GECE TERÖRÜ HASTALIĞI NEDEN OLUR?
Genelde stresli ve aşırı yorgunluğun yaşandığı dönemlerde yaşanıyor gece terörü hastalığı. Çocuklarda görülen gece terörü hastalığında gözler açık olabilir. Çığlıkla başlayan uyku teröründe hasta konuşabilir, hatta uyanıkmış gibi görülebilir. Aslında derin bir uykudadır.
GECE TERÖRÜ ATAĞI GEÇİREN ÇOCUK NASIL DAVRANIR?
Derin uyku sırasında ortaya çıkan gece terörü uyku başladıktan 2-3 saat sonra görülür. Hasta, uykudan korkuyla uyanıp boş gözlerle etrafa bakarak bağırmaya ya da çığlık atmaya başlar. Beraberinde genellikle çarpıntı, hızlı soluma, ciltte kızarıklık, terleme, kas kasılmaları da olur. Olay sırasında hasta uykudayken, dış uyaranlara yanıt vermeksizin yatakta oturur, uyandırılırsa dalgın ve kendinde olmayan bir tavır sergiler. Yatağı genellikle terk etmez, ancak özellikle engellenmeye çalışılırsa anlamsız davranışlar sergileyebilir.
Sıklıkla çok kısa sürelidir ancak bazen 30-40 dakikaya kadar uzayabilir. Atak esnasında ve sonrasında çevreyle ilişkisizdir, sabah uyandığında atağı hatırlamaz. Atak sonunda hasta tam bir uyanıklık olmaksızın yatışır ve kendiliğinden uykuya dalar. Uyku kalitesini bozması sebebiyle sıklıkla hastanın gündüz bilişsel fonksiyonlarında bozulmaya sebep olabilmektedir.Kabusla çok karışmakta olan gece terörünün farkı ertesi gün hatırlanmamasıdır. Oysa kabusta hasta sabah kalktığında, o gece gördüğü rüyayı ve korkusunu hatırlayabilir.
GECE TERÖRÜ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Uyku sırasında çocuk birden yatakta oturur duruma geçer ve korku işareti olarak çığlık atar, ardından ağlamaya başlar.
Çocuk hızlı hızlı soluk alıp verir, kalbi hızı artar, terleyebilir ve korkuyla çığlık atarak kıvranır. Bu durum birkaç dakika veya daha uzun sürer, çocuk daha sonra sakinleşir ve yeniden uykuya dalar.
Kâbustan farklı olarak çocuk ertesi gün bu olayı hatırlamaz. Oysa kâbusta çocuk sabah kalktığında, o gece gördüğü rüyayı ve korkusunu
hatırlayabilir. (Yani cocuk REM uykusunda görülen kâbusları hatırlar. NREM uykusu zaten hatırlanmaz.)
Bozukluk esnasında huzursuz ve taşkın davranışlar gösterir.
Beceriksizce oturur veya koşar; çığlık atar veya hırsla bağırır;
Size baktığı halde görmez ve orada bulunduğunuzu algılayamaz;
Sabah olanları hatırlamaz.
GECE TERÖRÜ HASTALIĞININ NEDENLERİ
1- Uyku apnesi: Çocuğun bedeninin uyanması gerçekleşirken ruhen hala uykuda olması durumudur. Çocuk o an konuşsa bile bu bilinçli bir şekilde gerçekleşmez, hayal dünyasında algıladıklarına karşı mırıldanmalarıdır.
2- Derin uyku: Tıpkı uyku apnesinde olduğu gibi normal şartlarda uyanması gereken çocuğun bedensel anlamda uyanma güçlüğü çekmesi ve görülen kabusun etkisiyle gece terörü oluşabilir.
3- Travmatik olaylar: İzlenilen filmlerdeki olumsuz durumlar, ölüm, taciz, deprem gibi sorunların etkisiyle ortaya çıkabilir.
GECE TERÖRÜ TEDAVİSİ
Çoğunlukla EEG bulguları normal olsa da mutlaka ayrıntılı bir klinik değerlendirme ile birlikte epilepsi, santral sinir sisteminin organik hastalıkları ayrıcı tanısı yapılmalı, EEG değerlendirmesi istenmelidir. Gece terörü tanısının netleşmesi ve uygun tedavi yaklaşımlarıyla birlikte sıklıkla ilaç tedavisine başvurulur.
GECE TERÖRÜ HASTALIĞI SIRASINDA NE YAPILMALI?
Psikolojik sebepleri olan hastalığın merkezine inilmeli. Ona neden olan şey araştırılmalı ve sakin olunmalı. Bu durum ciddi bir sonuç doğurmayacak hatta ertesi gün çocuk geçirdiği atakları hatırlamayacaktır.
Çocuğun güvenliği sağlanmalı ve etrafında kendine zarar vereceği bir eşya olmamalı. Sık tekrar etmesi halinde psikiyatri ve nöroloji uzmanına danışılmalı.