Evet, beklenen oldu. Ermeni Soykırımı yasa tasarısı Washington'da Kongre'nin Dış İlişkiler Komitesi'nden geçti. Zar zor oldu ama sonuçta bir oyla geçti. Maalesef, artık protokolleri geçirmek iyice zorlaştı. Hatta imkânsız hale geldi. Bu durumda kazanan Türkiye ve Ermenistan arasındaki normalleşmenin düşmanları oldu. Kim bunlar? Tabii ki ABD'deki Ermeni ve Türkiye'deki Azeri lobisi. Tasarıya 23 "evet" ve 22 "hayır" oyu geldi. Sonucun sadece bir oy farkla belirleneceğini kimse beklemiyordu. Zira şartların bugüne oranla biraz daha Türkiye lehine olduğu 2007'deki oylamada bile sonuç 27 "evet" ve 21 "hayır" olmuştu. Şartlar 2007'de biraz daha Ankara lehineydi, çünkü iktidarda Cumhuriyetçi Bush yönetimi vardı. Bilindiği üzere Ermeni lobisi Demokratlar üzerinde daha etkili. Üstelik 2007'de hem Beyaz Saray, hem de ABD Dışişleri yoğun bir şekilde Kongre üzerinde Türkiye lehine lobi yapmıştı. 2007'de Kissinger'dan Collin Powell'a kadar 5 eski ABD Dışişleri Bakanı Kongre'ye mektup yazmışlar, Türkiye ile stratejik ilişkilerin önemine dikkat çekmişlerdi.
Bu yıl Obama yönetimi aynı derecede Türkiye lehine lobi yapmadı veya yapamadı. 2007'deki oylamanın aksine bu sefer komitede Ermeni lobisine yakın olan Demokratlar çoğunluktaydı. 2007'ye oranla bu yıl Musevi lobisi Türkiye'ye daha da kızgındı. Peki, o zaman soralım: Neden bu yıl 2007'ye oranla Türkiye lehine daha fazla oy çıktı komiteden? Bence nedeni çok basit: Protokoller. Oylamadan sonra bir Türk yetkilinin ifade ettiği üzere: "Protokollerin ölüsü bile az daha yetiyordu."
Türkiye ve Ermenistan arasındaki yakınlaşma işte bu nedenle çok önemli. Şurası kesin: Eğer Zürih'te aylar önce imzalanan protokoller bugüne kadar Meclis'ten geçmiş olsaydı, yani eğer AK Parti biraz daha kendine güvenseydi ve normalizasyonu Karabağ'a endekslemeseydi, bu komiteden böyle bir soykırım yasa tasarısı geçmezdi, geçemezdi. Bu bağlamda hep söylediğimiz bir şeyi gene tekrarlamakta yarar var: ABD'deki Ermeni lobisini etkisiz hale getirmenin ve Azerbaycan'a daha etkili bir şekilde yardımcı olmanın yolu Erivan'dan geçiyor. Ermenistan ile normal ilişkiler kurmuş bir Türkiye, Amerika'daki Ermeni lobisinin korkulu rüyası olur. Ermenistan ile sınırını açmış, ticaret yapan, tarih komisyonları kurmuş bir Türkiye Washington'daki Ermeni lobisinden hep bir adım ilerde olacaktır. Böyle bir Türkiye'nin Erivan üzerindeki ağırlığı ve ekonomik gücü de son derece artacaktır.
Ama olmadı. Maalesef olmadı. AK Parti hükümeti Ermenistan ile sınırı açma ve diplomatik ilişki kurma işini Azerbaycan, Karabağ ve Türkiye'deki milliyetçi havaya ve oylara kurban etti. Sanki Ermenistan ile sınırı açınca Azeri kardeşlerimizi satacakmışız gibi yanlış bir hava yaratıldı kamuoyunda. Azerbaycan Türkiye'deki güçlü lobisiyle "bizi kaybedersiniz" blöfüne başladı. Muhalefet bunu işledi ve hükümet de bu milliyetçi tuzağa düştü. Sonuçta Karabağ meselesi Ermenistan ile sınır açmak gibi basit bir projeyi imkânsız hale getirdi. Bu konuda Türkiye çok büyük mantık hatası yapıyor. Sınır açmak ve diplomatik ilişki kurmak başka, sorunları halletmek başka bir şey.
Sanki Yunanistan'la diplomatik ilişki kurmak için Kıbrıs sorununu çözmek mi gerekiyor? Suriye düne kadar Hatay'ı kendi toprağı olarak gösteriyordu. Ermenistan'a uyguladığımız mantık uygulanırsa, o zaman Suriye ile hiç diplomatik ilişki kurmamız gerekiyordu. Kimsenin Azerbaycan'ı satmak filan istediği yok. Türkiye, Karabağ meselesinde her zaman Azeri kardeşlerinin yanında olacaktır. Amaç Türkiye'nin bölgedeki etkisini artırmak ve barış için katkıda bulunmak. Bunu yapmak için Ermenistan ile sınırı açmak ve diplomatik ilişki kurmak gerekiyor. Türkiye protokolleri geçirmedikçe kazanan taraf Türkiye'deki Azeri lobisi ve ABD'deki Ermeni lobisi olacaktır. Artık bunun farkına varmak gerekiyor.
