Çin Fabrikaları İşçi Açığını Hissetmeye Başladı

GUANGZHOU, Çin - Milyonlarca fabrika işçisinin işten çıkarılmasından sadece bir yıl sonra, Çin büyük bir işçi açığı ile karşı karşıya kaldı. Amerikalı işçiler iki haneli işsizlik oranı ile boğuşurken, Çin endüstrisinin merkezinde vasıfsız fabrika işçilerine işe başlamak için teşvik primi öneriliyor. Fabrika maaşları son birkaç ay içinde yüzde 20 gibi yüksek bir oranda arttırıldı. Telefon üzerinden pazarlama yapanlar, potansiyel müşterileri geri çevirmek zorunda kalıyorlar. Patronları telefon üzerinden işçi bulmaya yoğunlaşmalarını istiyor. Yeterli sayıda işçi bulamadıkları için üretim planlarının haftalarca gerisinde kalan bazı fabrikatörler üretimi durdururken aynı zamanda fiyat artırımını da düşünüyorlar. Bu tip artışlar dünya genelinde her tür Çin malının fiyatını da yukarı çekecek. Maaşların artması Çin'de enflasyonu da tetikleyebilir. Geçmişte yüksek enflasyon sosyal huzursuzluğa yol açmıştı. İşçi açığının birincil nedeni bu ayın başında Yeni Ay Yılı için memleketlerine dönen milyonlarca işçinin Doğu kıyısındaki endüstriyel bölgelere dönmemeleri. Hükümetin yarım trilyon dolarlık destek paketi ülkenin iç kesimlerinde iş yarattığı için bu işçilerin evlerinden pek ayrılmaya niyeti yok. Ancak birçok ekonomist son küresel krizin, Çin'de uzun vadeli bir eğilimi gizlediğini söylüyor. Çin'in iç bölgelerinden, kıyıdaki büyük merkezlerdeki fabrikalara gelen milyonlarca ucuz ve vasıfsız işçi ordusu artık tükendi. Çin istihdam ile ilgili güvenilir ve güncel istatistikler yayınlamadığından, maaşların seyri işsizlik oranını ölçmek açısından en iyi gösterge olarak kabul ediliyor. Guangzhou'da geçici işçi temin eden ajanslar geçenlerde fabrika işçileri için ödenen ücreti saati 95 cent'ten 1,17 dolara yükseltti. Bu oran iki yıl önce, saati 80 centti. Ancak son iki yıl içinde yaşanan küresel kriz maaşları da vurmuştu. Bu arada doğudaki endüstriyel merkezlere dönen göçmen işçiler ise paylaşılamıyor. Guangzhou'da şehir merkezindeki hükümete ait istihdam merkezinde bir öğleden sonra, işçi bulmaya çalışan işveren sayısı iş arayanlardan daha fazlaydı. Dışarıda, 22 yaşındaki plastik işçisi Liang Huoqiao, işçi arayan firmaların isimlerinin yer aldığı 13 metre uzunluğundaki listeyi inceleyen kadınlı erkekli küçük bir gruba katıldı. "Herhangi bir fabrikanın kapısından içeri girebilir ve bir iş sahibi olabilirsiniz" diyor. Resmi China Daily gazetesi, geçtiğimiz günlerde işverenler arasında yapılan anket, her 12 göçmen işçiden birisinin Guangdong Eyaletine geri dönmesinin beklenmediğini gösteriyor. Çin'in doğu kıyısı boyunca birçok endüstriyel bölgede iş gücü sıkıntısı yaşanıyor. Wenzhou eyaleti bir milyondan fazla yeni işçiye ihtiyaç olduğunu açıkladı. Guangdong eyalet yetkilileri, şehirlerarası farklılık gösteren, ayda 113 ila 146 dolar arasında değişen asgari ücretin arttırılmasının gündemde olduğunu açıkladılar. Yüksek maaşlar fabrikaları işçi sayılarını indirmeye teşvik ederek işgücü açığını azaltabilir. Ancak birçok fabrika zaten asgari ücretin oldukça üstünde maaşlar veriyor. Maaşlarda ilave artışa karşı oldukça temkinliler çünkü artan maliyetlerini müşterilere yansıtamayacaklarını düşünüyorlar. Özellikle ABD ve Avrupa Birliği'nde krizden yara almış ithalatçıların bu artışı karşılayamayacağını düşünüyorlar. Maaşlardaki artışın enflasyon beklentisini arttırmasına rağmen, olumlu bir yönü de olabilir. Obama yönetimi Çin'e para birimi yuanın dolar karşısında değer kazanmasına izin vermesini istiyor. Çünkü yuanın yükselişi, Çin'in ihracat pazarlarındaki üstünlüğünü bir nebze eritecek. Çin'deki maaşların artması da, Çinli ailelerin alım gücünü yükselterek benzer bir etki yaratabilir. 22 yaşındaki plastik işçisi Liang, önümüzdeki beş yıl içinde maaşının ikiye katlanacağını beklediğini söylüyor. O günlerin gelmesi için sabırsızlandığını belirten Liang, "Mutlaka bir araba almak istiyorum" diyor. "İlk önce araba, belki sonra evlilik" diye ekliyor.