Vurmadan Önce Düşünün: Arılar Yüzünüzü Hatırlayabilir

Bir insan beyninde 100 milyar sinir hücresi varken bir bal arısının beyninde bir milyon sinir hücresi vardır. Ancak araştırmacılar arıların yüzleri tanıdıklarını ve hatta bunu bizim yöntemimizle yaptıklarını söylüyor. Bir grup araştırmacının Experimental Biology (Deneysel Biyoloji) dergisinin geçtiğimiz sayısında çıkan yazısına göre, hem arılar hem de insanlar yapısal işlem adı verilen tekniği kullanıyorlar. Bu teknikte gözler, yüzü tanınabilir bir forma sokmak için kulaklar, burun ve ağız gibi parçaları bir araya getiriyorlar. F r a n s a 'd a k i To u l o u s e Üniversitesi'nden Nöro Biyoloji Profesörü ve araştırmanın yazarlarından Martin Giurfa, "Bir tür yapıştırma tekniği bu" diyor. İnsanların Çin'de bir tapınak ile İsviçre'de bir dağ evinin konut olduğunu bileşenlerine bakarak anladığını söyleyen Giurfa, "Kenarda iki dikey çizgi görüyoruz. Üstünde de bir çatı. Böylece bunun bir ev olduğu sonucuna varıyoruz" diyor. Araştırmalarında Giurfa ve meslektaşları el çizimi bazı görseller hazırlamışlar. Bazılarının insan yüzü var. Üzerinde yüz çizilmiş görsellerin önünde şekerli su dolu kâseler varken, diğerlerinde sadece su yerleştirilmiş. Araştırmacılar, şekerli su olmayan kâselere yaptıkları birkaç başarısız turdan sonra, arıların sürekli yüzlerin önündeki şekerli kâselere gittiğini ortaya çıkardılar. Arıların şekeri bulmak için sadece görsel ipuçlarını kullandıklarına emin olmak için görseller ve kâseler, koku kalmasın diye her seferinde temizlendi. Araştırmacılar ayrıca yüz olan görselleri şekerli ve şekersiz su kaplarının arkasına koyunca, arıların şekerli su bulunan yüzleri diğer yüzlerden ayırdığını gördüler. Araştırmayı yürütenlerden Avustralya Monash Üniversitesi'nden Görüntü Bilimcisi Adrian Dyer birkaç saatlik alıştırmadan sonra, arıların yaptıkları pikelerinin yüzde 75'inde doğru yüzü bulduklarını anlatıyor. Araştırmacılar kendilerinin bilgisayar uzmanı değil biyolog olduklarını söylüyorlar ancak çalışmalarının yüz tanımlama dâhil olmak üzere daha yaygın kullanım alanı olduğunu da düşünüyorlar. Dyer, "Bir başkası bu çalışmayı ilginç bulur da havaalanlarının güvenliğini iyileştirebilirlerse, bu harika olur. Kullandığımız mekanizmalar yüz tanımlama sektörünün hizmetine sunulabilir" diyor. Giurfa arı kadar basit bir yaratık üzerinde yaptıkları çalışmalarının, objeleri birbirinden ayırt etmek için karmaşık bir sinir yapısı gerekmediğini gösterdiğini belirtiyor. Bunun teknoloji uzmanlarına umut vaat ettiğini sözlerine ekliyor. Illinois Üniversitesi'nde Bilgisayar Mühendisliği bölümünden Profesör David Forsyth, arılar üzerine yapılan araştırma ilginç olmasına rağmen, teknoloji uzmanlarının karşılaştığı en zor sorunu çözmediğini söylüyor. Bilgisayar görüntülemesi konusunda çalışan Forsyth, kişide zaman içindegerçekleşeceğine değişiklikleri algılayabilmenin zor olduğunu belirtiyor. Amaçlarının kişinin saçları uzadıktan sonra, güneş gözlüğü taktığında ya da yaşlandığında tanıyan bir sistem olduğunu söylüyor. Bu tip algılama insanların genellikle yapabildiği ancak bilgisayarın zorlandığı bir özellik. "Bir arının da değişimi fark edeceğine dair şüphelerim var. Eğer fark ediyorlarsa çok şaşırırım" diyor.