Varis deyip geçmeyin! Ani ölümlere neden olabilen bu durum toplumun %30'unda görülüyor...
Toplumda varisin sadece görüntü anlamında bir estetik kaygıya neden olduğuna dair bir inanış bulunmaktadır. Ancak bu durum toplardamarda pıhtı oluşmasına yol açarsa akciğer embolisine bile neden olabilir. Konu hakkında konuşan Prof. Dr. Cengiz Köksal, varis hakkında tüm bilinmesi gerekenleri anlattı.
GÜL KİREKLO
Giriş Tarihi: 18.01.2024 09:59
Güncelleme Tarihi: 18.01.2024 09:59
Toplum genelinin yüzde 30'unda görülecek kadar sık karşılaşılan varis, esasında 'iyi huylu' bir damar hastalığı olarak tanımlanıyor. Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Cengiz Köksal, ancak varisin ortaya koyduğu şikayetlerin kendisi kadar 'iyi huylu' olmadığını belirtiyor. Prof. Dr. Köksal, "Sıklıkla kadınlar tarafından dile getirilen varis, çoğu zaman estetik kaygılarla konuşulsa da farklı evrelerde ağrı ile de kendini gösteriyor.
Varis, iyi huylu bir damar hastalığı olsa da ihmal edilmesi kişinin hayat konforunu çok olumsuz etkileyen sonuçlar doğurabilir. Hatta eğer toplardamarlarda pıhtı oluşursa akciğer embolisine neden olarak hayati risk oluşturur" dedi. Hamilelikte varis şikayetlerinin sebepleri ve alınması gereken önlemler konusunda da bilgi veren Prof. Dr. Köksal, "Variste en önemli risk faktörü ailevi yatkınlıktır. Bunun yanında mesleki risk faktörleri ve hamilelik süresince değişen vücut fizyolojisi de varis oluşumu ve şikâyetlerini arttıran etkenlerdendir. Mesleki olarak öğretmenler, garsonlar, kuaför, berber, ofis çalışanları ve cerrahlar gibi uzun süre ayakta hareketsiz çalışan iş grupları, ciddi risk altındadır" dedi.
TAYT VE TOPUKLU AYAKKABI GİYMEK ŞİKAYETLERİ ARTIRABİLİR
Varisten korunmak için neler yapılması gerektiğini ise Prof. Dr. Köksal şöyle sıraladı:
Sık yürüyüşlerle baldır kasları çalıştırılmalı, böylelikle toplardamar kanının yukarı pompalanmasını sağlayarak bacaklarda birikmesine engel olur.
Otururken bacak bacak üstüne atılmamalı.
Tayt gibi bacakların üst kısmını sıkan dar giyecekler giyilmemeli.
Topuklu ayakkabıdan uzak durulmalı.
Otururken bacakların altına yükseklik konulmalı.
Hamileler için özel hazırlanmış varis çorapları giyilmeli, böylelikle bacaklarda biriken kan yukarı doğru hareketlenecektir.
Uyurken sol tarafa yatmak tercih edilmeli, bu şekilde ana toplardamar üzerine daha az bası olacaktır.
Hamilelikte aşırı tuz ve tuzlu ürünlerin (Sodyum içeren ürünler; soda, gazlı içecekler ve turşu gibi) alımı engellenmeli.
HAMİLELİKTE VARİS RİSKİ
Hamilelikte artan progesteron hormonu, aşırı kilo alımı ve artan vücut kan hacminin varis için risk faktörleri arasında olduğunu belirten Prof. Dr. Köksal, en önemli faktörün ise bebeğin anne rahminde büyümesiyle ortaya çıktığını belirterek, şunlara dikkat çekti: "Bebeğin rahimde büyümesi bacaklardaki toplardamarlara bası yaparak, toplardamar kanının bacaklardan tekrar akciğerlere ulaşmasına kısmen engel olur. Toplardamarlardaki kanın hamilelikte akciğerlere dönüşü azalırken bacaklarda biriken kan, yeni varis oluşumuna veya mevcut varislerin belirgin hale gelmesine neden olur. Varis problemi olan hamilelerde ayaklarda artan şişlikle beraber kaşıntı, ağırlık hissi, bacak krampları ve ağrı şikâyetleri de bu nedenlerle artar. Daha ileri safhalarda da eğer tedbir alınmaz ise toplardamarlarda pıhtı oluşabilir ve bu pıhtı akciğerlere giderek ani ölümlere neden olabileceği gibi, iç toplardamarlarda pıhtı oluşması nedeniyle hamilelik sonrası iç varise bağlı bacaklarda yaralar oluşabilir."
ÖRÜMCEK AĞI GİBİ VARİSLİ DAMARLARA MİKRO İNJEKSİYON
Varisten kaynaklı olası şikâyetleri hafifletmek için tedavilerin nasıl yapılması gerektiğini ise Prof. Dr. Köksal, şöyle anlattı: "Gebelik süresince varis problemi yaşayan anneler, doğum sonrası kalp ve damar cerrahına başvurup tedavi seçeneklerini konuşmalı. Unutulmamalıdır ki varis tedavisi estetik bir tedavidir ve çoğunlukla ameliyatsız çözülür. İnce örümcek ağı gibi olan varisli damarlar skleroterapi diye adlandırılan mikro injeksiyon yöntemi ile yok edilirken, daha ileri safhalardaki varisler radyofrekans veya lazer ile yok edilir."
HABERİN DEVAMI
Varis, iyi huylu bir damar hastalığı olsa da ihmal edilmesi kişinin hayat konforunu çok olumsuz etkileyen sonuçlar doğurabilir. Hatta eğer toplardamarlarda pıhtı oluşursa akciğer embolisine neden olarak hayati risk oluşturur" dedi. Hamilelikte varis şikayetlerinin sebepleri ve alınması gereken önlemler konusunda da bilgi veren Prof. Dr. Köksal, "Variste en önemli risk faktörü ailevi yatkınlıktır. Bunun yanında mesleki risk faktörleri ve hamilelik süresince değişen vücut fizyolojisi de varis oluşumu ve şikâyetlerini arttıran etkenlerdendir. Mesleki olarak öğretmenler, garsonlar, kuaför, berber, ofis çalışanları ve cerrahlar gibi uzun süre ayakta hareketsiz çalışan iş grupları, ciddi risk altındadır" dedi.
TAYT VE TOPUKLU AYAKKABI GİYMEK ŞİKAYETLERİ ARTIRABİLİR
Varisten korunmak için neler yapılması gerektiğini ise Prof. Dr. Köksal şöyle sıraladı:
Sık yürüyüşlerle baldır kasları çalıştırılmalı, böylelikle toplardamar kanının yukarı pompalanmasını sağlayarak bacaklarda birikmesine engel olur.
Otururken bacak bacak üstüne atılmamalı.
Tayt gibi bacakların üst kısmını sıkan dar giyecekler giyilmemeli.
Topuklu ayakkabıdan uzak durulmalı.
Otururken bacakların altına yükseklik konulmalı.
Hamileler için özel hazırlanmış varis çorapları giyilmeli, böylelikle bacaklarda biriken kan yukarı doğru hareketlenecektir.
Uyurken sol tarafa yatmak tercih edilmeli, bu şekilde ana toplardamar üzerine daha az bası olacaktır.
Hamilelikte aşırı tuz ve tuzlu ürünlerin (Sodyum içeren ürünler; soda, gazlı içecekler ve turşu gibi) alımı engellenmeli.
HAMİLELİKTE VARİS RİSKİ
Hamilelikte artan progesteron hormonu, aşırı kilo alımı ve artan vücut kan hacminin varis için risk faktörleri arasında olduğunu belirten Prof. Dr. Köksal, en önemli faktörün ise bebeğin anne rahminde büyümesiyle ortaya çıktığını belirterek, şunlara dikkat çekti: "Bebeğin rahimde büyümesi bacaklardaki toplardamarlara bası yaparak, toplardamar kanının bacaklardan tekrar akciğerlere ulaşmasına kısmen engel olur. Toplardamarlardaki kanın hamilelikte akciğerlere dönüşü azalırken bacaklarda biriken kan, yeni varis oluşumuna veya mevcut varislerin belirgin hale gelmesine neden olur. Varis problemi olan hamilelerde ayaklarda artan şişlikle beraber kaşıntı, ağırlık hissi, bacak krampları ve ağrı şikâyetleri de bu nedenlerle artar. Daha ileri safhalarda da eğer tedbir alınmaz ise toplardamarlarda pıhtı oluşabilir ve bu pıhtı akciğerlere giderek ani ölümlere neden olabileceği gibi, iç toplardamarlarda pıhtı oluşması nedeniyle hamilelik sonrası iç varise bağlı bacaklarda yaralar oluşabilir."
ÖRÜMCEK AĞI GİBİ VARİSLİ DAMARLARA MİKRO İNJEKSİYON
Varisten kaynaklı olası şikâyetleri hafifletmek için tedavilerin nasıl yapılması gerektiğini ise Prof. Dr. Köksal, şöyle anlattı: "Gebelik süresince varis problemi yaşayan anneler, doğum sonrası kalp ve damar cerrahına başvurup tedavi seçeneklerini konuşmalı. Unutulmamalıdır ki varis tedavisi estetik bir tedavidir ve çoğunlukla ameliyatsız çözülür. İnce örümcek ağı gibi olan varisli damarlar skleroterapi diye adlandırılan mikro injeksiyon yöntemi ile yok edilirken, daha ileri safhalardaki varisler radyofrekans veya lazer ile yok edilir."
DİĞER