Gazlı içeceklerin tadı ferahlatıcı olabilir ancak, bu içeceklerin sağlığınız üzerinde ciddi olumsuz etkileri olabilir. Doktorlar uzun zamandır şekerli ve kalorili içeceklerin düzenli tüketiminin kötü diş sağlığı ve karın çevresinde şişkinlik gibi sorunlara neden olabileceğini uyarıyor. Ancak aşırı gazlı içecek tüketimi, bazen çok daha ciddi sağlık sorunlarına ve dayanılmaz ağrılara neden olabilir.
Brezilyalı ürolog Dr. Thales Andrade, her gün 2 ila 3 litre kola içen bir hastasının mesanesinden tam 35 böbrek taşı çıkardıktan sonra dikkat çekici bir uyarı yaptı.
Dr. Andrade, hastasının ameliyat sonrasında böbreğinden çıkan taşları gösterince sosyal medyada geniş yankı uyandırdı.
BÖBREK TAŞI NEDİR?
Ulusal Böbrek Vakfı'na göre böbrek taşları, idrardaki kalsiyum, sodyum, oksalat ve ürik asit gibi maddelerin dengesinin bozulması sonucu böbreklerde oluşan sert mineral birikimleridir.
Bu maddelerin fazlalığı ve sıvı alımının yetersizliği taş oluşumuna zemin hazırlar.
Oluşan taşlar ya böbrekte kalır ya da idrar yoluyla dışarı atılmaya çalışılır. Küçük taşlar idrarla sessizce geçerken, büyük taşlar idrar yolunu tıkayarak ağrı ve diğer ciddi sorunlara neden olabilir. Bu tıkanıklık böbreklerin işlevini engeller ve acil müdahale gerektirebilir.
BÖBREK TAŞININ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Böbrek taşları pirinç tanesi kadar küçük ya da golf topu büyüklüğünde olabilir. Sri Lanka'da yakın zamanda bir adam, yaklaşık 820 gram ağırlığında ve greyfurt büyüklüğünde bir taşla Guinness Dünya Rekoru kırdı.
Belirtiler genellikle taşın büyüklüğüyle doğru orantılıdır ve şunları içerebilir:
GAZLI İÇECEKLER BÖBREK TAŞI YAPAR MI?
Diyetisyen Kelsey Costa'ya göre, özellikle yüksek fruktozlu mısır şurubu içeren gazlı içecekler, vücuttaki ürik asit seviyelerini artırarak böbreklerde kristal oluşumuna yol açabilir.
Kola gibi gazlı içeceklerde bulunan fosforik asit, böbreklerin daha asidik bir ortam oluşturmasına sebep olarak taş oluşumunu kolaylaştırır. Ayrıca, gazlı içeceklerdeki kafein idrar söktürücü etkisiyle vücudun susuz kalmasına neden olur ve bu da taş oluşma riskini artırır.
Ulusal Sağlık Enstitüleri'nin araştırmasına göre, günde bir veya daha fazla gazlı içecek tüketen kişilerde böbrek taşı oluşma riski, haftada bir porsiyondan az tüketenlere kıyasla %23 daha fazladır. Aynı şekilde, şekerli meyve suları da bu riski yükseltir.
RİSKİ NASIL AZALTIRSINIZ?
Araştırmalar, fosforik asit içeren gazlı içecekleri tüketmeyi bırakan böbrek taşı hastalarının tekrar taş geliştirme riskinin %15 azaldığını gösteriyor.
Dr. Andrade, "Yeterli sıvı tüketimi ve aşırı gazlı içecekten kaçınmak böbrek sağlığını korumak için olmazsa olmazdır" diye ekliyor. Sağlıklı bir böbrek için içecek tercihleri büyük önem taşır.
BÖBREK TAŞI RİSKİNİ ARTIRAN DİĞER ETKENLER
Cleveland Clinic'e göre, böbrek taşları genellikle 30-40 yaşlarındaki erkeklerde görülmekle birlikte, her yaş grubunu etkileyebilir. Yetersiz su tüketimi, yüksek protein, tuz, şeker alımı ve yüksek dozda C vitamini takviyesi risk faktörlerindendir.
Ayrıca mide veya bağırsak ameliyatı geçirmiş kişiler, bazı ilaç kullananlar ve ailesinde böbrek taşı öyküsü olanlar risk altındadır. Kistik fibroz, diyabet, gut, yüksek tansiyon, inflamatuar bağırsak hastalığı ve obezite gibi sağlık sorunları da taş oluşumunu artırabilir.
