11 Eylül Saldırılarının Planlayıcısı Sahnede

WASHINGTON -Mart 2003'te Pakistan'da şafak öncesi baskında yatağından yaka paça kaldırılarak tutuklanmasının hemen sonra Halid Şeyh Muhammed, kendini yakalayanlardan iki talepte bulunmuştu: Avukat ve New York'a götürülmek. Son yedi yılını Avrupa'daki CIA'ye ait gizli hapishanelerde ve Küba'da ABD'ye ait askeri hapishanede geçiren Muhammed sonunda bu amacına ulaşacak gibi. Manhattan'da bir mahkemede yargılanacak olan Muhammed, 3.000'e yakın Amerikan vatandaşının ölümünden yargılanacak olan en üst düzey El Kaide üyesi. O yargılanırken patronu Usame Bin Ladin hala özgür dolaşıyor. Meydan okuyan, ihtiyatlı ve bağımsızlığına önem veren Muhammed asla sıradan bir El Kaide lideri özellikleri göstermedi. Birçok diğer liderin yaptığı ahlaki açıdan diğerlerine vaaz vermek gibi bir huyu yok. Ve 11 eylül saldırılarından önceki yıllarda Bin Ladin'e bağlılık yemini etmeyi reddetmişti. El Kaide liderinin 11 eylül saldırılarının yapılmaması emrini vermesi durumunda karşı çıkmayı planlıyordu. Yakalandıktan sonra 44 yaşındaki Muhammed'in yaşamı ve dünya görüşü ile ilgili ayrıntılı bir portre oluşturulmaya başlandı. Portre CIA'in gizliliği kaldırılmış belgelerinde, 11 eylül saldırılarını soruşturan meslis komisyon raporlarında ve Muhammed'in sorgularından çıkan bilgilerle derlendi. Bu bilgi ler, ayrıca Muhammed'in askeri mahkemede verdiği ifadeleri de içeriyor. Amerikan tarihinde en önemli terörizm yargılaması kendini 'çakal' olarak tanımlayan ve ABD'ye karşı sonsuz bir mücadele azmiyle dolu olan bu adamın yargılanması olacak. Birçok hükümet organına danışmanlık yapan "Küresel Cihat" adlı kitabın yazarı Jarret Brachman, "Yargılama onun için halka seslenme yeri olmayacak. Bu onun için tüm sistemi sorgulamak için bir fırsat olacak" diyor. Son olarak Muhammed'in elde ettiği böyle bir fırsat Küba'daki Guantanamo Körfezi'nde kurulan askeri mahkemeydi. Burada askeri hâkimlerin önüne çıkan Muhammed, Amerikan tarihi de dâhil olmak üzere birçok konuyla ilgili vaaz verdi. Bir tercüman yardımıyla "Savaş varsa, emin olun kurbanlar da olacak" diye konuşup 11 eylül'de ölen çocuklardan dolayı biraz vicdan azabı çektiğini belirtti. "Ben ABD'de 3 bin insanın öldürülmesinden mutlu olmadığımı söyledim. Hatta üzüldüğümü belirttim. Ben çocukları ve bebekleri öldürmeyi sevmiyorum" dedi. Ardından da "Bu dünyadaki herhangi bir savaşın dilinin neden öldürme üzerine kurulu olduğunu açıklıyor. Yani demem o ki, savaşın dili kurbanlardır" diye devam etti. Kuveyt'te büyüyen bir Pakistanlı olarak Muhammed, tecrübelerinden dolayı El Kaide'nin amaçları için önemli oldu. Çünkü Muhammed bir Amerikan üniversitesinden mühendislik diplomasına sahipti. İngilizcesi fena değildi ve Bin Ladin'in yakın çevresindekilerden çok daha derin bir Batı anlayışına sahipti. Kuveyt'te ortaokulu bitirdikten sonra Muhammed, Kuzey Karolina'daki Chowan College adlı Baptist kolejine devam etti. Okulda, İngilizcelerini ilerletmek oraya gelen birçok yabancı öğrenci ile tanıştı. Buradan sonra Kuzey Karolina Greensboro'daki Ziraat Okulu'na devam etti. Burayı 1986 yılında bitirerek makine mühendisliği diplomasını elde etti. Mezun olduktan kısa bir süre sonra, CIA'nın Ruslara karşı savaşmaları için milyonlarca dolar verdiği mücahitlere katılmak için Pakistan ve Afganistan'a gitti. Ondan sonraki on sene Batılı hedeflere düzinelerce saldırı gerçekleştirdi. 2007 yılındaki askeri mahkemedeki duruşmasında eski başkanlardan Bill Clinton ile Papa John Paul II'ye yönelik suikast girişimleriyle 1993 yılındaki Dünya Ticaret Merkezi'ne yönelik saldırılarla ilişkili olduğuna dair komplo teorilerinden bahsetti. Bir çok terörizm uzmanının 11 eylül saldırılarını planlamadaki rolünü kabul ettiği Muhammed, mahkemede bir çok saldırıdaki rolünü abartmaktan da geri durmadı. 1990'ların ortalarında 12 Amerikan yolcu uçağını havada uçurmayı planlamasından sonra Amerikalı anti-terör uzmanları Muhammed'in küresel cihat üzerindeki rolünü kavramaya başladı. Bojinka olarak bilinen bu planı yeğeni ve 1993'teki Dünya Ticaret Merkezi bombacısı Remzi Yusuf'la beraber Filipinler'in başkenti Manila'da düşündü. 11 eylül komisyon raporu ve gizliliği kaldırılan CIA raporlarına göre uçakları sivil hedeflere karşı kullanma fikrini ilk kez burada düşündü. 1996'da Muhammed Afganistan'a giderek Ladin'e kendi fikrini ona sundu. Fikri 10 uçağı kaçırıp her biriyle ABD'de farklı sivil hedeflere saldırmaktı. Kendiside saldırıda kullanılmayacak tek uçakta olacaktı. Uçak yere indikten sonra ortaya çıkacak ve ABD'nin İsrail politikasını lanetleyecekti. Ladin bu düşünceyi pratik olmadığı için geri çevirdi ancak üç yıl sonra fikrini değiştirdi ve Muhammed'i Kandahar'a çağırdı. ABD hakkında çok bahsettiği tecrübesine rağmen Muhammed ABD'nin 11 eylül'e tepkisini yanlış hesapladığını daha sonra itiraf etti. ABD'nin Afganistan'a askeri bir saldırı düzenleyeceğini tahmin etmediğini ve Güney Asya ile Ortadoğu'da aralıksız bir el Kaide liderlerini hedef alan sürekli bir av beklemediğini söyledi. 13 kasım'da ABD başsavcısı Muhammed'in diğer dört 11 eylül sanığıyla beraber ikiz kulelerin enkazından sadece biraz ötedeki Manhattan Federal Mahkemesi'nde yargılanacağını açıklamasına kadar geleceğinin ne olacağı belli değildi. Savunma avukatları mahkemesinin başka bir yerde olması için hala başvurabilirler. Eylül 2006'da CIA'nın denizaşırı ülkelerdeki gizli hapishanelerinde bulunan diğer zanlılarla birlikte Muhammed Guantanamo Körfezi'ndeki askeri hapishaneye nakledildi. ABD onu El Kaide'nin en başarılı operasyonu olan 11 eylül ile ilgili olarak yargılamaya hazırlanırken Muhammed, hala terörist grup içinde dışlanmış biri. Bin Ladin veya onun yardımcısı Eyman el Zevahiri tarafından kamuoyu önünde de ismi pek seyrek anılıyor. Bazı terör uzmanları Muhammed'in bazı terörist liderler tarafından tamamen benimsenmek için hala fazla seküler ve pratik olarak görüldüğünü düşünüyor. Terör uzmanlarından Brachman, "Diğer terör liderleri oturup konuşurken Halid Şeyh Muhammed işi gerçekten yaptı. İşte onu bu kadar farklı ve tehlikeli kılan şey" diyor.