Doksanlı yıllarda, devletine vergi takmak, kamu malını zarara uğratmak moda idi. Öyle ki "bu devlete vergi verecek kadar enayi değilim" diyen birini kamu bankalarından sorumlu bakan yapmıştık.
Edindiğimiz kötü alışkanlık "devlet malı deniz, yemeyen domuz" klişesini üretir olmuştu.
Devlet malını yiyen domuzların "tövbekâr" olduğundan değil , "deniz bittiğinden" bu dönem noktalanmış ve aklımız başımıza ancak Cumhuriyet tarihimizin en büyük kriziyle gelebilmişti.
2001'den beri geliştirdiğimiz kurumlar ile bu kötü alışkanlığımızı terk ettik. Arada nükseden olduğunda cezalandırmayı öğrendik.
Fakat görüyoruz ki kamu malını koruma noktasında duyarlılığımız, bazı alanlarda çözülmeye başlamış...
Misal devletin malını koruma yerine, özensizce dağıtma örneklerinde olduğu gibi. Hani kamu alacağına şahin, borcuna karga idi?
Alacağını sonuna dek kovalar, ülkenin hazinesini korurdu?
Konu dövizzede olunca "kredi alan basiretli tüccar gibi davranmalı" diyor ve bankalar lehine karar veriyor... Oysa yüksek kazanç beklentisiyle off shore sistemine para yatıran 150 kişiye, "bankazede" diye mahkeme yoluyla 500 milyon lira ödenmiş... Hâkim takdirine bakın ki "dolandırıldım, 6 milyonum gitti" diye mahkemeye koşan birine, faiziyle birlikte 46 milyon lira ödenmesini uygun görmüşler.
Peki, Yargıtay'a ne demeli? Özel bankalar lehine verilen her karar hayret uyandırıyor.
Kamu aleyhine verdiği her karar da hayret uyandırıcı... Zira dövizzedelerin özel bankalara açtığı riski vatandaşa adreslerken off shore bankalarda ise riski kamuya yıkıverdi.
Halbuki off shore bankaların doğası "yüksek kazanç yüksek risk" üzerine inşa edilir. 13 yıl öncesinde mevduatın tamamı güvencedeki bankalar % 40-50 faiz verebilirken off shore'cular %80 kazanç beklentisiyle birikimlerini riske atmıştı.
Kamu malına bu özensizlik neden acaba?