerinden bir mülk kiralamanın veya ödünç almanın para tasarrufu için, yüzde 68'i ise ekstra gelir elde etmek için harika bir yol olduğunu düşünüyor.
Neden paylaşıyorlar?
En büyük sebep, yüzde 36 ile başkalarına yardım etmek. Öne çıkan diğer sebeplerse yüzde 25 ile yeni insanlarla tanışmak ve yüzde 24'le sürdürülebilirliği desteklemek.
Paylaşım yapan her 10 kişiden 6'sı, kazandıkları ekstra paranın motive edici bir unsur olduğunu söylüyor. Paylaşım yapanların çoğu, parayı temel giderlerine harcıyor. Yüzde 46'sı faturalarını ödüyor, 27'si biriktiriyor, 26'sı alışveriş yapıyor.
Şimdiye kadar herhangi bir paylaşım yapmamış olanların yüzde 29'u, evlerini ya da odalarını tanımadıkları biriyle paylaşarak tasarruf etmek istediğini söylüyor.
