Nerede O Bildiğimiz Kuruyemişler

Camekânın önünde klasik paslanmaz çelikten alet, günde 10 kereden daha fazla kilolarca badem, yer fıstığı, çamfıstığı kavurmak için çevrilirken, camda "We Are Nuts About Nuts" (Kuruyemiş İçin Deliye Dönüyoruz) yazısı görülüyor. Camekânın gerisinde ise kurutulmuş meyve, Avustralya fındığı, kuru üzüm ve kabak çekirdeği dolu bir sürü kap görünüyor. Manhattan'da kuruyemiş satın alabileceğiniz bir dolu yer var. Süpermarketlerden tutun da metro duraklarındaki geçici stantlara kadar. Ancak onları taze veya hâlâ sıcakken almak istiyorsanız, o zaman "SP's Nuts and Candy" tek seçeneğiniz olabilir. Bir zamanlar ucuz, tuzlu kuruyemiş satan ayaküstü uğranılacak dükkânlar New York'ta çok yaygındı. SP's'in sahibi Michael Yeo kendini şans eseri bu sektörde buldu ancak New York'ta son yıllarda kaybolan bu geleneği canlı tutan tek kişi o olabilir. 1996 yılında Church Sokağındaki bu dükkânı aldığı zaman kavurma aleti de beraberinde geldi. "Müşterilerim benim burada yemiş kavurduğumu biliyor o yüzden bırakamıyorum. Eğer bırakırsam, büyük sorun çıkar" diyor. İşlerini arttırmak için tatlı ve yaz aylarında dondurma satan kuruyemişçiler aslında New York'ta özel ürünlerin satıldığı dükkânların olduğu zamanlardan kalma bir gelenek. Zamanında sadece turşunun satıldığı dükkânlar bile vardı. Brooklyn merkezli kuruyemiş ve kurutulmuş meyve tedarikçisi Bentzy's Brokerage'ın sahibi Bentzy Klein, "Zamanında eğer meze istiyorsanız meze dükkânına giderdiniz. Kuruyemiş için de kuruyemişçiye" diyor. "Şimdi içinde tüm ürünlerin bulunduğu bir süpermarkette her şeyin kalitelisini bulabiliyorsunuz" diye ekliyor. Aldığı işlerin çoğunun internet ortamından ve hediye sepeti tipi ürünler olduğunu belirten Klein, "Yahudi mahallesinde bazıları hâlâ bu tip tek ürün satan dükkânlardan alışveriş yapıyor. Ancak işin büyük bir bölümü hediyeler" diyor. Kuruyemişçilik ölmek üzere olan bir iş dalı. Manhattan'ın firma isimlerinde "yemiş" kelimesi geçen 38 perakende yiyecek kuruluşu var. Sadece 7'si eski zamanlardaki çerez dükkânlarını andırıyor. Ancak kavrulmuş kuruyemiş istiyorsanız hiç birinde bulamazsınız. Economy Candy, 1937'den bu yana hâlâ kuruyemiş satıyor ancak artık kavurmuyor. Dükkânın sahibi Jerry Cohen, "Kokusu çok ağırdı ve her hafta itfaiyeden uzmanlar gelip denetim yapıyordu. Bir yerden sonra fazla geldi" diyor. Şehirdeki en büyük kuruyemiş ithalatçılarından birisi Baz-zini'nin sahibi Rocco D'Amato, kuruyemişçiliğin bitmesini emlak fiyatlarındaki artışa ve şehirdeki değişime yoruyor. Şehir merkezinde kiraların artması insanları kenar mahallelere sürmüş ve orada da alışveriş merkezlerinde çok ucuza kuruyemiş satan büfeler var. Süpermarketler de sektörün sonu olmuş. "Artık kuruyemiş Avrupalıların parlak paketleri içinde satılıyor. Müşteriler de kenar mahallelere kayıyor. Ayrıca kiralardaki anormal artışı da üzerine eklerseniz şimdiki felâketin nedenlerini bulursunuz" diyor.