Kenya'da Ormanın Asıl Sakinleri Yerlerinden Ediliyor

MARASHONI, Kenya - Kenya'daki son arı avcılarının kaderi pamuk ipliğine bağlı. Çok eski zamanlardan beri, Ogiek kabilesi Kenya ormanlarının geleneksel sakinleri olmuşlardır. Ceylanı ev yapımı oklarla vurur, yapraklardan ilaç yapar ve bal yapmak için arı yakalarlar. Modern yaşam karşısında verdikleri mücadele devam ediyor. Çoğu kez zulüm gördüler, ormanlarından atıldılar ve "çulsuz" anlamına gelen "dorobo" denilerek aşağılandılar. Ama bir şekilde hayatta kalmayı başarıyorlar. Doğu Afrika'nın son hakiki avcıları ve toplayıcıları olan Ogiek kabilesi tarihlerinin en ağır sınavından geçiyorlar. Kenya hükümeti, Ogiek'lerin anavatanı olan ve ülkenin en önemli su kaynaklarından Mau Ormanı'nın yasal ya da yasadışı binlerce sakinini ormandan atmaya hazırlanıyor. Peki, geriye kalan birkaç bin Ogiek'e bir şans daha verilecek mi yoksa zorla kovulacaklar mı? Yıllarca korumaya çalıştıkları ormandan atılma ihtimalleri karşısında şok olduğu belli olan Ogiek liderlerinden Daniel M. Kobei, "Obama ve adamlarına söyleyin, bize yardım etsinler" diye yalvardı ve "Özel olmayabiliriz ama orman bizim evimiz" dedi. Mau Ormanı şüphesiz çok önemli. Batı Kenya'daki büyüleyici güzellikteki bu gür orman (daha doğrusu eskiden öyleydi), sis ve yağmuru tutarak Nil Nehri de dâhil bölgedeki onlarca nehri ve gölü besliyordu. Ancak kötü yerleşim planları yüzünden, ki bunlar genelde hükümetin yandaşlarına ormanı öbek öbek dağıtmasından ibaretti, son 15 yıl içinde ağaçların yüzde 25'i yok oldu. Şu anda ormanın büyük bir bölümü çayırdan oluşuyor. Ogiek halkı ceylan ve arı sayısının azaldığını söylüyor. Kiswahili dilinde "mahvolmuş" anlamına gelen "haribika" kelimesi ağızlarından düşmüyor. Bilim adamları çevreye verilen zararın ani sellere, mikro-iklim değişikliklerine, toprak erozyonuna ve göllerin kurumasına neden olduğunu söylüyor. Batı Afrika'nın bu yaz son yılların en şiddetli kuraklıklarından biriyle karşılaşması, durumun vahametini acı bir şekilde gözler önüne serdi. Kenya'nın başkenti Nairobi'de haftalarca musluklardan su akmadı. Kenya hidroelektrik santrallerinden bol miktarda elektrik sağladığı için, su kesintisi elektrik kesintilerine de neden oldu. Kenyalılar suç olayları ve işsizliğin son günlerde artmasında bunun da etkili olduğunu düşünüyor. Kenya hükümeti birdenbire harekete geçerek detaylı çevre raporları hazırladı ve su kaynaklarının tekrar dolması için milyonlarca ağaç dikeceğini, bu yüzden de Mau Ormanı'nda yaşayanları evlerinden çıkarmaları gerektiğini açıkladı. Ama aniden ormanın koruyucusu kesilmeleri de şüphe uyandırdı. Ogiekler, yolsuzluklarıyla ünlü Kenyalı siyasetçilerini asıl harekete geçirenin başka bir "yeşil" olup olmadığını merak ediyor. Ogiek lideri Towett Kimaiyo, "Hükümet bu ormanı para için istiyor, korumak için değil. Bundan bir tek keresteciler yararlanacak" dedi. Kereste şirketleri Mau Ormanını yok etmeye devam ediyor, koca ağaçları devirip bunlardan kapı ya da kontrplak yaparak yurtdışına ihraç ediyor. Yerel hükümet temsilcisi Julius Kavita kendisine neler olup bittiği sorulduğunda, "Bu konu hakkında konuşmak istemiyorum" dedi. Kavita, meselenin "karışık" olduğunu söyleyerek daha fazla yorum yapmadı. Ancak Kenya'daki çevre örgütleri kereste şirketlerinde olduğu gibi mandıraların, çay ekim bahçelerinin ve Kenya ekonomisini besleyen diğer sektörlerin güçlü siyasetçilerin ellerinde bulunduğunu iddia ediyor. Marashoni yakınlarındaki bir Ogiek köyünden bir çocuk, "Bir soru sormak istiyorum. Hükümet bizi buradan çıkaracak mı, çıkarmayacak mı?" diyor.