Birleşmiş Milletler Çevre Programı'nın (UNEP) 2024 Gıda İsrafı Endeksi Raporu'na göre, dünya genelinde her yıl 1.05 milyar ton gıda israf ediliyor. Bu, kişi başına yılda ortalama 132 kilogram gıdanın çöpe gitmesi anlamına geliyor. Üstelik bu kaybın 79 kilogramı sadece evlerde gerçekleşiyor. Türkiye'de de her yıl ramazanda ayında yapılan fazla alışveriş ve büyük porsiyonlu yemek hazırlıkları gıda israfını daha da artırıyor.
KARNIMIZ DOYUYOR, GÖZÜMÜZ DOYMUYOR
Açlık hissiyle gereğinden fazla yemek pişirilmesi büyük bir israf yaratıyor. Bu sorunun önüne geçmek için sadece mutfaklarda değil, marketlerden restoranlara, sofralardan sokaklara kadar geniş kapsamlı bir bilinçlenme hareketine ihtiyaç olduğunu kaydeden Türkiye Aşçılar ve Şefler Federasyonu (TAŞFED) Aşçılık Milli Takımı Kaptanı Şef Volkan Aslan, ramazanda bu durumun daha da belirginleştiğini belirtti.
Volkan Aslan, "Türk mutfağı, köklü geleneği ve zengin malzemeleriyle dünyaya örnek olacak bir mutfak. Ancak uzun süreli açlığın etkisiyle, iftar sofralarında yapılan yanlış porsiyonlama, gereğinden fazla yemek hazırlama ve gıdaların doğru saklanmaması nedeniyle büyük kayıplar yaşanıyor. Bu sadece ekonomik bir zarar değil, aynı zamanda çevreyi de olumsuz etkileyen büyük bir sorun. Her yıl çöpe atılan milyonlarca ton gıda, doğal kaynakların gereksiz tüketilmesine, karbon ayak izinin büyümesine ve açlık çeken insanların daha da mağdur olmasına neden oluyor. İsrafı önlemek için mutfakta bilinçli planlama, porsiyon kontrolü ve artan yemekleri değerlendirme alışkanlıklarının yaygınlaşması şart." dedi.
RAMAZAN SOFRALARINDA PORSİYON KONTROLÜNE DİKKAT
Şef Volkan Aslan, bireylerin yanı sıra restoranlar, oteller ve toplu yemek organizasyonlarının da israfı azaltmak için adımlar atması gerektiğini belirterek, ramazanda sürdürülebilir ve bilinçli bir tüketim kültürü oluşturmanın önemine dikkat çekerek şunları aktardı: "Gerçek bereket, tüketimde dengeyi sağlamakla mümkün. Gıda israfını önlemek için doğru porsiyon kontrolünü kritik önem taşıyor. İftar sofralarında dengeli ve yeterli porsiyonlarla yemek hazırlanmalı, israftan kaçınılmalı. Gereğinden fazla yemek pişirmek yerine, kişi sayısına uygun gramajlı üretim yapmak hem bütçeyi korur hem de doğal kaynakların verimli kullanılmasını sağlar. Evlerde yemek yaparken terazi kullanarak doğru ölçülerle pişirme yapmak, israfın önüne geçmenin en etkili yollarından biri. Dengeli beslenme sadece çeşitlilikten değil, aynı zamanda ihtiyaç kadar tüketmekten de geçer. Bu yüzden fazla pişirmek yerine yeteri kadar hazırlamak en sürdürülebilir yöntemdir. Gıda israfını azaltmak ve sağlıklı tüketimi teşvik etmek için devlet, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarının işbirliğiyle geniş kapsamlı farkındalık kampanyaları başlatılmalı.
