Daralan Deniz Ticareti Nakliyecileri Vurdu

İskoçya'nın Loch Striven limanından Güneydoğu Asya'daki Malakka Boğazı'na kadar birçok yerde, dünyanın imalat sanayi üretimini taşıyan konteynırların onda biri atıl duruyor. Çoğunun denize açılması için gereken siparişler bir süre daha gelmeyecek. Geçen yıl çöken küresel ticaret, gelişmekte olan ülkelerden gelen talep sayesinde toparlanmaya başlasa da, fazla sayıda yeni konteynır gemisinin dünya ticaret filosuna katılması sektörün düzelmesini engelliyor. Nakliye şirketleri arasında Alman Hapag-Lyoyd ve Danimarkalı grup A.P.Moller-Maersk, en çok zarar görenler arasında. Analizcilere göre, büyük bankalar nasıl yüksek faizli ipotek krizi yüzünden zarar gördüyse, bu şirketler de şimdi, daha önceki canlanma sırasında aşırı büyümenin bedelini ödüyor. Denizaşırı nakliyecilere danışmanlık hizmeti veren Londra merkezli Drewry Shipping Consultants, tamamı Asyalı veya Avrupalı 20 veya daha fazla taşıyıcı firmanın 2009 yılında 20 milyar dolar zarara uğradığını hesapladı. European Liner Affairs Association isimli Avrupalı taşıyıcı şirketler birliğinin üst düzey yöneticisi Chris Bourne, "Konteynır endüstrisinin doğduğu 1960'lı yıllardan bu yana yaşanan en kötü durum" diye ekledi. Nakliye şirketleri uzun süredir kendilerine ekonomik ve ticari değişimlere ve jeopolitik akımlara göre çekidüzen veriyor. 1970'lerdeki petrol şoku ve Süveyş Kanalı'nın yeniden açılmasıyla Güney Afrika'dan dolaşan süper tankerlere olan talebin azalması, onları sarstı. 1980'lerdeki ekonomik krizle yavaşlayan sektörün düzelmesi on yıl aldı. Şimdiki kriz sadece gemicilik şirketlerini değil, özellikle Avrupa'daki liman ve tersaneler üzerinde de bir baskı oluşturuyor. Küresel gemicilik endüstrisinde araştırma ve danışmanlık hizmeti veren IHS Global Insight'a göre, yük konteynırları taşıyan nakliye şirketleri dünya çapında doğrudan veya dolaylı olarak 13,5 milyon kişiye iş sağlıyor. Geçenlerde Almanya'yı geçerek dünyanın en büyük ihracatçısı olan Çin, aralık ayında bir yıl öncesine göre ihracatın yüzde 17,7, ithalatın ise yüzde 55,9'a arttığını açıkladı. Diğer gelişmekte olan ülkelerde, yapı projelerinde kullanılmak üzere özellikle de çimento ve çelik gibi malzemelerde güçlü bir talep artışı gözlemleniyor. Çoğu analiste göre, konteynır trafiği muhtemelen 2012 veya daha sonrasına kadar, kriz öncesi seviyesine dönemeyecek. Drewry Shipping, geçen yılki yüzde 10,3 olarak hesaplanan dünya ticaret hacmindeki düşüşün ardından, bu yıl yüzde 2,4'lük bir artış bekliyor. "Talep tarafında bir güçlenme var. Çin'de de devam eden bir büyüme görüyoruz" diyen Hong Kong'taki dökme yük nakliye şirketi KC Maritime'ın Başkanı Vikrant S.Bhatia ekliyor, "Sorunu arz tarafında görüyoruz." Bazı yeni gemi alımları, kaparo ücretini kaybetmek pahasına ertelendi. Fransa'nın CMA CGM isimli büyük nakliye şirketi, Güney Kore'de gemi inşa eden şirketlere verdiği siparişleri iptal veya ertelemeyi konuştuğunu açıkladı. Alphaliner'a göre, sektörün zayıf haline rağmen, gemi inşa eden şirketlerin bu yıl 371, 2012 yılında ise 127 adet konteynır gemi teslimatı yapması bekleniyor. 2010 yılında konteynır filosunun yüzde 14 ve önümüzdeki yıl yaklaşık yüzde 10 artacak olması, daha çok geminin yük için yarışacağı anlamına geliyor.