Çin'in Dijital Seddi'nde Gedikler Var

Çin Seddi'nin Moğol istilacıları durduramaması gibi, Çin vatandaşları da kendilerini kısıtlamak için getirilen karmaşık internet sansür sistemlerini aşmanın yollarını buluyor. Çinliler devletin internet filtresinden kaçmak ve Çin devletinin tehlikeli gördüğü sınırsız internete kavuşmak için çeşitli yöntemler kullanıyor. YouTube, Facebook, ve eğer Çin'den çıkma tehdidini gerçekleştirirse Google.cn gibi siteler, sınırsız interneti oluşturuyor. Tam olarak kaç Çinli'nin dijital itaatsizlik eylemlerine karıştığını söyleyebilmek zor. Ama Çinli üniversite öğrencileri ve dünyanın değişik yerlerindeki eylemciler, bu sayının arttığını söylüyor. Hükümetin Pekin Olimpiyatları sırasında ve geçen yıl komünist rejimin 60'ıncı kuruluş yıldönümünde interneti "temizleme" çabalarını artırmasından beri bu böyle. Çin hükümeti bu temizliğin bir parçası olarak porno sitelerine, bloglara, çevrimiçi video sitelerine, Facebook ve Twitter'a erişimi engelledi. Devletin internet filtresini aşma yollarına başvuran Çinlilerin sayısı az. Ama onların bunu kolayca yapmaları, ülkelerin bundan sadece birkaç yıl önce mümkün olan katı sansürü uygulamakta artık nasıl zorlandığını gösteriyor. Sadece bir medya çalışanı olduğunu belirten mühendislik mezunu Jason Ng her sabah 8.30'da kalkıp, "fanqiang" yani "duvarı aşma" yöntemiyle açık bir küresel ağda sanal seyahate çıkıyor. Ng yurtdışındaki bir bilgisayara proxy sunucusu denilen, kendi kurduğu bir linkle bağlanıyor. Diğer arkadaşlarıyla paylaştığı bu sistemin aylık maliyeti 15 renminbi, yani yaklaşık 2 dolar. Sınırsız internete giren Ng, blogu üzerinde çalışıyor ve "bilgiye kavuşma gününe resmen başlamak" için Google Reader ile Twitter üzerinden haberleri kontrol ediyor. Bu tür faaliyetlere girişen Çinliler, devletin kendilerine karşı nadiren sertleştiğini söylüyor. Devlet daha çok, internette yasak konularla ilgili bilgi yayınlayan tanınmış muhaliflerin peşine düşüyor. Sonuçta üniversite öğrencileri, insan hakları savunucuları, blog yazarları, gazeteciler ve hatta Çin'deki çokuluslu şirketler, Çin'in koyduğu internet kısıtlamalarını aşmaya yarayan yöntemleri kullanıyor. Çünkü küresel çevrimiçi topluma katılmanın tek yolunun bu olduğunu düşünüyorlar. Çin'de iyi bilinen bir blog yazarı ve aktivist olan Isaac Mao, sevilen Batılı web sitelerinin kapatılmasıyla birlikte, engellenen sitelere erişmek isteyenlerin sayısının arttığını söylüyor. Bu dijital muhalifler, yasak içeriğe ulaşmak için haber ve taktik alışverişi yapmak amacıyla küçük toplantılar ve ağlar organize etmeye başladı. Mao, "İnsanlar düzenli olarak ziyaret ettikleri sitelere erişimi engelleyen devlete karşı kin duymaya başlıyor" diyor. İnternet üzerindeki kontrolünü artıran devlet, dijital kuşatmayı yarmak için kullanılan kanalların bazılarını kapatma çabasını da yoğunlaştırdı. Bunun sonucu ise, Çin hükümetiyle internette özgürlük için mücadele eden küresel bir destek kuvveti arasında yaşanan bir kedi fare oyunu. Kaliforniya Sunnyvale'de yeni kurulan AnchorFree şirketi, reklam geliriyle ayakta duran bedava bir yazılım sağlayıp para kazanıyor. Hotspot Shield adlı bu yazılım, internet kullanıcılarının verilerini şifreleyip kimliklerini gizleyerek, dünyanın değişik yerlerindeki yaklaşık 7,5 milyon insanı özel bir tünelden internete sokuyor. Fakat Çin hükümeti geçtiğimiz yaz, Çin vatandaşlarının bu yazılımı yükleyememesi için AnchorFree web sitesini bloke etti. Yazılımın kullanıcıları hemen kendilerindeki kopyaları arkadaşlarına göndermeye ve yazılımın bulunabileceği diğer sitelere link vermeye başladı. AnchorFree'nin kurucusu David Gorodyansky, o tarihten beri yazılımın Çin'deki kullanıcı sayısının iki kat arttığını söylüyor. İnternette daha geniş özgürlükler uğruna Büyük Birader'e karşı sürekli mücadele veren insanlar, bürokratik müdahalelere rağmen avantajın kendilerinde olduğunu söylüyorlar. Kuzey Karolayna'da oturan bilgisayar programcısı Bill Xia, "İnternetin yapısı işimizi kolaylaştırıyor" diyor. Xia'nın yazılımları DynaWeb ve FreeGate yasaklı sitelere girmek isteyen yüzbinlerce Çinli tarafından her gün kullanılıyor. Xia, "İnternetin çıkış noktası açık ağlardır. Herkes veri gönderip alabilir. İnterneti tümden kapatmadıkları sürece avantaj bizde" diyor.