İdilika'nın Mutfağı'nda bugün mezelerin şahı humusu, farklı sunumlarda anlatmaya çalışıyorum. Humusun mutfaklarımıza girişi hiç yeni değil esasen. Humusun tarihi net olmasa da, kimi kaynaklara göre geçmişi M.Ö. 3000'lere dayanıyor. Kimi kaynaklarsa humusun yapıldığı ilk nohudun Babil bahçelerinde yetiştiğini öne sürer. Kimileriyse humusun ilk kez 12'nci yüzyılda, Eyyubiler tarafından hazırlandığını belirtiyor. Humus, adını Arapça nohut anlamını taşıyan 'hummus' kelimesinden alıyor. Nohudun ilk yetiştiği yerler, Akdeniz çanağı ve Ortadoğu. Binlerce yıl bu bölgelerdeki insanların ana besin kaynağıydı. Mezopotamya'da yetişen ilk ürünlerden biri aynı zamanda. Antik Roma'da en sevilen sokak yemeklerinden birisi humus benzeri bir yiyecekti. Antik dönem Yunan filozoflarından Platon ve Sokrates, yazılarında humusun besin değerinden bahseder. Ayrıca, antik döneme ait yemek tariflerinde humusa rastlanır.
POST MODERN HUMUS DENEMESİ
Pancarlı humusu geçenlerde bir restorranda deneyip çok sevdim. Hemen eve gelip denedim. Herkesin lezzetini ve görselliğini çok beğendiği, ayrıca normal humustan daha hafif olan bu mezeyi deneyin derim. Yemek öncesi iştah açıcı olarak çok güzel servis edilebilir. Ayrıca bezelyeli, körili, patatesli, kerevizli gibi birçok alternatifi yapılabilir. Humus, birçok kültürde pita içerisinde falafel ile beraber dürüm olarak sunuluyor. Hatay yöresinde ise özel humusçulara rastlamak mümkündür. Bugünlük benden bu kadar. Bana istediğiniz zaman idilikaninmutfagi@sabah.com. tr adresinden ulaşabilirsiniz. Mutlu sofralarda buluşabilmek dileği ile...
HUMUS
2.5 su bardağı haşlanmış nohut
1.5 çay bardağı ılık su
HUMUS İÇİN:
1 çay bardağı ılık su
1/2 çay bardağı tahin
1 çay kaşığı kimyon
4 çorba kaşığı limon suyu
3-4 diş sarımsak
Tuz
SÜSLEMEK İÇİN:
Kimyon
Kırmızı pul biber
Sumak
Kıyılmış maydanoz
YAPILIŞI: Nohutlarınızı bir gece önceden ıslatın, düdüklü tencereye alın. Bir taşım kaynatıp çıkan köpüklü suyu dökün. Tekrar sıcak su ekleyip düdüklü tencerenizde tamamen pişirin. Nohutların kabuklarını temizleyin. Kabuksuz nohutları, 1.5 çay bardağı su ile orta derinlikte bir tencereye alın. Tekrar ocağa koyun, tahta kaşıkla ezerek suyunu hafifçe çektirin. Nohutları blenderdan çekin. Püre haline getirin. Nohutunuz katı bir hal alacak. İkinci kez kısık ateşe aldığınız nohutunuza bir çay bardağı ılık su ekleyin. Tahin, limon suyu, ezilmiş sarımsak, tuz ve kimyonu ekleyin. İyice karıştırarak tüm malzemeyi birbirine yedirin. Servis tabağınıza aldığınız ve yaydığınız humusunuzu kimyon, pul kırmızı biber, sumak, kıyılmış maydanoz ile süsleyin.
PANCARLI HUMUS
4 adet orta boy pancar
500 gr. haşlanmış nohut
3-4 diş sarımsak
1.5 limonun suyu
Yarım su bardağı zeytinyağı
1 su bardağı tahin
1 çay kaşığı kimyon
1 tepeleme çay kaşığı tuz
1 limon kabuğu rendesi
YAPILIŞI: Pancarları iyice yıkadıktan sonra kurulayın ve tek tek folyoya sarın, fırın tepsisine alın. Beş dakika önceden 200 derecede ısıtılmış fırında 40-45 dakika pişirin. Fırından çıkartıp folyolarını açın, ılındıktan sonra kabuklarını soyun ve iri dilimlere ayırıp rondoda püre haline getirin. Püre haline gelen pancarları geniş bir karıştırma kabına aktarın. Nohutları rondoya alın ve çalıştırın, bu aşamada nohutların kolay ezilmeleri için zeytinyağının yarısını ekleyin. Nohutlar tamamen püre haline gelince pancarların üzerine alın. Tahin, kimyon, tuz, sarımsak, kalan zeytinyağı ve limon kabuğu rendesini de ilave edip malzemeler tamamen kıvam alana kadar karıştırın.
PASTIRMALI HUMUS
3 su bardağı haşlanmış nohut
1/3 su bardağı tahin
2 limonun suyu veya 2-3 yemek kaşığı hazır limon suyu
1 çay kaşığı tuz
2 diş sarımsak
1/2 çay kaşığı kimyon
ÜZERİ İÇİN:
Pastırma
Tereyağı
YAPILIŞI: Bütün malzemeleri blenderde iyice püre haline gelene kadar eziyoruz. Hazırlanan humusu fırın kaselerine alıyoruz. Diğer bir tarafta tavada tereyağı eritiyoruz ve pastırmaları bir-iki dakika kadar tereyağında çıtırdatıyoruz. Pişen pastırmaları humus kaselerinin üzerine yerleştirilerek, 220 derece önceden ısıtılmış fırında üç-dört dakika bekletiyoruz. Sıcak sıcak servis ediyoruz.
