Yılın bu dönemi, ailelerin çocukları için okul seçmeye, okula ilk başlayacak çocukları için karar vermeye çalıştıkları ve üniversite sınavlarıyla meslek belirlenmeye çalışılan zamandır. Bu ay bana yöneltilen soruların büyük kısmı, bu başlıklara yönelik olur. Bu yıl 4+4+4 olarak bilinen yasa çalışması aynı zamana gelince sorular arttı. Konuyu tartışanlar, olayın daha çok siyasi yönüyle ilgileniyor. Çocuklarla çalışan uzmanların derdi ise çocukların gelişimi. Çünkü okula başlama yaşı, okulun kendisi ve bunların sonucunda mesleğe yönelme, gelişimle ilgili. Doğru yapılmadığı zaman başarısız ve mutsuz bireylerle dolu bir ülke oluşur.
Çocuğun gelişim dönemleri 0-1, 1-3 ve 3-6 yaş olarak bölünür. 3-6 yaş arası dönem, oyun dönemi. Dolayısıyla okul dönemi beş yaşın sonunda, altı yaşın başlamasıyla gelmiş demektir. Ama biyolojik yaşın uygun olması, okula başlaması için yeterli değildir. Fiziksel, zihinsel, nörolojik ve ruhsal gelişim olarak hazır olmayan bir çocuğu okula başlatmak, onu kazanamayacağı bir yarışa geriden sokmak ve okul yaşamının en başından başarısızlığa mahkum etmektir. Bunu değerlendirmek ve çocuğu okula hazırlayabilmek için okul öncesi eğitim çok önemlidir.
Kısacası, tartışmalara çocuğun gelişimi açısından bakılırsa, sağlıklı gelişen çocuğun beş yaşını bitirip, altıncı yaşına girerken okula başlaması gerektiği ve okul öncesi eğitimin zorunlu olmasının önemi kesindir.
HER ÇOCUK İÇİN AYNI OKUL İYİ OLMAZ
Çocuğumuz için okul seçerken, çocuğun yetenekleri, gelişimi ve ruhsal durumuna dikkat edilmeli. Her çocuk için aynı okul, iyi okul olmaz. Ailelerin okul seçerken bu istekleri karşılayacak, istediği eğitim, ödev, disiplin sistemini ve öğretmen yaklaşımını göz önüne almaları gerekir. Ailenin seçtiği okul, bir süre sonra çocuk için doğru seçim olmayabilir. Okulu değiştirmek gerekebilir. Çocuğun eğitiminin kesilmemesi, ruhsal olarak örselenmemesi için okullar arası geçişin olabileceği sistemler oluşturulmalıdır.
Bu sistem, her okulun farklı derslerini de verecek şekilde kurulabilir. Ailelerin de çocuklarının farklı dersleri almalarını istemeleri doğaldır. Ama temel program aynı olmazsa, okulu değiştirmek gerektiğinde çocuk için ciddi sorunlar çıkar. Şu anda uygulanan sistemin sorunları var.
Çocuklar sınav mağduru. Yeni bir sistem, onları yeniden mağdur etmemeli. Kaç kaç bölündüğü önemli değil.
Önemli olan, doğru yaşta başlamaları, eğitim sırasında ailelerinin ve kendilerinin eğilimlerine göre farklı dersleri olsa da temel bir müfredatları olması ve ihtiyaç hissedildiğinde ya da arzu edildiğinde, başka bir okula geçme haklarının olabilmesi. Ve kız-erkek tüm çocuk ve gençlerin eğitim alabilmeleri. Ayrıca okulun eğitim kadrosuna yani öğretmen, yönetici, rehberlik sistemi, disiplin kurallarına bakmak gerekir.
MESLEK SEÇİMİ, KİMLİĞİN BİR PARÇASIDIR
Meslek seçiminde iki önemli etken var: İlki, çocuğun yeteneği, ikincisi ise o meslekte mutlu olup olamayacağıdır.
Aileler çocuklarının başarılı olmalarını istediklerinden kuşkumuz yok, ama her zaman istedikleri ve planladıkları çocuklarıyla uyuşmayabiliyor. Küçük yaşlarda eğilimler saptanmaya, çocuk ona göre desteklenmeye başlanmalıdır.
Ama bu çocuğun mesleğinin küçük yaşta belirlenmesi anlamına gelmez. Almanya'da uygulanan sistem, 10 yaşından sonra çocukları sınıflar ve sadece bazı alanlarda okumalarına izin verir. Bunun en olumsuz sonuçlarını yıllardır Almanya'da yaşayan Türk çocukları çeker. Bu öğrenciler meslek okullarına yönlendirilerek üniversite şanslarını kaybeder. Ayrıca 16 yaşında, sokaklarda boş gezen gençlerin sorunları nedeniyle de sistemi değiştirmeye çalışıyorlar. Çünkü okul sistemi içinde kalmak, çocuk için koruyucudur. Şiddet, suç, uyuşturucu gibi kavramlardan uzak tutmak için okul sisteminin içinde korumak gerekir. 12 yıl zorunlu eğitimin, başka gerekli yanlarının yanı sıra bu katkısı unutulmamalıdır.
Yaklaşık 17 yaş civarında lise bitiren ve seçtikleri ya da onlar için seçilen mesleklerde mutlu olmayarak değiştirmeye, başka işler yapmaya ya da mutsuzluğa mahkum yaşayan gençlere bakın. Meslek seçimi, kimliğin bir parçası ve olgunluk gerektirir. Yönlendirme, değerlendirme, anlatma, deneme gence meslek seçimi için yardımcı olsa da son karar onun olmalıdır. Bu olgunluğa erişme, herkes için değişse de, 18 yaş öncesi değildir, olamaz. Okul öncesi eğitime yollamakla başlayan, okula
başlama yaşını
