Etik kodu olmayana yurtdışında iş yok

Dünya üst üste gelen skandallarla sarsılıyor. Bir tarafta şirketlerin rüşvet skandalları diğer tarafta ülke yöneticilerinin offshore hesapları derken büyük bir etik kirlilik ve itibar kaybı söz konusu. Öyle ki artık şirketlerde etik ve uyum yöneticiliği pozisyonları açılmaya başlandı. Biz de sıcağı sıcağına Etik ve İtibar Derneği'nin (ETİD) Genel Sekreteri Tayfun Zaman ile görüştük.
KÜÇÜK DÜNYALARI VAR
Zaman, kısa bir süre sonra bu skandalların önlenmesi için şirketlerde 'uyum ve etik yöneticisi' pozisyonunun zorunlu hale geleceğini belirtiyor. Türkiye'de pek çok yöneticinin olayları doğru değerlendirmekte zorlandığının altını çizen Zaman, "Kendi küçük dünyalarıyla koca evreni anladığını zanneden bir yönetici grubu var. Ve bu kişilerin yönettikleri şirketler büyük bir riskle karşı karşıya. Anlayışın değişmesi gerekiyor" diyor.
İHALELERE GİREMEYECEKLER
Tayfun Zaman, artık ABD ve Avrupa'daki pek çok şirketin etik ve itibar kodları olmayan firmalarla iş yapmadığını vurguluyor. Özellikle yüksek rakamların döndüğü kamu ihalelerine etik itibar kodu, ilkeleri, anlaşması olmayan şirketleri almadıklarını anlatan Zaman, "Dünya 'ben Aidsliyim' diye bağırıyor, Türk şirketler 'bize bir şey olmaz' diyor. Ama ne yazık ki hayat böyle değil. Bir şey mutlaka oluyor. Tersi mümkün değil. Ancak ne yazık ki bunun farkında olan yönetici sayısı az" şeklinde konuşuyor.
REKABET SAKLI BIRAKMIYOR
Dünyada 'Beneficial ownership' denen gizli ortaklık kavramının hem ülkelerin hem de şirketlerin uzun süre üzerinde konuşacağı bir konu olduğunun altını çizen Tayfun Zaman, sözlerini şöyle sürdürüyor: "Artık rekabet hiçbir usulsüzlüğün saklı kalmasına izin vermiyor. Bir firma tamamen yasalara uygun iş yaparken, rakibinin türlü yollardan daha fazla kazanıp avantaj elde etmesine sessiz kalmıyor. Bir şekilde bu usulsüzlüğü ortaya çıkarıyor. Bunu da dev şirketler yapıyor." Dolayısıyla artık yönetim kurullarında çayçı bulunduran şirketlerin yaşamasının gittikçe zorlaşacağının altını çizen Zaman, bu bilgi sızdırma hamlelerinin bir süre daha ülke gündemlerini işgal edeceğinin altını çiziyor. Başarılı olan bir firma sahibinin her şeyi doğru yaptığını sandığını ancak dünyanın çok hızlı değiştiğini ifade eden Zaman, "Biz buna başarının laneti diyoruz. Olaylara tek noktadan bakıyorlar. Farklı bir taraftan bakma yetileri yok. Dolayısıyla hep yerlerinde sayıyorlar" diyor.
ARALARINDA ANLAŞMA İMZALIYORLAR
Dünyada pek çok şirketin resmi kurumlar dışında biraraya geldiklerini, sektörlerine yönelik STK'ları da aralarına alarak 'etik anlaşması' imzaladıklarını belirten Zaman, "Bu anlaşmayı imzalamayana 'neden' diye soruyorlar. Bu da bir yaptırım haline geliyor. Bu şirketler B20, OECD literatürüne giriyor" diyor.