Murat Arın: Piyasaların yükselişe olan inancı sarsılmıyor

Piyasalar genelde iyi geçen bir haftayı daha geride bıraktı. Döviz düşerken İMKB-100 Endeksi TL bazında yeni rekor seviyelere ulaştı. Haftanın tek olumsuz atmosferi perşembe günü yaşandı ama bu da çabuk atlatıldı. İki aydır devam eden bu son yükselişle birlikte hem borsa endeksleri hem emtia fiyatları 2008 yılında Lehman Brothers'ın iflasıyla başlayan düşüş öncesindeki seviyelere ulaştı.
Büyüme işaretlerinin güçlenmesinin ardından yeni bir ivme kazanan bu yükseliş hem küresel piyasalarda hem içeride devam ediyor. En azından bir iki hafta daha devam edecek gözüküyor. Piyasaların olumsuz gelişmelerin çabuk üstesinden geldiği, olumlu gelişmelere açık olduğu bir dönemdeyiz. Bu nedenle günlük teknik göstergeler borsa endekslerinin hemen hepsini aşırı alımda gösterse de çok kısa süreli, çoğu zaman gün içinde yaşanan düzeltmelerin ardından yükseliş trendi devam ediyor. Bu nedenle Yunanistan'ın iflasın eşiğine gelmesinin etkileri de çok kısa sürdü. Perşembe günü Yunanistan tahvil faizleri ve CDS (kredi iflas sigortası) fiyatları rekor seviyelere çıktıktan sonra bunun heyecanı akşam üzeri dağıldı.

Yunanistan artık maddi yardım almadan borçlarını çeviremeyecek duruma geldi. Yunanistan bir şekilde Avrupa'nın içinde tek başına kalmış durumda ve AB ile IMF'in önüne koyacağı yaptırımları kabul ederse kurtulacak gözüküyor. Yunanistan'a verilecek 20-30 milyar euro tutarında bir destek sorunları tamamen olmasa da bir süre için çözebilecek ve bu dönemde Yunan maliyesinin performansı izlenecek. IMF süreçlerinin nasıl işlediğini hepimiz biliyoruz.
Buradaki ilginç nokta Portekiz, İspanya gibi borç krizi için sırada bekleyen ülkelerin tahvillerinde önemli artışlar görülmemesi ve bu kez kriz yayılmadan üstünün örtülmesiydi. Bu Yunanistan'ın sorunlarının küçük ya da kontrol edilebilir olmasından çok, piyasalardaki havanın, olumsuzlukların üstünü örtmedeki kararlılığından kaynaklandı. Euro’nun güçsüz seyrinin devam etmesi de Avrupa'nın borç krizlerinin üstesinden kolaylıkla çıkamayacağını ortaya koyuyor.
Birçok para birimi üzerinde baskı artarken en fazla değer kazanan paralardan biri Türk Lirası oldu. Son iki haftadır TL'nin iç siyasi belirsizlikler nedeniyle son dönemde aşırı değer kaybettiğine dikkat çekmeye çalıştım. Türkiye ile birlikte hareket eden diğer gelişen ülkelerin para birimleriyle kıyaslandığında TL yüzde 6-7'ye varan oranda değersiz kalmıştı. Hem küresel piyasalardaki olumlu hava ile canlanma işaretleri birleşince ve iç siyasi gerginlikler biraz azalınca TL hızla yükselmeye başladı. Denge noktasına gelmesi için dolar-TL'nin 1.45 civarına inmesi gerektiğini belirtmiştim. Dolar, 1.50'nin altına geldi ama diğer paralarla karşılaştırınca TL hala yüzde 2-3 civarında değer kazanacak durumda. Merkez Bankası'nın büyümeden cesaret alarak gevşek para politikalarından çıkış yönünde adım atacağı, kısa bir süre içinde faiz artırımlarına başlayacağı beklentisi de TL'yi güçlendiriyor. Küresel piyasalardaki olumlu hava biraz daha sürecek gözüküyor, dolayısıyla doların 1.45 seviyesine doğru inişini sürdürmesini bekleyebiliriz. İMKB'nin de bu olumlu havadan destek alarak yeni rekorlar kırmaya devam edeceği görülüyor. En azından bir iki hafta daha...

Başarılı traderların üç temel yeteneği

Piyasalar konusunda bilgili olmak önemlidir ama para kazanmak için yeterli değildir. Piyasalardaki fiyat hareketlerinden para kazanmak için hızlı hareket edebilmekten kararları inançla uygulayabilmeye kadar birçok özellik gerekir. Başarılı traderlarda gözlenen temel üç özellik ise şöyle sıralanıyor:

1) Temalar halinde düşünmek: Traderlar farklı temalara farklı zaman çerçevelerinden bakarlar ama iyi olanlar, piyasadaki bilgiyi de sentezler ve buradan yola çıkarak piyasanın nasıl işleyeceğine dair öngörü sahibi olur. Her şeyi büyük bir satranç tahtası üzerindeymiş gibi görürler.

2) Riski yönetmek: Başarılı traderlar kaybeder hatta çoğu zaman sıklıkla kaybederler. Fakat nasıl kaybedeceklerini bilirler. Kayıp sınırını başta çizerler ve kazandıkları zaman bunun kayıplarından çok daha fazla para getireceğinden emin olurlar.

3) Esnek kalmak: Başarılı traderlar güçlü hissettiklerinde büyük oynarlar ama piyasa, beklentilerini doğrulamazsa görüşlerini değiştirmeyi bilirler. Gerçekten iyi olan traderlar birçok piyasa senaryosunu kafasında prova eder, sadece birine takılmaz. (www.finanstrend.com)

(Murat Arın - 12.04.10)