Haitili Depremzedelere 'Bir Teselli Ver'en Şarkıcı

PORT-AU-PRINCE, Haiti - Sigara paketi neredeyse boştu. Sokakta çürümekte olan çöplerin kokusu ile çadırına yakın bir tezgâhta pişen domuz etinin kokusu, Place St. Pierre'i kaplamıştı. Koltuk değneğine bakan birkaç çocuk sessizleşti. Haiti'nin en yetenekli müzisyenlerinden Beken, sigarasının dumanını üflüyordu. Asıl adı Jean-Prosper Deauphin yerine sahne adı Beken'i kullanan sanatçı, 54 yıl önce Haiti'de dünyaya gelmiş. Beken, "Şimdi Miami'de yaşayıp albümlerimin geliriyle geçiniyor olmalıydım. Oysa burada pislik içinde yaşıyorum" diyor. Haiti müzik konusunda inanılmaz derecede zengin bir ülke. Beken'den daha başarılı ve ünlü olan birçok başka müzisyen de var. Hip hop müziği yapan Port-au-Prince kökenli Barikad Crew ve artık Amerika'da yaşayan protest şarkıcı Manno Charlemagne, bunlardan sadece birkaçı. Ancak Beken ayarında çok fazla besteci yok. Beken'in çaresizlik ve kurtuluş temalı şarkıları, felaket zamanlarında Haitililerin ruhuna dokunuyor. Port-au-Prince sokaklarındaki seyyar satıcılar, şarkıcının "Tribilasyon" ve "Mizè" gibi albümlerinin korsan CD'lerini, tanesi 1,3 dolardan satıyor. CD kapaklarında, 12 yaşında geçirdiği trafik kazasında sağ bacağını kaybeden şarkıcının koyu renkli fotoğrafları görülüyor. Beken, Haiti'nin ozan geleneğine uygun şarkılar söylüyor. Gitar eşliğinde söylediği şarkıları acıklı, mizahi ve bazen de siyasi oluyor. Yıkılmış başkanlık sarayı yakınlarındaki bir sokakta korsan müzik CD'leri satan 25 yaşındaki Jonas Gaspard, "Beken'in şarkıları, genellikle kasırgalardan sonra çok satılır. Ancak depremden sonra talep adeta patladı. Müşteriler onun acılı şarkılarını seviyor" diyor. Beken, hayatın zorluklarını yakından biliyor. Sakat kalmasından sonra bestecilikte ustalaşan sanatçı, 1980'lerde tanınır hale geldi. Ancak daha sonra, parasal konularda verdiği yanlış kararlar sonucu büyük sıkıntılar çekti. Beken kendisini "duygusal bir müzisyen" olarak tanımlıyor. Son deprem, acılarını daha da artırdı. Evi yerle bir olan Beken, karısı ve üç çocuğuyla birlikte Pétionville tepelerinde bulunan, şehrin en sefil kamplarından birisine yerleşmek zorunda kaldı. Beken, "Elimden gelen tek şey şarkı söylemek. Ama 12 Ocak'tan beri gitarıma elimi bile sürmedim. Şu anda şarkı yazacak halde değilim" diyor. Ancak geçenlerde bir gün Beken gitarını alarak Pétionville'deki küçük bir kafeye gitti. Kafede oturanlar arasında bulunan Haitili gazeteci Joseph Guyler Delva, "Beken aslında zengin olmalıydı" yorumunda bulunurken, sanatçı şarkı söylemeye başladı. Beken o gece biraz şaşırmış ve eğlenmiş görünüyordu. Konser sonrası gitarını alan Beken, pislik içindeki Place St. Pierre'den geçerek çadırına döndü. Beken "Tekrar şarkı söyleyebiliyorum. Belki yeni besteler bile yapabilirim" diyor.