Japonlar'ın bir avuç toprağı var. Onun da yüzde 75'i dağlık. Sebze, meyve, tahıl yetiştirmeleri zor. Peki geleceklerini kurtarmak için ne yetiştirecekler? ÇOCUK! Örneğini National Geographic'teki bir gezi belgeselinde gördüm. Dünyanın en küçük şehri meğer Tokyo'daymış... Koca bir kenti binalarıyla, ağaçlarıyla, direkleriyle, araçlarıyla, metro ve tren hatlarıyla 'çocuk boyutunda' küçültmüşler. Adı, Kidzenia... Japon çocuklar burada eğitmenler nezaretinde bir şehrin günlük hayatını hissetmeye çalışıyorlar. Tercih edecekleri tam 91 meslek var. İsteyen; doktor olup klinikte hayat kurtarıyor, isteyen; metroda vatmanlık yapıp insanları bir yerden bir yere ulaştırmanın sorumluluğunu alıyor, kimi itfaiyeci, kimi gazeteci oluyor. Amaç, bu minyatür şehir aracılığıyla çocukları eğlendirirken eğitmek ve şimdiden sorumluluk alan bireyler haline getirmek. Çocuklar, çalıştıkları her gün için Kidzenia para birimi olan 'Kidzen' banknotlar kazanıyorlar. Bunları ister kentin bankasına yatırıp çoğaltıyorlar, ister bilgisayar oyunu, isterlerse şekerleme alıyorlar. Japonya'nın en büyük derdi, tüm teknolojik hünerine rağmen, nüfusunun yüzde 22'sini yaşlıların oluşturması. Kidzenia'yı da 'eldeki çok değerli çocuk nüfusu en rasyonel şekilde işleyen' bir fabrika olarak görüyorlar. Her şeyi küçültmeleriyle ünlü Japonlar, çocuklar için 'hayatı' bile küçültmüşler. İşte lafın burasına o çok bildik klişe yakışır: Japon yapmış abi!