Hindistan ve Pakistan

Hindistan ve Pakistan arasında 2008'deki Mumbai saldırılarından bu yana yapılan ilk görüşmeler, maalesef düşük beklentileri haklı çıkardı. Hindistan Dışişleri Bakanı Nirupama Rao, 25 Şubat'taki görüşme sonrası sadece Pakistanlı mevkidaşı Selman Beşir ile "teması kesmeme" konusunda anlaştığını söyledi. Başka görüşmeler için henüz bir beklenti yok. Bu yeterli değil. Hindistan Başbakanı Manmohan Singh, Mumbai saldırılarından sonra Pakistan'a yönelik tepkisini övgüyü hak edecek biçimde frenledi. Ancak durum, sadece onun sağduyusu ile sürdürülemeyecek kadar tehlikeli. Her iki ülkenin de güvenliği için, güven ortamını kuracak sürekli diyalog ve samimi ortak çaba gerekiyor. İki ülkenin konuşacağı çok konu var. Terörizm, nükleer yarış, Keşmir sorunu ve iki ülkenin Afganistan'da giriştiği gereksiz nüfuz mücadelesi, başlıca konular. 25 şubat'taki görüşme, ilerleme sağlamanın zorluğunu gösterdi. Hindistan sadece Pakistan'ın Keşmirli aşırı gruplara verdiği desteğe odaklanıyor. Bu gruplar, Hindistan'ı Müslümanların çoğunlukta olduğu Keşmir'den çıkarmak için savaşıyor. Bu militanları engellemesi gereken Pakistan, öncelikle Keşmir'in geleceğinin tartışılacağı daha kapsamlı bir diyalogdan yana. İki ülke de Afganistan'ın tartışılması gerektiğini düşünmüyor. Düşünmeliler. Pakistan istihbaratının Hindistan'a karşı önlem olarak desteklediği Afgan Talibanı, Afganistan'da ABD ve NATO ile savaşıyor. Pakistan Talibanı ise, Pakistan devletini yıkmaya çalışıyor. Leşker-i Tayyibe örgütü, Mumbai saldırıları ile Hindistan hedeflerine yönelik bir dizi saldırıdan sorumlu tutuldu. Pakistan istihbaratı, Keşmir'deki Hindistan yönetimiyle savaşan bu örgütün kurulmasına yardım etmişti. İki ülke, 3 yıl süren gizli görüşmelerin ardından 2007 yılında Keşmir'in askerden arındırılarak özerk hale getirilmesi konusunda anlaşmaya yaklaştı. Pakistan Cumhurbaşkanı Pervez Müşerref'in 2008'deki istifasıyla bu süreç sona erdi. Yeni bir girişim başlatılmalı. Ayrıca iki ülke Keşmir'deki askeri faaliyetlerine dair bilgi paylaşımı yapmalı. Ticari ve insani ilişkiler geliştirilmeli. Su ve çevre konularını ele almak da ortak bir zemin yaratabilir.