Bu hafta, 'Kalp Sağlığı Haftası'. Beykoz Devlet Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Dr. Hasan Kasap'a son günlerde daha da artan kalp hastalıklarının nedenini sordum. Bakın, Uzm. Dr. Kasap, neler anlattı... İstatistiklerin de kalp sağlığının önemini ortaya koyduğunu söyleyen Uzm. Dr. Kasap, şunlara dikkat çekti: "Dünya üzerindeki tüm ölüm sebeplerini düşündüğümüzde, bunların üçte biri yaklaşık yüzde 35'i kalp ve damar hastalıkları nedeniyle gerçekleşmektedir ve her yıl dünyada 18 milyon insan bu sebeple hayatını kaybetmektedir. 2030 yılında bu sayının 23 milyon olacağı öngörülmektedir. Dikkat kesilmemiz gereken asıl önemli nokta ise, bu ölümlerin yüzde 30 kadarının alınacak tedbirlerle önlenebilir olmasıdır."
5 MİLYON KALP HASTASI VAR
Peki ülkemizde durum nasıl? Uzm. Dr. Kasap, bu soruya şu yanıtı veriyor: "2017 yılında yayınlanan TEKHARF çalışması ve 2023 TÜİK Nüfus İstatistikleri üzerinden hesaplama yaptığımızda; bugün Türkiye'de 5 milyona yakın kalp hastası olduğunu söyleyebiliriz."
KİMLER RİSK GRUBUNDA?
Kimlerin kalp muayenesi olması gerektiğini ise Uzm. Dr. Kasap, şöyle açıkladı: "Burada dile getirmem gereken en önemli nokta; kalp damarı (koroner damar) hastalarının yarısında ilk belirtinin kalp krizi olabileceğidir. Yani önceden hiçbir belirti ya da şikayet olmadan da kalp hastası olabilmekteyiz. Bu nedenle, şikayetlerden önce bilmemiz gereken bir kavram vardır; bu da 'kalp hastalığı için risk sınıfımız'dır. Aile öyküsü (ailede 65 yaş altı kalp hastalığı varlığı), diyabet, obezite-insülin direnci, sigara kullanımı, hipertansiyon, kolesterol yüksekliği, stres ve yaş bu risk sınıfımızın belirleyicileridir. Kadınlar erkeklere göre biraz daha korunaklı olmakla birlikte, sigara kullanımı varsa ya da menopoza girmişlerse, bu avantaj ortadan kalkmaktadır."
NEDEN KALP HASTALIKLARI SÜREKLİ ARTIYOR?
KALP hastalıklarının sürekli artmasının nedenini ise Uzm. Dr. Kasap şöyle açıkladı: "Artışın en önemli sebebi, insanoğlunun değişen ve giderek daha sağlıksız hale gelen yaşam tarzıdır. Hareketsiz, daha kötü beslenen, stres altında yaşayan ve zararlı alışkanlıklara sahip bir yaşam tarzı; insanları kalp hastalıklarına götüren ana risk faktörlerini doğurmaktadır. Nedir bu risk faktörleri; obezite, diyabet, hipertansiyon, yüksek kan yağları ve kolesterol, sigara- alkol alışkanlıkları. Yaşam tarzı sağlıksız hale geldikçe bu risk faktörleri de artıkça, kalp hastalıkları giderek daha da artmaktadır ve maalesef artmaya devam edecek gibi görünüyor."
KOVİD KALP HASTALIKLARINI ARTIRDI
'KOVID-19 mu aşılar mı kalp hastalıklarını artırdı mı?' sorusuna da yanıt veren Uzm. Dr. Kasap, şunları söyledi: "Kovid-19, damar iç duvarını döşeyen endotel adlı örtüye hasar oluşturduğu için bu hastalığı orta ya da ağır geçirenlerde, kalp damar hastalığında artışa neden olmuştur. Ancak aşıların böyle bir artışa neden olduğunu gösteren bilimsel veri yoktur. Tam tersine aşılar, kalp hastalıklarını artırabilecek olan Kovid-19 hastalığının önüne geçerek, kalp hastalıklarından da korunma sağlamıştır."
ALT ÇENEYE VURAN AĞRIYA DİKKAT!
KALP hastalıklarının en sık belirtisinin 'anjina pektoris' olarak adlandırılan göğüs ağrısı olduğunu söyleyen Uzm. Dr. Kasap, şu belirtilere dikkat çekti: "Göğüs üzerinde, daha çok göğüs ortası ve solunda, sol omuza sol kola (daha nadiren sağa) ve alt çeneye yayılabilen, istirahatte de olabilmekle beraber genellikle eforla gelen, dinlenmek zorunda bırakan, 3-5 dk süreli baskı, sıkışma, ezilme, yanma, ağırlık hissi tarzında ağrılar olarak tarif edilebilir. Bu durumda bir kardiyoloji uzmanına başvurmak gerekir. Diğer önemli belirtiler ise nefes darlığı, erken yorulma, çarpıntı ve ayaklarda-bacaklarda şişlik olarak sayabiliriz."
