Doğru yolu ararken

Bir grup genç meslektaş, etik alanı sahipsiz bırakmamakta kararlı. Medya Derneği ve uluslar arası gazetecilik kuruluşu ICFJ ile yapılan işbirliği ardından, belirlenen etik kurallar çerçevesinde, Medya Etiği Platformu'nu (MEP) kurdular (medyaetik.net).
Fransa meclis oylaması ardından medyada beliren kimi ilkel reflekslerin nefret söylemine gelip dayandığını düşünen platform, bu söylemden kaçınmanın "5 Kolay Yolu"nu belirlemiş. Göz atmakta yarar var:
* Etnik köken eleştiri gerekçesi olmamalı: "Küstah Fransız", "Çirkin Mösyö", "Çakma Fransız"gibi ifadeler, bir insanın etnik kökenini suç kaynağı haline getirir. Bundan kaçınmanın yolu, bir halkı toptan suçlayan ifadeler yerine, söz edilen kişi kimse, direkt onun adını kullanmaktır.
* Bir halk toptan suçlanmamalı: "Ermeni iddiaları", "Ermeni yalanları" gibi ifadeler, bir etnik grubun bütün üyelerini suçlayıcı nitelik taşır.
* Etnik köken bir siyasetin kaynağı gibi gösterilmemeli: Söz konusu yasa(yı hazırlayan) Fransız milletvekili Valerie Boyer'in ailesinin Cezayirli olması, medya tarafından eleştiri gerekçesi haline getirilmiştir. Etnik kökenin bir insanın davranışlarını belirleyeceği düşüncesi, ayrımcılık içerir. Türkiye'nin tezlerine yakın çok sayıda Cezayirli olabileceği gibi uzak duranlar da bulunabilir. Valerie Boyer'in bu yasayı hazırlaması etnik kökeniyle değil, savunduğu siyasetle, üyesi olduğu partiyle ilgilidir.
* Gruplar ve ülkeler hedef haline getirilmemeli: Fransa'da bu yasayı onaylayan kişiler ve siyasetçiler olduğu gibi bu yasayı eleştiren, onaylamayan kişiler ve siyasetçiler de mevcuttur. Sanki "Fransa" isimli bir özne varmış gibi bir hava yaratılmamalı, haberde sözü edilen siyasetçiler kimlerse isimleri açıkça yazılmalıdır. Aynı özen Ermenistan'la ilgili ifadelerde de gösterilmelidir. Ermenistan'da bu yasayı onaylayanlar kadar onaylamayanlar da bulunabilir. "Ermenistan, Fransa'ya anında 'minnettarız' teşekkürü yolladı", "Ermenistan'dan teşekkür" gibi ifadeler yerine, Fransız siyasetçileri tebrik eden Ermenistanlı siyasetçiler kimse, onların isimleri kullanılmalıdır.
* Kritik soru, 'Zarar nasıl asgariye indirilir?': Evrensel medya etiği ilkesi, haberi yazmadan önce kendimize şu soruları sormamızı gerekli kılar: "Haberin, konu ettiği şahıslar açısından olası sonuçları nelerdir? Zarar nasıl asgariye indirilebilir?" Geri dönüşü olmayan zararlara yol açmamak için bu sorular akıllardan çıkartılmamalıdır.