Özel Gaziosmanpaşa Hastanesi Genel Cerrahi Bölümü'nden Op. Dr. Ertuğrul Gür, gaz sorunları ile ilgili sorularımızı yanıtladı:
Yazın pek çok kişi gaz sancılarından şikayetçi. Ne yapmak gerekiyor?
Yaz mevsiminde ortam ve beslenme alışkanlıklarının değişmesi, yenilen ve içilen gıdaların değişmesi, gaz sancılarını artırır. Özellikle de geceler uzun olduğundan bol sohbetli masalar, bu sancılara davetiye çıkarır. Tatillerde yol stresi ve uyku düzeninin değişmesi gaz sancılarının oluşmasına neden olur.
SICAK GAZ YAPAR
Suya girince karnı şişen insanlar var. Deniz suyu şişkinlik yapar mı?
Deniz ya da havuz suyuna girmek, yüzmek, suda uzun süreli kalmak şişkinlik sebebi değildir. Ancak vücut ısısıyla çok sıcak ya da çok soğuk ortamlarda uzun süreli kalmak başlı başına stres unsurudur. Bu nedenle kışın soğuk havalarda, yazın sıcak havalarda gaz şikayetleri artar. Vücut kendisine yapılan değişikliklere karşı mücadele verir. Bu durum tüm vücudu etkiler ve şiddetli gaz oluşur.
Kronik gaz problemi çekmek ciddi bir sağlık sorunu sayılır mı?
Evet; kronik gaz sancısı çekmek ciddi bir sorundur. Gaz; aslında bir yakınma olmasına rağmen tıpta hastalık olarak kabul edilir. Hastalar bize karın ağrısı ile gelir. Ancak 'karın ağrısı' diye bir hastalık yoktur. Burada önemli olan şişkinlik şikayeti ile gaz şikayetini birbirinden ayırt etmek lazım... Şişkinlik bir belirtidir. Öncelikle mutlaka şişkinliğin gaza bağlı olup olmadığına bakılmalı. Gaz problemi sürekli devam ediyorsa dikkate almak gerekli çünkü başka hastalığın nedeni olabilir. Sindirim sistemimizde meydana gelen hastalıklar gazın en büyük nedenidir. Ağızdan anüse kadar bütün sindirim sistemi rahatsızlıkları az ya da çok gaz şikayetinden dolayı kaynaklanır. Yediğimiz gıdaların çiğnemeyle belirli bir ıslaklığa ve kıvama gelmesi gerekir. Diş, dil ve damak gibi yerlerin rahatsızlıkları sebebiyle bu yapılamıyorsa, ağız içindeki gıda tam olarak öğütülüp, mideye ulaşamıyorsa gazın sebep olabilir. Bu nedenle besinlerin çok iyi çiğnenmeleri gerekir.
HIZLI YEMEK, ŞARAP İÇMEK KARIN AĞRITIR
Yemeği hızlı ve acele yediğiniz zaman yeterli çiğnenmediğiniz için tükürük salgılanması yetersiz kalır. Yediklerimiz uygun şekilde mideye ulaşamazsa gaz yapar. Bu nedenle yediklerinizi uzun uzun çiğneyin.
Yemek sırasında çok konuşmak daha fazla hava yutulmasına yol açar. Bu da kişide gaza neden olur.
Öğün atlama, diğer öğünde fazla yemek yemek de zararlıdır.
Hareket etmeye çalışın.
Bol lifli ürünler tüketin.
Sigara ve tütün ürünleri tek başına sindirim sistemi hastalıkları yapmadan da gaz oluşturur. Sigara ve tütün ürünlerinin kullanımı puro, nargile ve pipo gibi tüm sindirim sistemi hastalıklarının oluşmasını kolaylaştırır.
Takma diş ve protez; diş görevini görmüyorsa, o da gaz oluşumunda olumsuz etki yapar. Protezlerini yeni kullananlar, bu sorunu yaşar.
Şarap, bira gibi mayalı içecekler mutlaka gaz sebebidir. Alkollü içecekler kişiden kişiye değişerek gaz oluşumunu artırır.
Kola, soda ve turşudan uzak durmak gerekir.
Yoğurt ve ayran gibi mayalanma sonucu elde edilmiş gıdalara dikkat etmek gerekir.
Kebap ve hamburger yağlı gıdalardan uzak durun.
Soğan, lahana, süt, brokoli ve karnabahar gibi sindirimi güç besinlerden uzak durun!
Yemek yenildikten sonra bir ile 12 saat sonrasında gaz oluşuyorsa, tüketilen gıda gaz oluşumuna sebebiyet vermiştir.
Bunların dışında da yiyecek ve içeceklerin gaz yapması kişiden kişiye değişir.
ENFAKTÜS İLE KARIŞIYOR
Gaz şikayetleri ne kadar sürerse ciddiye alıp doktora gitmek gerekir?
Ağrı, ishal, kusma ve ateş gibi başka belirtiler yoksa bile üç günden fazla olan gaz şikayetlerinde hekime gitmek gerekir. Gaz sancısı, özellikle günümüzde sık rastlanan ve acil müdahale edilmesi gereken enfaktüs gibi kalp hastalıkları ile karıştırılabilir.
Stres gazı tetikler mi?
Stres; vücudumuzun tüm organlarını etkilediği gibi gaz problemini de hem tetikler hem de şiddetini artırır. Bu nedenle stresten uzak bir hayat sürülmesi gerekiyor tabii. Stres, üzüntü gibi psikolojik faktörler gaz sorununu ciddi şekilde artırır.
Bitkisel çaylar gaz sorunlarına iyi gelir mi?
Bazı bitkisel çaylar, gaz sorununa iyi gelebilir. Tam tedavi etmez çünkü öncelikle gazı oluşturan sebepler en aza indirilmelidir. Gaz başka hastalığa bağlı değilse ve çay rahatlatıyorsa, gazın stres kökenli olması daha muhtemeldir.
GAZ İLAÇLA TEDAVİ EDİLMEZ
Gaz ilaçlarının uzun süre kullanılması doğru mu?
Hekim tavsiyesi dışında gaz ilaçları kullanılmamalıdır. Gaz eğer sindirim sistemindeki organın hastalığına bağlıysa ona yönelik tedavi uygulanmalıdır. Bu tedavi kısa ya da uzun süreli olabilir. Tek başına sindirim sistemi hastalığı olmadan 'gazım geçsin' şeklinde herhangi bir gaz ilacı kullanılmamalıdır.
KEMER KULLANMAYIN!
Beli sıkan kıyafetlerin mideye zararı var mı?
Aşırı derecede beli sıkan kıyafetlerin mide ve karın organlarına zararı vardır. Bu açıdan da kullanılmamalıdır. Hatta ve hatta karın içi basıncını artırıp, diyaframı göğüs boşluğuna doğru ittiği için akciğer ve kalp açısından da zararlıdır.
HEKİME GİTMEK GEREKİR
Mideden ve bağırsaklardan gelen sesler hastalık habercisi mi?
Tek başına karından gelen sesler hastalık belirtisi değil. Beraberinde başka şikayetleri olmalı. Kusma, kabızlık, ağrı ve ateş gibi.. O zamam derhal bir hekime gidilmeli.
Sağlıklı bir insan günde kaç kez gaz çıkarmalı?
Tıpta hastalık kabul edilen gazla gaz çıkartmak aynı şey değildir. Günlük çıkarılan gaz sayısı kişiden kişiye değişir. Bu durumun artması ya da azalması önemlidir.
