Avrupa ekonomisi, Türkiye ekonomisini yakından ilgilendiriyor. İhracatımızın yarısını Avrupa ülkelerine yapıyoruz. Dolayısıyla Avrupa ekonomisindeki gelişmeleri dikkatle izlemek gerekiyor.
Peki Avrupa'nın ekonomisinde son durum nedir? Avrupa Para Birliği'ne üye 16 ülkenin devlet borçları toplamı 7 trilyon dolar tutuyor. Bu borçların 16 ülkenin milli gelirine oranı yüzde 78'i buluyor. Böyle bir borç yükünü sürdürmek biraz zor.
Nitekim borçlarını ödeyemeyerek kırılan ilk ülke Yunanistan oldu. Aldığı 143 milyar dolar tutarında desteğe rağmen Yunanistan'ın borçlarını ödemesi hâlâ pek mümkün görünmüyor. Çünkü Yunanistan, kendi emek verimliliğini yansıtmayan euro bölgesinde ekonomik kurtuluş arıyor.
Halbuki Yunanistan'ın devalüasyon yaparak döviz kazançlarını artırıp, döviz giderlerini azaltması lazım. Yani Yunanlıların daha çok üretip daha az tüketmeleri şart. Ama mevcut euro para sisteminde böyle bir olasılık zor. İşte bu nedenle önümüzdeki üç yıl içinde Yunanistan'ın borçlarının milli gelirine oranı yüzde 150'ye çıkabilir. Projeksiyonlar da zaten bu yönde yapılıyor.
Böyle bir olasılık gerçekleştiği takdirde komşumuz Yunanistan'ın ekonomik sorunlarını çözmek Türkiye için bir görev olacaktır. Peki böyle bir durumda Türkiye ne yapmalı? Aslında Türkiye hiç zaman geçirmeden önce iki ülkenin anlamsız silah alımı yarışını sona erdirmeli. Birlikte Ege'de ortak ekonomik alan yaratıp, Yunanistan'ın borçlarını ödemesi için daha fazla kazanç elde etmesini sağlamalı. O halde bu nasıl yapılacak? Türk işadamları Körfez sermayesini de yanların alıp Ege'de yoğun yatırıma girişip Yunan ekonomisinin büyümesini sağlayabilirler. Böylece Yunanistan'ın borç yükü kısa sürede istenen seviyeye inebilir.
Gelelim Avrupa'da bir başka soruna... Sıkıntılı bir dönem yasayan İrlanda, Portekiz ve İspanya'nın yanı sıra, bize daha yakın olan Macaristan ekonomisi de zor durumda. Mali krizin derinleştiği 2008'de, Avrupa'da IMF'den ilk krediyi Macaristan almıştı. Alınan 15.7 milyar dolar, Macaristan'ı kurtarmaya yetmiyor. Geçen hafta Moody's Macaristan'ın kredi notunu iki puan düşürdü. Bu not indirimi Macaristan'ın borçlarını geri ödeyememe riskini artırdı. Peki bu iki ülkenin durumunu niye anlattık? Türkiye uzun bir süredir sıcak para girişinden muzdarip. Sıcak para Türkiye ekonomisinin kaynak dağılımını bozuyor ve istihdamı olumsuz etkiliyor. İşte Türkiye, kendisine akan bu sıcak paranın bir kısmını Yunanistan ve Macaristan'a yönlendirebilir. Bu iki ülke için Türk işadamlarına sağlanacak yatırım imkânı, devletler arasında desteklenip yönlendirilirse sadece Yunanistan ve Macaristan değil, Türkiye de kurtulur. Böylece bizim ekonomi de sıcak para etkisinden kurtulup kaliteli bir büyümeye yönelebilir. Niye olmasın?