Gerçekçi olmak

Son umut HDP'nin barajı geçmesi ve Economist'in tabiriyle 'karizmatik' liderinin siyasete ağırlığını koyması. AKP'nin büyük bir tehlike olduğuna inanan ve Türkiye'nin iyiliğini istediklerinden hiçbir kuşkumuz olmayan Batı medyası okuyucularını bu fikre inandırmak için elinden geleni yapıyor. Amacın AKP'nin başkanlık sistemine geçmesini, ülkenin diktatörlüğe doğru gidişini engellemek olduğu söyleniyor.
Ama ortada garip bir durum var: Şu anki parlamenter sistemle mukayese edildiğinde AKP hiçbir sistemde böylesine rahat olmayacak. Bugün hem parlamentoda çoğunluk, hem de sorumsuz olmasına karşın aşırı yetkili bir Cumhurbaşkanlığı makamı var. Anayasaya aykırı olmadığı sürece AKP'nin yapmak istediği herhangi bir şeyi yapmasını engellemek imkânsız… Anayasa ise o kadar delik deşik edilmiş durumda ki, her şeyi yapmayı mümkün kılabiliyor. Yani eğer bir diktatörlükten korkuluyorsa, bu sistemin hemen değişmesini istemek lazım. Öte yandan yeni bir siyasi sistemin ortaya çıkarılması kaçınılmaz olarak yeni bir anayasa ile birlikte olacak ve o anayasanın parçası olarak şekillenecek. Dolayısıyla muhtemel bir başkanlık sistemi de bu geniş çerçevenin içinde yer alacak. Sürecin pek kısa sürme ihtimali bulunmuyor… Muhtemelen en az iki yıl boyunca yeni anayasanın ve siyasi sistemin niteliklerini, dayandığı maddeleri toplum olarak tartışacağız. Kimse gizli bir anayasa yapıp bir gece vakti yürürlüğe sokmayacak… Son haline geldikten sonra da referanduma gidilecek. Bu da yeni tartışmalara ve siyasi saflaşmalara yol açacağı oranda toplumun bilgilenmesine yardımcı olacak.
Ortaya çıkacak yeni anayasanın bugünkünden çok daha demokratik olması kaçınılmaz. Dibace değişecek, insan haklarını ve haysiyetini öne çıkaran bir metin olarak şekillenecek. Kazanılmış hakların hiçbirinden geri dönüş olmayacağı gibi, Kürt meselesinin çözümünü de içeren bir hukuki zemin oluşturulacak. Söz konusu çözümün gerektirdiği düzenlemelerin Türkiye'nin bütün meselelerini daha adil bir düzleme çekeceği açık. Bunun anlamı denge ve denetleme mekanizmalarının olmadığı hiçbir başkanlık sisteminin üretilemeyeceği, sorunları çözemeyeceği ve bu tür tekliflerin toplum tarafından kabul görmeyeceğidir.
Nitekim Türkiye'de yaşanmakta olan sosyolojik dönüşümden biraz haberdarsanız, herhangi bir iktidarın diktatörlük getirebileceğini düşünmenin ne kadar saçma olduğunu da bilirsiniz. Muhafazakâr kesimin birkaç kat zenginleştiği, yeni bir kentlilik fikrinin yaygınlaştığı, eğitim ve sağlık harcamalarının sıçrama yaptığı bir Türkiye'deyiz. İfade özgürlüğünde bir geriye dönüş imkânı bulunmuyor. Bugün Ermeni soykırımından federasyona, Mustafa Kemal'den İslamiyet'e hiçbir tabu kalmadı. Muhtemel bir diktatörlüğün, bırakalım laik cemaati, AKP'nin tabanı olan muhafazakâr kesimi bile yönetmesi mümkün değil.
AKP bu gerçeğin farkında, çünkü toplumun nabzını tutmayı sürdürüyor. Nitekim bu seçimde parlamento grubunun yüzde 70'ini değiştirmeye hazırlanıyor. Gençlerin ve kadınların öne çıkması, sayılarının artması için çalışılıyor. Seçilme yaşı bu amaçla 18'e indiriliyor. AKP kamusal alanı demokratikleştirdikçe kendi tabanını da genişletti ve hala önünde gidilecek yol var. Demokratikleşme sürecinden doğrudan kazanç sağlayan bir partinin anlamsız yere bu hedeften sapması düşünülemez. Hele rakipleri demokratikleşme sürecinde kaybederlerken… O nedenle HDP barajı geçse de bir şey değişmeyecek. Eninde sonunda yeni bir anayasa yapılacak ve Türkiye kendi yapısına uygun, demokratikleşmeyi ayakta tutacak bir siyasal sisteme geçecek.