Sinema Savaşlarında Yeni Cephe: 3-D Gözlükler

Üç boyutlu "Avatar" filminde mavi tenli Na'viler izleyicilerin üzerine okları atarken, bir başka savaş da sinema salonunda efektlerin üç boyutlu izlenebilmesi için takılması gereken tuhaf görünüşlü gözlükler üzerine veriliyor. Üç farklı teknoloji kullanan dört şirket birbiriyle savaşıyor. Teknolojilerin her biri 1950'lerin ilk ticari 3 boyutlu filmi sayılan "Bwana Devil"i seyretmek için takılan kâğıt gözlüklerden daha gelişmiş ama hepsi aynı genel prensip ile çalışıyor. Her göz filmin birbirine benzer fakat ayrı bir karesini görüyor. Beyin onları bir araya getiriyor ve derinlik algılamasını sağlıyor. Pazarın lideri RealD tarafından üretilen yaklaşık dört milyon gözlük "Avatar"ın ABD'deki açılışının yapıldığı hafta sonu kullanıldı. RealD'nin gözlüklerinde polarize lensler kullanılıyor ve her biri 65 sente mal oluyor. Bir başka üretici MasterImage şirketi ise 3-D'ye benzer bir teknoloji kullanıyor. Sinema salonu ses sistemlerinin arkasındaki firma Dolby Laboratuarları, kırmızı, yeşil ve mavinin farklı frekanslarını filtre eden gözlükler yapıyor. Her biri 28 dolara mal oluyor. Üçüncü firma XpanD ise her bir gözün filmin uygun karesini görmesi için açılıp kapanan pilli LCD gözlükler kullanıyor. Bunların maliyeti neredeyse 50 doları buluyor. Her firma tür gözlük farklı dijital projeksiyon sistemleri kullanan sinema salonlarında işe yaramadığı için firmalar henüz emekleme dönemindeki 3-D film sektöründe üstünlük kurmak için mücadele veriyorlar. "Avatar"ın yönetmeni James Cameron, çoğunlukla ana pazarlama aracı olarak kullanılıyor. RealdD şirketi yetkilileri üretimleri olan sistemi kullanan 5 bin sinema ekranının bulunduğunu söylüyorlar. RealD ayrıca Cameron'un kendi gözlüklerini seçtiğini de ekliyor. Ancak James Cameron ve eşi filmin Japonya'daki galasında dünya çapında 2 bin ekranla çalışan XpanD gözlükleri takarken görüntülendiler. Dolby, gözlüklerinin 2 bin 200 ekranda çalıştığını söylüyor ama Cameron'la herhangi bir ilgileri bulunmuyor. Sinemaseverlerin hangi gözlüğü taktığı çok önemli bir konu. Sinema sahipleri, 3-D teknolojisinin sinemaseverleri evlerindeki yeni, yüksek çözünürlüklü büyük ekran televizyonlarının başından uzaklaştırarak tekrar sinema salonlarına çekeceğine ikna olmuş durumdalar. XpanD'nin CEO'su Maria Costeira, "İlerde 3-D filmleri uçaklarda da seyredeceğiz" diye konuşuyor. Gözlük savaşlarının evlere doğru kayıp büyüme ihtimali var çünkü televizyon üreticileri de satışları arttırabilmek için 3-D'ye yöneliyorlar. Pazarlama çabalarına rağmen, iş 3-D sistemini seçmeye gelince, birçok sinema salonu sahibi tek bir faktöre dayanarak seçim yapıyor: Film sektöründe olmak kadar temizleme işinde de olmak istiyorlar mı? Pahalı Dolby ve XpanD gözlükleri, çöp olmayıp her kullanımdan sonra bulaşık makinesinde temizlenebiliyor. Her iki firma da sinema salonu sahiplerine gözlükleri endüstriyel bir makinede temizlemeleri uyarısında bulunuyor. Gözlüklerin temiz olduğunu garanti edebilmek için XpanD sinemalara tek kullanımlık temizlik kâğıtları sunuyor. RealD şirketi, tek kullanımlık gözlükleri ile ilgili olarak hijyen endişelerine karşı önlem aldı. Şimdi sinema salonu sahipleri kullanılan gözlükleri, temizlenip, tamir edilerek diğer sinema salonlarına dağıtılmak üzere tekrar paketlenmeleri için RealD şirketine iade etmeleri için teşvik ediliyor. Tüm bu gelişmelere karşın en önemli soru henüz cevapsız kalıyor: 3-D'de herhangi bir sistem bir diğerinden daha iyi bir görüntü yaratabilir mi? Merkezi Hol lywood'da yer alan lüks sinema salonu zinciri ArcLigh Cinemas'ın tasarım, inşaat ve tesis direktörü Joe Miraglia, "Müşterilerin belirgin bir fark görebileceğini sanmıyorum" diye konuşuyor.