Murat Arın: Sıcak paranın çekiciliği

Küresel piyasalarda ABD seçimlerinin sonuçlanmasının ardından satışlar hakimdi. İMKB ise not artırımı ve sıcak para girişlerinin etkisinde yükseldiği seviyeleri korudu. Küresel piyasalarda geçen haftanın gündemini ABD seçimleri ve Yunanistan'ın durumuyla ilgili gelişmeler oluşturdu. Seçimleri az bir oy farkıyla da olsa Demokrat Parti adayı Barack Obama kazandı. Beklendiği gibi Kongre'nin Temsilciler Meclisi kanadına Cumhuriyetçi Parti hakim oldu, Demokratlar ise Senato'daki çoğunluklarını korudu. Bu ABD'de siyasetin iki yıl daha kilitli kalacağı anlamına geliyor. Başkan Obama son iki yıldır bu yapı nedeniyle Kongre'den istediği yönde karar çıkaramadı. Bununla birlikte yeniden başkan seçilmesi, psikolojik üstünlüğün Obama'ya geçmesini sağladı. Kongre'de kilitlenme durumunda Obama'nın güvenoyu almış bir başkan olarak dönüp Cumhuriyetçiler'i suçlama şansı olacak. Ancak bu durum Kongre'deki kilitlenmenin kolay aşılacağı anlamına gelmiyor. Cumhuriyetçi Parti'de, başta parti içinde parti haline dönüşmüş olan Çay Partisi üyeleri arasında, Obama ve uyguladığı politikalara kökten karşı çıkan siyasetçiler var. Bu nedenle uzlaşma kolay olmayacak, politik çekişmeler zamana yayılarak devam edecek. Seçim sonuçlarının kesinleşmesinin ardından ABD borsalarında satış gelmesinin önemli bir nedeni bu.

Mali uçurum abd'yi durdurur
Geçen yıl Kongre'de varılan uzlaşmaya göre 2013 başından itibaren bazı vergi teşvikleri kalkacak ve mali kesintiler otomatik olarak devreye girecek. ABD Kongresi Bütçe Ofisi'nin çalışmasına göre, bu durumda zaten zayıf büyüme gösteren ABD ekonomisi daralmaya dönecek ve 2013'ü yüzde 0.5 küçülme ile tamamlayacak. Daralma işsizliği de artıracak ve oran yüzde 9.1'e çıkacak. Bu durumun aşılması için kesinti ve vergilerde bir orta yol bulunup Kongre'den bunun geçirilmesi gerekiyor. Obama'nın başkanlığı döneminde bütçe her yıl 1 trilyon dolar ve üzerinde açık verdiği için kesintilerin yapılması kaçınılmaz, ancak mantıklı bir uzlaşmaya varılması, kesintilerin ve vergilerin ekonomide daralmaya girilmesini önleyebilir.

Yunanistan gösterisi ertelendi
Çarşamba gecesi Yunanistan parlamentosunda yeni mali kesintileri içeren paket küçük bir oy farkıyla kabul edildi ve top AB-IMF'ye geçti. AB, IMF ve Avrupa Merkez Bankası temsilcilerinden oluşan Troyka ülke hakkındaki gözden geçirme raporunu hala sunmadı. IMF'nin yeni yardım diliminin verilmesi konusunda çekinceleri olduğu biliniyor. Önce raporun çıkması, ardından Euro Bölgesi ülkeleri tarafından yardımın kabul edilmesi gerekecek. Bu sürecin ay sonuna doğru tamamlanması bekleniyor. Avrupa yardımı verirse parayı dipsiz kuyuya atmış olacak, vermezse hemen İspanya ve İtalya'yı da içine çekecek büyük bir kaosa yol açacak. Kasım ayının ikinci yarısında Yunanistan, aralıktan itibaren ABD'de mali uçurum tartışmalarına hazır olmak gerekiyor. Bu arada İspanya her an patlamaya hazır bomba olarak kenarda duruyor. Döviz dengesi, son iki yıldır sıcak para girişleriyle sağlanıyor. Fitch'in kredi notunu artırması ekonomi için önemli bir dönüm noktasında geldi. Zaman içinde sıcak paranın etkileri ekonominin gündemine giderek daha fazla yerleşecek gözüküyor. İMKB sıcak parayla yükseliyor, faiz düşüyor ama kısa vadeli sermaye hareketleri, birçok ülkede olduğu gibi bir süre sonra ciddi sorun olarak gündeme gelecektir.