Soğuma Hareketleri Ne Zaman Gerekli?

Egzersiz yaptıktan sonra soğuma hareketlerinin önemi, egzersiz sektöründe kutsal kabul edilir. Bu kural fizyoloji kitaplarında vardır; kişisel eğitmenler genellikle bunda ısrar ederler; fitness dergileri size bunu yapmanız gerektiğini söyler; spor salonlarında bazı fitness aletlerinin üzerinde otomatik olarak bu seçenek bulunur. Teksas Austin Üniversitesi'nden egzersiz fizyolojisti Hirofumi Tanaka, bu tavsiyenin hiçbir bilimsel dayanağı olmadığını, soğumanın "araştırılmamış bir konu" olduğunu söylüyor. Soğuma hareketlerinin ne olması gerektiği bile tam olarak açık değil. Bazıları birkaç dakika yürümeniz gerektiğini söylüyor. Diğerleri çok yavaş olmak kaydıyla 5 ila 10 dakikayı bazı hareketler yaparak geçirmenizi söylüyor. Bazıları da soğumanın esneme hareketleri içermesi gerektiğini söylüyor. Soğuma hareketlerinin neye yaradığı bile belli değil. Bazıları kasların ağrısını hafiflettiğini söylüyor. Bazılarıysa kasların kasılmasını önlediğini ya da kalp üzerindeki basıncı azalttığını söylüyor. Egzersiz araştırmacılarının üzerinde anlaşma sağladığı tek bir nokta, yoğun bir egzersiz sonrası çalışmayı aniden kesmenin riskli olduğu. Çok ağır çalıştığınız zaman, bacaklarınızdaki kan damarları bacaklara ve ayaklara daha fazla kan göndermek için genişler. Ve kalbiniz daha fazla kan pompalar. Eğer aniden durursanız, kalbiniz yavaşlar, kanınız bacaklarınızda ve ayaklarınızda toplanır, başınız döner ve hatta bayılabilirsiniz bile. Connecticut Hartford Hastanesi'nde egzersiz araştırmacısı kardiyolog ve maraton koşucusu Dr. Paul Thompson, iyi atletlerin riske daha açık olduklarını belirtiyor. Thompson, "Eğer çok iyi bir atletseniz, nabzınız zaten düşük olur ve egzersiz ile daha da hızlı düşer" diyor. Wisconsin-La Crosse Ünivesitesi'nde egzersiz fizyolojisti Carl Foster, bu etkinin, kalp hastalığı olan birisi için zararlı olabileceğini söylüyor. Çünkü kalbe giden kan damarları hali hazırda darlaşmıştır ve kanın içeri girmesini zorlaştırır. Ancak ortalama bir atlet için bu önemli mi? Dr. Thompson "Muhtemelen çok önemli değil" diyor. Zaten birçok insan çalışmaları bittikten sonra kaskatı kalmıyor. Soyunma odasına, evlerine ya da arabalarına kadar yürüyor ve soğuma hareketleri yapmadan soğumanın avantajlarından faydalanıyor. Soğuma fikri çok popüler ama yanlış olduğu ispatlanan bir teoriye dayanıyor. Kaslar egzersizden sonra laktik asit birikmesinden dolayı ağrımaya başlar. Aslında bu bir yakıt. Egzersizin normal bir parçası ve kasların ağrımasıyla hiçbir alakası yok. Ancak laktik asit teorisi, çalışmanızın yoğunluğunu yavaşça azaltarak, laktik aside de yavaşça dağılma şansı verebileceğiniz fikrini yerleştiriyor. Dr. Tanaka bisikletçiler üzerinde yapılan bir çalışmanın, ağır egzersiz sonrasında soğuma yapılmamasının daha iyi olduğunu ortaya çıkardığını söyledi. Bisikletçiler tamamen durunca laktik asit bir kas yakıtı olan glikojene çevriliyor; soğuma yapıldığında ise kaslar için yakıt olarak kullanılmadan ziyan oluyor. Dr. Tanaka kasların ağrısı konusunda ise soğuma hareketlerinin bu ağrıyı yatıştırmayacağını söylüyor. Peki ya kasların gerilmesi? Dr. Foster, "Soğuma hareketlerinin yararlı olduğu fikrini destekleyecek veri yok" diyor. Dr. Thompson, çok ağır bir tempoda egzersiz yaptığı zamanlarda, çalışması bittiğinde, başının dönmesini engellemek için hafif tempo koştuğunu söylüyor. Tanaka'ya gelince o hiçbir şekilde soğuma hareketleri yapmıyor. Antrenmanı bittikten sonra durmanın dışında hiçbir şey yapmaya gerek duymadığını söylüyor.