Evlilikte eşler arası öfke kontrolü: Kavgalar nasıl önlenir? Esra Ezmeci anlatıyor

Evlilik sevgi, saygı, anlayış ve empati temelinde kurulmak istenirken zaman zaman da öfke problemleri açığa çıkabiliyor. Öfke eğer ki sağlıklı bir şekilde kontrol edilmezse ilişkiyi olumsuz etkileyip durumu zorlaştırabiliyor. Öfke elbette her duygu gibi normal. Fakat öfke geldiğinde öncelikle sebebini anlamaya çalışmak sorunların büyümeden çözülmesini kolaylaştıracaktır. Beklentilerin tam olarak karşılanmaması, stres, iletişimdeki eksiklikler, aile travmaları gibi durumlar öfkenin kaynağı olabilir.

Öfkenin kaynağını anlamak çözümün ilk basamağıdır. İletişim, evliliklerde öfke sorunu ile baş etmede en önemli araçtır. Eşinizle açık ve dürüst bir iletişim tarzını benimsemek, duygularınızı olduğu gibi aktarmak, eşinizin duygularını da anlamaya çalışmak öfkeyi yola koymanızda yardımcı olabilir. Bir diğer önemli anahtar empati yapmaktır. Empati yapmak eşinizin duygularını anlamaya çalışmak da bu durumda önemlidir. Onun baktığı çerçeveden olaylara bakmaya çalışmak, öfkenizi kontrollü hissetmenizde yardımcı olabilir. Özelllikle iletişimde de sevgi ve saygı dili kullanmak önemlidir.
Partnerimde öfke problemi olduğunu nasıl anlayabilirim?
SIK YAŞANAN ÖFKE PATLAMALARI : Partnerinizin sık sık yaşadığı öfke patlamaları, özellikle bu öfke patlamalarının küçük sorunlarda bile hızlıca açığa çıkması işaretlerden biridir.
KONTROLSÜZ DAVRANIŞLAR: Öfke problemi olan kişiler öfkelendiklerinde davranışlarını kontrol edemeyebilirler. Bundan dolayı da öfkelendiklerinde fizikselsözel saldırganlık, zarar verme, kırma-dökme gibi davranışlar gözlemlenebilir.
KÖTÜ DİL KULLANIMI: Partneriniz öfkelendiğinde saldırgan veya küçümseyen bir tavırda bulunabilir. Hakaret etmek veya küfür kullanmak da saldırgan davranışlarından biridir.

YÜZLEŞMEKTEN KAÇINMAK: Öfke problemi yaşayan kişi sorunlarıyla yüzleşmekten kaçınmak için ortak bir çözüm bulmaktan veya yüzleşmekten kaçınır. Bu yüzden bu tür durumlarda iletişimi tamamen kesmeye çalışır. Bu durum da ilişkide yaşanacak olan iletişim probleminin temel sebebi olacaktır.
TETİKTE OLMAK: Öfke problemi olan kişi sürekli tetiktedir yani stres altındadır. Ilişkide yaşadığı küçük stresler bile ilişkisinde büyük öfke patlamaları yaşamasına neden olabilir.
BİR SÜRE SONRA PİŞMAN OLMAK: Öfke patlaması yaşayan kişi bu durumdan belirli bir süre sonra pişmanlık duyup özür dileme eğiliminde olabilir. Ancak bu durum sonrasında gerçek bir pişmanlık ve değişim taşıyorsa değerlidir. Fakat özür dilemenin sonrasında öfke aynı şekilde devam ediyorsa bu özür sadece o anı kurtarmaktan öteye gitmeyecektir.
BAŞKALARINI SUÇLAMAK: Öfke sorunu yaşayan kişi suçu üstüne almamak adına genellikle başkalarını suçlar ve kendi duruma dair sorumluluk almaktan kaçınır.
FİZİKSEL BELİRTİLER: Öfke açığa çıktığında titreme, terleme, kızarma, kalp atışında hızlanma gibi durumlar görülebilir.
SÜREKLİ ÖFKELİ HİSSETME HALİ: Öfke problemi yaşayan kişi sürekli öfkeli hisseder ve küçük durumlardan bile hızlıca rahatsız olabilirler
Karşısında nasıl davranmalıyım?
1. Öfkeyi yüksek dozda yaşayan bir kişinin o anda mantığı tamamen devre dışıdır. Bundan dolayı da bu kişiyle bu anlarda başa çıkabilmenin en önemli kuralı bu anlarda soğukkanlığınızı koruyup olayın kontrolünü elinize almaktır. Bu anlarda tepkiniz ne kadar sakin, doğal olursa durumu çok daha iyi yönetmeye başlarsınız. Karşınızdaki olanca öfkesiyle size bağırırken özellikle tepkisiz kalmak sizin için çok zorlaşıyorsa bu anlarda pişman olacağınız şeyler söylememek ve yapmamak için derin bir nefes alıp içinizden 10'a kadar sayabilirsiniz. Genellikle içinizden saymanız bittiğinde yaşadığınız zorlu durumla baş etmek için çok daha sağlıklı bir baş etme yöntemi bulmuş olursunuz. Ve belki de duraksamadan vereceğiniz tepkiyle zarar verecek olduğunuz ilişkiyi çok daha olumlu bir yöne çevirmiş olursunuz. 10'a kadar saydığınız halde öfke durumunuz değişmediyse mümkünse ortamdan bir süre uzaklaşın.
2. Partnerinize yaptıklarından ya da söylediklerinden dolayı öfkeli hissediyorsanız ona karşılık vermeden önce 2 kez düşünün. Örneğin, partneriniz sizin mesajlarınıza geç cevap verdiğinden ötürü sizi asla önemsemediğini düşünüyorsunuz. Bu durumda onun gün boyu çok meşgul olabileceğini de hesaba katmalısınız. Eğer ki partnerinizin yaptığı bu durumun sadece size özgü olmadığını da hesaba katarsanız çok daha geniş bir çerçeveden olaya bakabilir ve olaya dair yanlış anlamalarınızı minimuma indirebilirsiniz. Bunu yapmak sizin için çok zorsa kendinizi sizi öfkelendiren kişinin yerine koymak sizin bu duyguyu yönetmenizde çok daha faydalı olacaktır. Örneğin eşim herkese karşı çok direnç gösteriyor belki de böyle olmasaydı çevresindeki insanlarla baş etmesi kolay olmazdı.
3. Olaya empatik bir çerçeveden bakmak olumsuz tavırları daha sempatik bir yerden yorumlamayı sağlar. Aslında bu başa çıkma yönteminde yaptığınız şey size karşı olan olumsuz tavır veya davranışın sizle ilgili değil de o kişinin yaşamından veya hayat tecrübelerinden kaynaklandığını kendinize hatırlatmak.. Bundan ötürü partneriniz özellikle size öfkeli bir şekilde yaklaştığında bu duruma mantıklı bir şekilde bakabiliyorsanız bu durumun sizle ilgili olmadığını anlamaya başlarsınız.
4. Geçinilmesi zor öfkeli insanların insanlarla olan ilişkisinde yaptığı en görülür manipülatif davranış karşısındakine kendini yetersiz hissettirerek dikkati kendi üzerine çekmeye çalışmaktır. Sizde veya yaptığınız herhangi bir şeyde yanlış olduğunda hemen bunu daha ön plana çıkarmaya çalışırlar. Gayeleri problemi çözmek değil sizi suçlu çıkarmaktır. Bu durumda onun yarattığı bu oyuna takılıp kendinizi savunursanız onun yarattığı oyundaki ağa takılıp onun daha güçlü olmasını sağlarsınız. Bu durumu değiştirmenin en kolay yolu ona sorular yöneltmektir. Özellikle sorularınızın ana konusunun o olduğu yapıcı sorular sorabilirsiniz. Örneğin agresif kişinin söylediği 'Hep boş boş konuşuyorsun, söylediklerinin benim istediklerimle alakası yok' cümlesi karşılığında 'benimle böyle saygısız konuştuğun için seninle daha fazla konuşmayacağım. İstediğin seninle konuşmamamsa gideceğim. İstediğin şey bu mu? Yoksa seninle konuşmayacağım. Yani aslında öfkeli zor bir insanla baş etmenin en temel formülü iletişimde açık ve dürüst olmak, sınırlarınızı net belirlemek ve kendiniz korumak. Bu durum düzeltmeye çalıştığınız birçok davranışa rağmen hala düzelmediyse bir psikologdan yardım almanızı öneririm.