"Adaya bırakalım. Sokakta mutlular. Apartman önlerine bloklar koyalım geceleri yatamasınlar..." Ve dahası. Bu öneriler ne için ortaya atılıyor biliyor musunuz? Evsizlere karşı 'çözüm' için! Batı dünyasının karanlık tarafının çok da dillendirilmeyen gerçeği yani. Son zamanlarda başta ABD olmak üzere Avrupa ülkelerinde evsizlerin sayısı her gün katlanıyor. Pandemi sürecinde uygun yerlere yerleştirilen evsizler salgın yasaklarının gevşetilmesinin ardından yine sokaklara bırakıldı.
BAĞIMLILIK ARTIYOR
ABD'de zaman zaman basına yansıyan kareler aslında felaketin boyutunu gözler önüne seriyor. Çadırlar, battaniye altında hayatlar, alışveriş arabasına doldurulmuş eşyalar ya da daha dramatiği sokak ortasında güpe gündüz uyuşturucu kullananlar. Hollywood sahnelerinde ışıl ışıl gösterilen ABD sokaklarının bir de bu tarafı var yani. Evsizlerin engellenememesinin yanı sıra ABD'de çok ciddi şekilde uyuşturucu, ağrı kesicilere bağımlılık, çocuk istismarı, ırkçılık veya intihar gibi toplumsal problemler yaşanıyor. Örneğin ülke genelinde her yıl yaklaşık 45 bin kişinin intihar ile hayatına son verdiği biliniyor.
GİRİLEMEYEN BÖLGELER
Aslında sadece görüntüler değil, rakamlar da ABD'nin çirkin yüzünü gözler önüne seriyor. Nüfusu yaklaşık 330 milyon olan ülkede 582 binden fazla kişi sokaklarda yaşıyor. Mesela Kaliforniya'yı ele alalım. Eyaletin nüfusu yaklaşık 40 milyon. Son yıllarda ekonomik sıkıntılar etkili oluyor. Yetersiz gelir ile ev ve kira fiyatlarının yükselmesi gibi sorunlar evsizliği tetikledi. Kaliforniya San Francisco Üniversitesi'nin hafta içerisinde yayınladığı rapora göre eyalette 171 bin kişi evsiz. Çalışmanın baş araştırmacısı Dr. Margot Kushel, kiraların yüksekliğinin evsizliği artırdığını ifade etti. Kaliforniya'da evsizlerin kapladığı sokak görüntüleri ise sosyal ağlarda sıkça paylaşılıyor.
YAŞLI EVSİZLER SORUNU BÜYÜYOR
ABD'de evsizlere dair duyulan en büyük endişelerden bir diğeri de yaşlılar oluyor. Pensilvanya Üniversitesi bu konuda bir rapor yayınlamıştı. 2019'da yayınlanan araştırma göre ABD'de 65 yaş ve üzerindeki evsizlerin sayısının 2030 yılına kadar üç kat artacak. Hazırlanan nüfus simülasyonuna göre şimdilerde sayıları 40 bin civarında olan 65 yaş ve üzerindeki evsizlerin oranı 2030 yılında 106 bini bulacak. Ülkedeki sağlık ve emeklilik sistemindeki aksaklıklar nedeniyle evsiz yaşlıların sayısının bu denli artış göstereceği öngörülüyor.
FRANSA: SAYILARI İKİYE KATLANDI
Avrupa'da evsizlik sorununun en çok görüldüğü ülkelerin başında Fransa geliyor. Yardım kuruluşu Abbe Pierre Vakfı'nın 2022 verilerine göz atalım. Önce şunu hatırlayalım ülkenin nüfusu yaklaşık 67 milyon. Fransa genelinde 4,15 milyon kişi barınma sorunu yaşıyor. Aynı rapora göre ülkedeki evsizlerin sayısı 330 bine çıktı. Evsizlerin oranı son 10 yılda yüzde 130 arttı. Fransa'da evsizlere bağlı olarak ortaya çıkan sorunların başında sokaklarda güvensiz şekilde kalan kadın ve çocuklar oluyor. Diğer taraftan Euronews'ün haberine göre Fransa'da evsizleri gelecek yıl Olimpiyat göçü bekliyor. Hükümet, 2024 Paris Yaz Olimpiyatları öncesinde kentte yeterli konaklama mekanı sağlayabilmek amacıyla binlerce evsiz ve sığınmacıyı kent dışına göndermeyi planlıyor. Paris'in de yer aldığı Ile-de-France vilayetinde 150 bin kişi geçici konaklamalarda yaşıyor.
GÖÇMENLER ÜNLÜ CADDELERDE
Batılı ülkelerde evsizler sorununu artıran bir diğer faktör de göçmenler oluyor. ABD'nin sınırları düzensiz göçmenlerle dolup taşarken, Avrupa ülkelerinin ünlü sokak ve caddeleri ise zaman zaman mülteci kampına dönüyor. Örneğin Belçika'da göçmenlerin sokaklarda geceledikleri görüntüler basına yansımıştı. Başkent Brüksel'deki Petit Chateau`nun önündeki kanal boyunca derme çatma çadırın kurulduğu; yorgan, battaniye, yatak ve şiltelerin üstünde onlarca göçmenin uyuduğu görülmüştü.
İNGİLTERE: SOKAKLARDA ÖLÜYORLAR
Fransa gibi İngiltere'de de evsizlik sorunu her geçen gün büyüyor. Evsizlik Müzesi'nin raporu durumun ciddiyetini gözler önüne sermişti. Geçtiğimiz aylarda açıklanan verilere göre İngiltere ve Galler'de her 6,5 saatte bir evsiz yaşamını yitiriyor. İki ülkede 2019'dan bu yana ise 4 bin evsiz sokaklarda yaşamını yitirdi. Sadece 2022'de bin 313 evsiz hayatını kaybetti. Avrupa'nın en büyük ekonomisine sahip ülkesi olan Almanya'da ise resmi verilere göre 263 bin evsiz var.
SAVUNMASIZLAR
'Hayaller ülkesi' ABD'nin en zengin kenti New York City'de de evsizlerle birlikte suç problemi de dağ gibi büyüyor. New York metroları için son dönemlerde özel önlemler alınmıştı. Voice of America'daki habere göre metroya binen evsizler, artık her hattın sonunda güvenlik güçleri tarafından trenden ayrılmaya zorlanacak. Ayrıca evsizlerin metro vagonlarında uyumasına, barınmasına izin verilmeyecek. ABD'nin başkenti Washington ile New York kentinde sokaklarda yaşayan evsizleri hedef alan silahlı saldırılar da artıyor. Al Jazeera'daki haberde ise New York City'de pandemi nedeniyle bozulan ekonomik koşullarla birlikte kentteki suç ve evsizler oranının şimdiye kadar ki en yüksek seviyeye çıktığı kaydedildi.
KADINLAR ÇOĞUNLUKTA
Avustralya'daki evsizlik sorununda alarm veren durum ise kadınlar oluyor. Avustralya İstatistik Bürosu'nun verilerini haberleştiren Guardian gazetesine göre ülkedeki evsizlerin oranı son 5 yıl içerisinde yüzde 5.2 oranında arttı. Yapılan tahminlere göre ülkede 122 binden fazla evsiz bulunuyor. Bunların da üçte biri 25 yaş altındaki kadınlardan oluşuyor.