Etyen Mahçupyan

Çözüm süreci niçin aksıyor?

İster hükumet, ister PKK kanadına destek versinler, çözüm sürecinin analizini yapanların ortak bir tespiti vardı. Bu olay Kürtleri Türkiye'ye bağlarken Türkiye'yi de demokratikleştirecekti. Demokratikleşen ve Kürtlerin desteğini almış olan bir Türkiye'nin Orta Doğu'da ağırlığının artacağı ve bunun Kürtlerin bölgedeki konumunu güçlendireceği düşünülüyordu. Nihayet Kürtlerin Orta Doğu'da giderek yerleşik bir istikrar unsuru haline gelmesinin Türkiye'yi ekonomik açıdan hızla büyüteceği ve ülkeye önemli bir siyasi nüfuz kazandıracağı öngörülmekteydi. Kısacası çözüm süreci apaçık bir kazan/kazan durumuydu…

Aksi yönde akıl yürütmeler ise her iki tarafın da kaybedeceği gelişmelere işaret etmekteydi. Kürtler yüz yıldır süren mağduriyetlerini giderememiş, temel insan haklarını kazanamamış olacaklar, Türkiye ise istikrarsız ortama mahkûm olacaktı. Üstelik meselenin çözülmemesi savaş halinin devamını tetikleyecek, binlerce insan ölecekti. Bu ortamda Kürtlerin yaşadığı coğrafyada herhangi bir ekonomik veya sosyal gelişmenin olamayacağı açıktı. Bu tablonun Orta Doğu'da etkisiz ve edilgen bir Türkiye üreteceği, Kürtlerin ise ayakları üzerinde durma şanslarının kalmayacağı söyleniyordu.

Bu değerlendirmeler hala geçerliliğini koruyor. Eğer ideolojik kıskaçlardan bir nebze kurtulmuş iseniz, Türkiye ile Orta Doğu Kürtlerinin ortak bir kader yaratabildikleri takdirde büyük bir sinerji üretebileceklerini görmek zor değil. Temel toplumsal sorunlarını çözmüş, yerelin güçlendiği idari yapıyı kurmuş bir Türkiye'nin ulaşacağı konumu kolaylıkla hayal edebiliriz.

Ancak muhakememizin bu noktasında karşımıza bir soru çıkıyor: Çözüm sürecinin böylesine bir kazan/kazan durumunu ima ettiği açık olduğuna göre, acaba süreç niçin ikide bir tıkanıyor ve sanki bir miktar başa dönmeyi gerektiriyor? Kazan/kazan varsayımının bir yanılgı olmadığı açık, çünkü her iki taraf da süreci sahiplenmekten vazgeçmiyor ve aksama yaşansa bile hemen telafi etme gayreti içine giriyorlar. Yani buradan karlı çıkacaklarını iki taraf da biliyor… O halde aksama yaşanmasının nedeni ne?

Cevabın karşılıklı güvensizlikle ya da bu tür sorunları ele almada Türkiye'nin genel tecrübesizliğiyle ilgili olduğu söylenebilir. Ama bu tür açıklamalar kendini tekrarlayan siyasi olumsuzlukları açıklamakta zayıf kalır. Daha gerçekçi bir bakış şunu söylüyor: Her ne kadar durum bir kazan/kazan hali olsa da, tarafların kazancı eşit değil. Tersten bakarsak bir kaybet/kaybet durumunda da yine kayıplar eşit olmayacak. Her iki halde de hükumet/AKP kanadı daha avantajlı.

Kısacası asimetrik bir çözüm süreci ile karşı karşıyayız. Çünkü hükumet/AKP vereceği 'tavizlere' daha hazır ve onları normalleştireceğinden daha emin. Bütün kültürel haklar verilirken, siyasi haklar çoğulcu bir demokratik ortamda kararlaştırılacak. Ne var ki bu çözüm PKK'nın ne olacağını söylemiyor. Kürtlerin kazanması otomatik olarak PKK'nın kazanması demek değil. Ya Kürtler kazanırken PKK kaybederse? Yani ya Kürt meselesi çözülür ama PKK bölgedeki tekelci konumunu kaybetmek durumunda kalırsa? Böyle olması da çok gerçekçi, çünkü çözüm çoğulcu bir siyaseti davet edecek ve PKK'nın nüfuz alanı daralacak.

Bu asimetri PKK'nın çözüm sürecini hem istemesine hem de ondan rahatsız olmasına neden oluyor. Dolayısıyla Kürt meselesinin çözümü aslında Kürtlerin kendi içlerindeki demokratikleşme sorunundan bağımsız değil gibi gözüküyor.

Yasal Uyarı: Yayınlanan köşe yazısı/haberin tüm hakları Turkuvaz Medya Grubu’na aittir. Kaynak gösterilse veya habere aktif link verilse dahi köşe yazısı/haberin tamamı ya da bir bölümü kesinlikle kullanılamaz.
Ayrıntılar için lütfen tıklayın.
X
Sitelerimizde reklam ve pazarlama faaliyetlerinin yürütülmesi amaçları ile çerezler kullanılmaktadır.

Bu çerezler, kullanıcıların tarayıcı ve cihazlarını tanımlayarak çalışır.

İnternet sitemizin düzgün çalışması, kişiselleştirilmiş reklam deneyimi, internet sitemizi optimize edebilmemiz, ziyaret tercihlerinizi hatırlayabilmemiz için veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız.

Bu çerezlere izin vermeniz halinde sizlere özel kişiselleştirilmiş reklamlar sunabilir, sayfalarımızda sizlere daha iyi reklam deneyimi yaşatabiliriz. Bunu yaparken amacımızın size daha iyi reklam bir deneyimi sunmak olduğunu ve sizlere en iyi içerikleri sunabilmek adına elimizden gelen çabayı gösterdiğimizi ve bu noktada, reklamların maliyetlerimizi karşılamak noktasında tek gelir kalemimiz olduğunu sizlere hatırlatmak isteriz.