Gençlerde dürtü kontrol bozukluğu

Gençlerin çok öfkeli olduğundan, kendilerine ve başkalarına zarar verdiklerinden yakınan aile sayısı gittikçe artmaktadır. Bu tür davranışların en önemli nedenlerinden biri, çocukluktan başlayarak ailelerin sınır koymada yaptığı yanlışlar, sorumluluk verilmemesi ve ailenin çocukla sağlıklı ilişki kuramamış olması sayılabilir. Yine gence ilişkin psikiyatrik sorunlar bu öfkeli davranışlara neden olabilir. Bugün başka bir temel nedenden, dürtü kontrol bozukluğundan bahsetmek istiyorum. Dürtü, bizi belli bir davranışa yönelten itici güce verdiğimiz addır. Bazı temel gereksinimlerimizi belirler; açlık, susuzluk, cinsellik gibi. Büyüdükçe dürtülerimizi kontrol etmeyi, doyurmayı, ertelemeyi öğreniriz. Öğrenemezsek ya da öğrendiğimiz halde başaramazsak, dürtü kontrol bozukluğundan bahsedilir. Dürtü kontrol bozukluğu bir ruhsal hastalıktır ve tedavi edilmesi gerekir. Bunlardan en sık karşılaşılanı, saldırganlık duygularını kontrol edemeyerek mala ve cana zarar veren kişilerde gözlenen bozukluktur. Bunlar için "Yine nöbete girdi," denir ve davanışları çoğu kez huy kabul edilir. Herhangi bir nedenden, bazen de çok önemsiz bir nedenden ötürü, aniden başlayan vurup kırma, elindekini fırlatma, duvara yumruk atma gibi davranışlar görülür. Aralarda son derece saygılı, normal davranıyor olması, yakınlarını iyice şaşırtır. "Sanki başka biri oluyor, bu çocuk iki kişilikli," derler. Oysa benzer bir tablo dikkat eksikliği, kişilik bozukluğu, madde kullanımı gibi durumlarda da görülür. Dürtülerini kontrol edemeyenlerin yaşantılarında çalkantılar vardır. Çocukluk döneminde şiddete ve travmaya maruz kalan gençlerde daha sık görülür. Bunun sadece psikolojik etkilenmeden mi, yoksa özellikle kafaya ilişkin darbelerin oluşturduğu fizyolojik sorunlardan mı kaynaklandığı tartışmalıdır. Benzer şekilde davranan aile üyeleri de nedenlerden biridir. Özellikle kendileriyle çatışan aile üyelerinin davranışlarına benzeyen süreçler patlamayı başlatabilir. Kendini yetersiz hissetmenin, yapmak istediklerini yapacak gücü olmadığını düşünmenin de benzer tepkilere neden olabildiği unutulmamalıdır. Dürtü kontrol bozukluğu her yaşta başlayabilir. Ama gençlikte başlaması daha sık rastlanılan bir durumdur. Kişi yaşlandıkça bulgular azalabilir. Hatta yakınları, olgunlaştı, duruldu diye düşünür. Ama yaşlılık dönemlerinde fiziksel sorunlar çıkıp, yetersizlikler olduğunda, bu tür davranışlarda artış olasıdır. Gence, aile ile birlikte uygulanacak terapiler sonuç verebilir. Bireysel terapiler yaş arttıkça daha az yararlı olmaktadır. Bazı davranışsal yöntemler, kişinin kendini kontrolü öğrenmesini sağlayabilir. Tüm bunların yanında, davranış kontrolüne yardımcı olan ilaçların kullanılması önemlidir.