Herkese merhabalar. İdilika'nın Mutfağı'nda bugün, tam mevsiminde yer elmasını konuk ediyoruz. Yer elmasından genel olarak bahsedecek olursam; öncelikle yumru halinde, kök sapları yenen, besin değeri patatese yakın bir bitki olduğundan söz edebilirim.
Patatese benzeyen kök sapları zeytinyağı ile pişirilip yemek yapılır. Lezzetli ve besleyici bir sebzedir. Yer elmasının yetiştirilme şekli patatesi anımsatırken; tadı, turp ve enginara benzemektedir ve bu tadın oluşmasına neden olan etken, yapısında barındırdığı insülin maddesidir. İçeriğinde nişasta barındırmaması nedeni ile şeker hastalarına önerilen bir sebzedir. Anayurdu Amerika kıtası ve özellikle Kanada olan yer elması, 17. yüzyılda Avrupa'ya getirilmiş, oradan birçok ülkeye yayılmıştır.
Boyu 1.5-2 metreye kadar uzayabilen yer elması bitkisi ayçiçeğine benzer. Ancak yaprak ve çiçekleri daha küçüktür. Bileşikgiller familyasından olan yer elması, ağustos-eylül ayları arasında sarı renkli gösterişli çiçekler açar. Bir süre sonra bitkinin toprak üstündeki kısımları çürümeye başlar. Yer elmasının toprağın altındaki yumruları ekim ayından itibaren hasat edilmeye başlanır. Yer elması yumruları, bej, kahverengi, kimi zaman da pembeturuncu renkli olur ve patatesi andırır.
Bakım gerektirmeyen, iklim ve toprak konusunda da seçici olmayan yer elmasının yetiştirilmesi son derece kolaydır. Hasattan sonra toprakta kalan küçük yumrular bir sonraki yılın ürününü oluştururlar. 'Kanada Patatesi' ve 'İsrail Enginarı' olarak da bilinen bitkinin yamru yumru, dallı budaklı kökleri vardır. Avrupa'da üretilen yer elmasının sadece yüzde 10'luk kısmı Fransız'lar tarafından yiyecek olarak tüketilir. Kalan kısmı hayvansal gıda olarak kullanılır.
Eti oldukça sert olan ve tadı enginarı andıran yer elmasının, yapısında nişasta bulunmaz ve kalorisi de sıfıra yakındır. Besin değerleri patatese yakındır. Fosfor ve potasyum açısından çok zengin olan yer elması aynı zamanda oldukça besleyicidir. Yer elması yumruları mayalandırılarak alkol de elde edilebilir.
SATIN ALIP SAKLARKEN
Yer elması alırken mümkün olduğu kadar açık renkli olanları tercih edin. Açık renkli yer elmaları daha taze ve lezzetli olur. Yer elmalarını temizledikten sonra kararmalarını önlemek için su ya da limonlu suda bekletin. Yer elmalarını uygun bir poşette buzdolabında saklayabilirsiniz. Derin dondurucuda saklamak için; soyup limonlu suda 5 dakika haşladıktan sonra soğuyunca poşetlerle derin dondurucuya koyun. Bu şekilde sakladığınız yer elmalarını yemeklere çözdürmeden ekleyebilirsiniz.
YER ELMASI KALORİLİ Mİ?
Yer elması, yüksek oranda inülin maddesi ile meyve şekeri içerir. Bu nedenle tatlı bir lezzete sahiptir. Nişasta içermediğinden düşük kalorilidir.
YER ELMASININ SAĞLIĞA FAYDALARI
BÖBREKLERİN çalışmasını hızlandırır, ayrıca idrar söktürücüdür. Emzikli annelerde sütü çoğaltır. Safra kesesi için faydalıdır. Müshil etkisi vardır. Cildi güzelleştirir. Kilo alamamaktan şikayetçi olanlara önerilir. Göğsü yumuşatır, öksürüğü keser ve kan yapar. Vücudun direncini arttırır. Bu arada kan şekerini yükseltmediği için özellikle şeker hastaları için de tavsiye edilir.
YER ELMASI ÇORBASI
MALZEMELER
800 gr. yer elması
3 yemek kaşığı zeytinyağı
1.5 yemek kaşığı un
1 tatlı kaşığı toz zerdeçal
1 su bardağı süt
6 su bardağı su
1/4 çay kaşığı karabiber
1/2 çay kaşığı tuz
YAPILIŞI: Kabuklarını ince bir şekilde soyduğumuz yer elmalarını küçük küpler halinde doğruyoruz. Zeytinyağını küçük bir tencerede kızdırıyoruz. Unu, kokusu çıkıp hafif bir renk alana kadar iki-üç dakika kavuruyoruz. Toz zerdeçalı katıp karıştırıyoruz. Doğranmış yer elmalarını tencereye aktarıp arada karıştırarak birkaç dakika soteliyoruz. Süt ve suyu ekleyip orta ateşte, yer elmaları yumuşayana kadar yaklaşık 20- 25 dakika pişiriyoruz. Kıvam alan ve pişen çorbaya tuz ve karabiber katıp pürüzsüz bir kıvam alması için blender'dan geçiriyoruz ve servis ediyoruz.
