Wall Street Kötü Yılda İyi Kazandı

Washington, Wall Street'ın maaş ve prim ödemelerini sınırlandırmakta zorlanıyor. Bankacıların mali kriz sırasında firmalarının hisse değerleri düştükten sonra aldıkları hisse senedi teberruları ve opsiyonlarından oldukça yüklü kazanç elde etmeleri bekleniyor. Bankalar geçen yıl, uzun süreli performanslarını olumlu yönde etkilemesi için milletvekillerinin de destek verdiği bir taktikle nakit ödemeleri azaltıp yöneticilere verilen hisse senedi ve opsiyonları arttırdı. Hükümetin yardım paketindeki milyarlarca dolarla mali sistem birkaç ay içinde düzelmeye başladı ve hisse senetleri değer kazanmaya başladı. Wall Street'in geçen yıl çalışanlarına verdiği cüzi olarak görünen ikramiyeleri gelmiş geçmiş en kârlılardan bir olacak gibi görünüyor. Bankalar geçen yıl ödemelerini daha çok hisse senedi üzerinden yapma eğilimine girdi. Daha sonra şubat ayında ABD Kongresi, mali destek verilerek kurtarılan yatırım bankalarının dağıtacağı kâr paylarının tümünün hisse senedi olarak ödenmesini talep etti. Geçen ay, ABD Hazine Bakanlığı bazı finans yöneticilerinin maaşlarının da hisse senetleri ile ödenmesini önerdi. Sonuç Wall Street çalışanlarının aldıkları para hiç olmadığı kadar risk altındaydı. Bazı uzmanlar, hükümetin mali sistemi desteklemesinden ve düşük seviyede olan hisse senetlerinden dolayı çalışanların aldığı riskin azaldığını söylüyor. Dahası, uzmanlar JPMorgan, American Express ve Capital One gibi şirketlerin geçen yıl kâr paylarının yükselmekten başka bir seçeneğini kalmadığı en dip noktaya düştüğü zaman bu senetleri ve opsiyonları verdiğini belirtiyorlar. Örneğin Goldman Sachs bankası, geçen yıl neredeyse bütün kar payı ödemelerini keskin bir şekilde kesti ama bazı yöneticilere normalde aldıklarından daha fazla opsiyon verdi. Banka, hisse senetlerinin 78 dolar olduğu aralık ayında yönetim kurulu danışmanına 104 bin 868 hisse senedi opsiyonu ve 14 bin 117 hisse senedi verdi. Şimdi bankanın hisseleri iki katından daha fazla değerlenmiş durumda. California Redwood Shores'ta bulunan yönetici tazminatlarını araştırma şirketi Equilar'a göre Goldman Sachs danışmana verilen ikramiyenin değeri yaklaşık olarak 12 milyon dolar oldu. Ve bu yönetici ikramiyelerinin geçen yıl oldukça değer kazandığı Wall Street çalışanlarından sadece biri. New York savcılığına göre Goldman'ın ikramiye sepetinin toplam değeri geçen yıl 4 milyar 820 milyon dolardı. Bu miktarın yarısı hisse senedi olarak ödendi. Goldman'ın ikramiye sepetinin şimdiki değeri ise 7 milyar 800 milyon dolar. JPMorgan Chase'de ise çalışanların aldıkları ikramiyenin değeri geçen yıldan bu yana en az 3 milyar dolar arttı. Bir ticari yayın olan CompansationStandards. com'un başkanı Jesse M. Brill, "İnsanlar, ikramiyelerin hisse senetleri ile ödendiği geçen yıldan bu yana kazançların miktarına bakmalılar" diyor. Wall Street eskiden beri kar payları için nakit artı hisse senedinden oluşan bir karışımı kullanırdı. Ancak mali krizden önce nakit paraya giderek daha fazla verilen önem yöneticiler için şirketleri çökse de zengin bir biçimde yürüyüp gitme anlamına geliyordu. Bu anlayış, Wall Street ve Washington'daki birçok kişiyi ikramiyeler konusunda uzun dönem performansı desteklemek amacıyla kısa vadeli ödemeler yerine uzun vadeli hisse senedine ağırlık vermeye itti. Hazine Bakanlığı'nın özel ödemeler birimi yetkililerinden Kenneth R. Feinberg, Wall Street'de nakde çok fazla ağırlık verildiğini söylüyor. Uzmanlar, hükümetin sektöre yaptığı mali destek yüzünden hisse senetleriyle yapılan ödemeler ve risk-alma hakkındaki normal teorilerin bugün için geçerli olmayabileceğini söylüyor. Ayrıca, özellikle de daha hisse senetlerinde iyileşme görülmeyen Citigroup ve Bank of America gibi birçok bankanın küçülmekten çok ekonomik olarak büyüme eğilimi gösterdiğini belirtiyorlar. Delaware Üniversitesi'nde şirket yönetimi profesörü olan Charles M. Elson, "İnsanların çoğu nakit ödemelere odaklanmış durumda. Hisse senetlerini ihmal ediyorlar" diyor. Elbette birçok finans çalışanı, yüksek ücretlerine yönelik eleştirilere rağmen kendi ikramiyelerini bir armağan olarak görmüyor. Ve bazı uzmanlar, Wall Street'de son yıllardaki hisse senedi piyasasındaki kayıpları işaret ediyor. Danışmanlık firması Watson Wyatt'ın mali müşavirlerinden Ira T. Kay, "Kimse yöneticilere sempati duymuyor. Ancak bu yöneticilerin hissedarlarının acılarını hissetmediğini söylemek doğru değil" diyor.