Goldman Sach; yabancıların Türk ekonomisine bakışını yansıtan tipik bir örnek. Zira ne IMF kadar "yok bizsiz olmaz" saplantısında ne de kredi not verenleri gibi "aba altından sopa gösterme" gayretinde...
Genelde ülkeye dışarıdan bakışın "nesnel ve iyimser" raporlarıyla biliniyor. İSO'nun 7'nci Sanayi Kongresi'nde Goldman Sach'ın araştırmasını aktaran Dr. Peter Cornelius, Türkiye'nin küresel dinamiklerden avantaj yaratmasını, "siyasi istikrara" bağlıyordu.
Türkiye'nin 2035'te dünyanın 9'uncu büyük ekonomisi olacağı simülasyonunda yeter şartları hatırlıyorum; ülkenin insan kaynağı, coğrafi konumu, dinamizmi, enerji koridorları üstünde yer alması ve doymamış pazarlara yakınlığından söz ediliyordu.
Yeter şartların başında ise "siyasi istikrarın ve piyasa ekonomisinin sürekliliği" vurgulanıyordu.
Referandumun muhtemel sonuçları üzerine yabancıların yaptığı yorumlar, bu eksenler üzerine kurulduğundan, ortaya şu tablo çıkıyor; Referandum; demokratikleşmeye, siyasi istikrara katkı verdiği ve piyasalara daha geniş ufuk açtığı ölçüde "olumlu" katkı verebilecektir.
Bunun da somut ifadesi; "EVET" olmaktadır.
Yabancıların analizlerinde "tersinden okumalar" da farklı bir "sağlama" öneriyor; "Ülkenin sürdürülebilir büyümesini zaafa uğratacak her türlü gelişme, belirsizlik ve ilkesizliği besleyecektir."
Keyfilik ve "yerindelik" gibi şahsi iradenin, karar süreçlerinde ön planda olmasını eleştirenler, bunların zaten sermayenin akışkanlığı üzerindeki "en büyük engel" olarak tanımlıyor.
Ekonomik riskin, siyasi risk ile paralel yürüdüğü dünyada, Peter Cornelius'un değerlendirmelerine bakalım; Türkiye'nin ekonomisi şu anda bir geçiş sürecinde, gittikçe daha fazla inovasyon odaklı olması gerekiyor.
Eğitim sisteminde gelişmelere, iş gücünde esnekliğe, teknolojik gelişmelere ve demokratik kurumlarda iyileştirmelere ihtiyaç var. Türkiye ekonomisi, 2050'de Avrupa'nın en iyi ikinci ekonomisi, dünyanın da en iyi 10 ekonomisi olabilir.
Bunlar da zaten; "EVET"li Anayasa'nın, ekonomik hayata getireceği düzenlemeleri tanımlıyor.